Fréttatíminn - 19.04.2013, Blaðsíða 20
Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjórar: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is og Sigríður Dögg
Auðuns dóttir sigridur@frettatiminn.is. Fréttastjóri: Höskuldur Daði Magnússon hdm@frettatiminn.is. Framkvæmda- og auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson valdimar@
frettatiminn.is. Útgáfustjóri: Teitur Jónasson teitur@frettatiminn.is . Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.
E Efnahagslegur stöðugleiki er forsenda öflugs atvinnulífs og betri lífskjara almenn-ings. Þetta er rétt að hafa í huga þegar vika er til alþingiskosninga. Ný þjóðhagsspá Hagstofu Íslands er hvorki uppörvandi fyrir atvinnulíf né heimilin í landinu. Spáin nær
frá 2013 til 2018. Gert er ráð fyrir að lands-
framleiðsla aukist aðeins um 1,9 prósent
á þessu ári og um 2,7 prósent á því næsta.
Aukning einkaneyslu í ár
verður minni en í fyrra og
fjárfesting dregst saman um
2,3 prósent. Spár um launa-
breytingar, gengi og verð-
bólgu fela í sér að óstöðug-
leiki muni áfram einkenna
efnahagskerfið.
Hagstofan gerir ráð fyrir
0,6 prósent minni hagvexti
en í síðustu spá sem birt var í
nóvember. Áætlað er að hag-
vöxtur á árinu 2012 hafi verið
1,6 prósent sem er 1,1 prósent minna en
sagði í fyrri spá stofnunarinnar. Meginskýr-
ingin á lækkun hagvaxtarspár þessa árs
liggur í minni fjárfestingum atvinnuveg-
anna. Þá eru spár um útflutning lakari en í
síðustu spá.
Samtök atvinnulífsins benda á það sem
fram kemur í spánni að launahækkanir og
verðbólga verði áfram mun meiri en í við-
skiptalöndum okkar. Spáð er að laun hækki
um 5,5-6,0 prósent samanborið við 2,5 pró-
sent í viðskiptalöndunum og að verðbólgan
verði 4,2 prósent á þessu ári og 3,4 prósent
á því næsta samanborið við 1-2 prósent al-
þjóðlega. Þá er því spáð að gengi krónunnar
haldi áfram að veikjast næstu árin.
Launahækkanir umfram framleiðni-
aukningu valda óhjákvæmilega verðbólgu,
öllum til bölvunar, fyrirtækjum jafnt sem
einstaklingum sem horfa á verðlag hækka,
auk verðtryggðra fasteignalána. Að þessu
þarf að gæta en á undanförnum 15 árum
hafa laun á Íslandi hækkað um 7 prósent
á ári að jafnaði. Verðmætasköpun á hverja
klukkustund hefur á sama tíma ekki vaxið
að jafnaði nema um 2 prósent. Á þetta bend-
ir Þorsteinn Víglundsson, framkvæmda-
stjóri Samtaka atvinnulífsins. Hann segir
það ekki koma á óvart að verðbólga sé langt
umfram markmið stjórnvalda og Seðla-
bankans þegar laun hækka margfalt meira
en framleiðnin, ár eftir ár.
Þorsteinn tiltekur að síðasta áratug,
2003-2012, hafi laun að meðaltali hækkað
um 81 prósent hérlendis en vegna mikillar
verðbólgu hafi kaupmáttur launa aðeins
aukist um 3,5 prósent á þessu tímabili, um
0,4 prósent árlega. Til samanburðar nefnir
hann þróunina í Danmörku og Svíþjóð.
Þar hækkuðu laun á þessum áratug um 27-
28 prósent og kaupmáttur launa um 8-11
prósent eða um 1 prósent árlega að jafnaði.
Framkvæmdastjórinn segir að launahækk-
anir í þessum helstu nágrannalöndum
okkar hafi verið hóflegar og í samræmi við
framleiðniþróun og stöðugt verðlag þannig
að kaupmáttur hafi vaxið jafnt og þétt. „Það
er því full ástæða fyrir Íslendinga að læra
af reynslu Norðurlandanna af kjarasamn-
ingum,“ segir Þorsteinn og bætir við: „Sam-
keppnisstaða útflutningsiðnaðar er grund-
völlur kjarasamninga á Norðurlöndunum.
Samkeppnisaðilar beggja vegna borðs eru
sammála um að kostnaðarhækkanir megi
ekki skerða samkeppnisstöðu útflutnings-
fyrirtækjanna því það fækki störfum og
dragi úr útflutningi. Samkeppnisgreinarnar
skapa því svigrúm til launahækkana á
öllum vinnumarkaðnum. Kjarasamningar í
öðrum atvinnugreinum, bæði á almenna og
opinbera vinnumarkaðnum, fylgja síðan for-
dæmi samkeppnisgreinanna.“
Ætli Íslendingar sér að ná tökum á verð-
bólgunni verða væntingar til kjarasamninga
að vera raunsæjar. Til lengri tíma litið skilar
það betri afkomu.
Mikilvægt er að nýtt alþingi og ný ríkis-
stjórn beiti sér af alefli gegn því að dökk spá
Hagstofunnar gangi eftir. Brýnasta verk-
efni þeirra stjórnvalda sem við taka er að
bæta skilyrði fyrir auknum fjárfestingum,
ekki síst í útflutningsgreinum. Það er for-
senda þess að verðmætaaukning verði sem
fjölgar störfum og bætir lífskjör. Afnám
gjaldeyrishafta er meðal forsendna fyrir
auknum fjárfestingum. Sama á við um stöð-
ugt gengi krónunnar sem er forsenda fyrir
aukinni samkeppnishæfni fyrirtækja.
Forsenda öflugs atvinnulífs og bættra lífskjara er efnahagslegur stöðugleiki
Spá sem má ekki ganga eftir
Jónas Haraldsson
jonas@frettatiminn.is
En ef það er kjörgengt?
Er óæskilegt fólk að koma inn
í landið? Já – ég vil stoppa
það.
Guðmundur Franklín
Jónsson, formaður Hægri
grænna, bjó lengi erlendis
og er ekki kjörgengur.
Hann vill endurskoða
Schengen-samkomulagið og
huga betur af því hverjum er hleypt inn
í landið.
Meiðyrði?
Víktu burt, drullusokkur
Teitur Atlason, bloggari
og frambjóðandi
Samfylkingarinnar,
hefur þessi kröftuglegu
vígorð eftir Gunn-
laugi M. Sigmundssyni
og segir hann hafa
kallað þetta yfir hann á
fjölmennum fundi í Hörpu.
Teitur og Gunnlaugur tókust
nýlega á fyrir dómstólum þar sem Teitur
varðist meiðyrðakæru frá Gunnlaugi og
hafði betur.
Er þetta betra klukkan hálf tvö?
Ég læt ekki bjóða mér svona klukkan
hálf níu á morgnana.
Þorgerður Jóhannsdóttir, skrifstofustjóri
Samfylkingarinnar, taldi glósu
Gunnlaugs Sigmundssonar til Teits
Atlasonar ætlaða sér og frábiður sér
almennt svona orðbragð í morgunsárið.
Ekki hönnuð fyrir Hönnu
Þá er rangt, sem komið hefur fram, að
einstaka starfsmenn ritstjórnar hafi
starfað fyrir varaformann Sjálfstæðis-
flokksins og engu breytti um þessa
ákvörðun að útgefandi blaðsins hafi
fyrir tæpum áratug unnið við framboð
hans.
Björgvin Guðmundsson, ritstjóri
Viðskiptablaðsins, hafnaði því alfarið
að skoðankönnun blaðsins, sem sýndi
að fleiri myndu kjósa Sjálfstæðisflokkinn
ef Hanna Birna leiddi hann, hefði verið
gerð með hagsmuni hennar í huga.
Hvernig má þetta vera?
Við sjáum það að við erum
bara rétt ofan við fimm
prósenta múrinn og
það þýðir auðvitað
að sá flokkur sem er
lengst til vinstri í ís-
lenskum stjórnmálum
sem hefur verið á þingi
og sá flokkur sem hefur
sett grænu málin á oddinn,
hann er bara við það að detta
út af þingi.
Katrín Jakobsdóttir, formaður Vinstri
grænna, útskýrir hvað gerist ef enginn kýs VG.
Mikilvægt atkvæði tapast
Já ég vissi af þessu.
Sturla Jónsson, oddviti framboðsins
Sturla Jónsson, getur ekki kosið sjálfan
sig þar sem hann býður fram í öðru
kjördæmi en hann á lögheimili.
Enda klikkuð stefna
Ég bara er ekki sammála starfsmanna-
stefnunni sem hefur verið rekin þarna
undanfarna mánuði.
Elín Arnar, ritstjóri Vikunnar, þarf
ekki lengur að þola undarlega
starfsmannastefnu útgáfufélagsins
Birtíngs þar sem henni var sagt
fyrirvaralaust upp störfum eftir
átta ára starf þar sem hún hafði
staðið sig „gríðarlega vel“ að mati
framkvæmdastjórans sem rak hana.
Amnesty? Hvað er það?
Þessi ummæli benda til þess að mann-
eskjan þekki ef til vill ekki þessa upp-
byggingu á samtökunum, ég leyfi mér
að gera það í hugarlund.
Hörður Helgi Helgason, formaður
Íslandsdeildar Amnesty International,
fékk lítinn botn í undarleg ummæli
Ásgerðar Jónu Flosadóttur,
framkvæmdastjóra Fjölskylduhjálpar,
sem amaðist við því að Amnesty væri
að sinna arfa í útlöndum á meðan
Íslendingar ættu ekki til hnífs og skeiðar.
Blessaður, hafðu ekki áhyggjur
af því
Ég held að flestir geri einhver mistök
en að það hafi verið eitthvað kerfis-
bundið svindl í gangi er alveg fráleitt.
Þorsteinn Már Baldvinsson, forstjóri
Samherja, verst Seðlabankanum
sem hefur kært fyrirtækið til sérstaks
saksóknara.
Vikan sEm Var
Opel | Ármúli 17 | 108 Reykjavík | 525 8000
*Verðdæmi miðast við bíla sem til eru á lager. Aukabúnaður bíla á mynd getur verið frábrugðinn þeim sem eru á tilboði.
Aukabúnaður á mynd: álfelgur. **Eldsneytisnotkun í blönduðum akstri er samkvæmt stöðlum frá framleiðanda.
Komdu í heimsókn í nýjan
sýningarsal okkar
að Ármúla 17
1,2 l7.990.000 kr.
/100 kmOpel Ampera rafmagn/bensín
Verð
frá:*
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
5
7
4
3
4
**
5,7 l5.690.000 kr.
/100 kmOpel Insignia Wagon 2.0 dísil ssk.
Verð
frá:*
**
KYNNTU ÞÉR NÝJAN
SPARNEYTINN OPEL
Sölumenn okkar eru í tilboðsstuði!
4,5 l5.190.000 kr.
/100 kmOpel Zafira Tourer 2.0L dísil Einnig fáanlegur ssk.
Verð
frá:*
**
20 viðhorf Helgin 19.-21. apríl 2013