Læknablaðið - 01.04.1978, Blaðsíða 23

LÆKNABLAÐIÐ
53
sérfræðingur við Landspítalann. Á sama
tíma safnaði hann heimildum um neurolog-
íska sjúkdóma á íslandi, skráði þærog birti
í erlendum og innlendum visindaritum.
Eftir hann liggur fjöldi greina um neuro-
logíska sjúkdóma á íslandi í viðurkenndum
læknaritum, svo sem um heila- og mænu-
sigg, Parkins.onveiki, cerebal palsy, æxli í
miðtaugakerfi, sjúkdóma í vöðvum, auk
greina um ýmsa sjaldgæfa neurologíska
sjúkdóma, svo fátt eitt sé nefnt. Hann safn-
aði einnig heimildum um ýmsa aðra neuro-
lcgíska sjúkdóma en þá, sem hér hafa ver-
ið nefndir, og sem aðrir gátu síðan fært
sér í nyt, m. a. sá, sem þetta ritar.
Áður en hann andaðist höfðum við lagt
drög að athugunum á enn fleiri neuro-
logískum sjúkdómum, sem hann hafði von-
ast til að hafa heilsu og þrek til þess að
sinna síðar. Áhugi hans á sérgrein sinni
og rannsóknum á sjúkdómum innan henn-
ar hélst til hinstu stundar.
Kjartan var farsæll í starfi sínu. í mikl-
um önnum og oft við erfið og næsta frum-
stæð skilyrði, urðu honum á fá mistök.
Hann reyndist þeim vel, er til hans leituðu,
og mest þurftu á hjálp að halda. Sérstöku
ástfóstri tók hann við sjúklinga með heila-
cg mænusigg. Hann rannsakaði þann sjúk-
dóm eins og hann hafði aðstæður til sleitu-
laust til hinstu stundar, cg til minningar
um eiginkonu sína stofnaði hann styrktar-
félag þessara sjúklinga. Fyrir þetta starf
sitt öðru fremur var hann vel virtur
á alþjóðavettvangi og um langt ára-
bil var hann í stjórn alþjóðasamtaka
um Multiple Sclerosis, auk þess að
vera meðlimur í fjölmörgum öðrum alþjóð-
legum vísindafélögum. Hann vissi áreiðan-
lega meira um Multiple Sclerosis en nokk-
ur annar íslendingur fyrr og síðar. Kjart-
an var vel virtur og vinsæll kennari, enda
frábær fræðari og góður prófari, því hann
átti au.k þekkingar sinnar brjóstvit og
mannþekkingu í ríkum mæli.
Kjartan var um árabil formaður Félags
íslenskra taugasjúkdómafræðinga og full-
trúi okkar í Wcrld Federation of Neuro-
logy.
Hann vann ötullega að stofnun tauga-
sjúkdómadeildar við Landspítalann og vildi
veg hennar sem mestan. Hann gerði strang-
ar kröfur og jafnan þær ströngustu til
sjálfs sín, en hann hafði ákveðnar hug-
myndir um uppbyggingu taugasjúkdóma-
deildarinnar, svo að hún væri meira en
nafnið eitt. Hann vildi beita sér fyrir efl-
ingu hennar með þeim hætti, að hún gæti
veitt raunverulega neurologíska þjónustu
í viðtækustu mynd og verið fær um að
veita ungum mönnum marktæka kennslu,
en ekki dulbúna af dvalarvottorði einu
saman. Á efri árum hafði hann í reynd
frumkvæði að því að reyna að sameina alla
taugasjúkdómafræðinga landsins um skipu-
lagða neurologíska þjónustu fyrir öll sjúkra-
hús borgarinnar og landið í heild.
Sú var eitt sinn tíð á íslandi, að dyggð og
trúmennska, greind og atorkusemi, hrein-
skiptni og ósérhlífni þóttu kostir, er prýða
mættu hvern mann. Slikir menn voru eft-
irsóttir í hvert laust rúm. Þeir voru stórir,
sannir menn, þurftu ekki hégómans við.
skiluðu sínu verki og spurðu ekki um
laun, heldur sjálfa sig að því einu, hvort
þeir hefðu vel gert og væru við sjálfa sig
sáttir. Meðan þessi þjóð metur eitthvað
af þessu til kosta, lifa slíkir menn, þótt
þeir deyi.
Þegar öllu er lokið á jörðu hér, stendur
það eftir í hugum okkar, hvað maðurinn
var af sjálfum sér. Kjartan Guðmundsson
var stór, stoltur, sterkur cg hjartahlýr.
Hann var maður og þurfti ekkert ytra
skart. Það fyrnist því seint yfir sporin
hans og hann lifir áfram meðal okkar. Það
kom honum vel að láta sig ekki skipta
laun heimsins, en sátt hans við sjálfan sig
vegna trúnaðar við lífsstarf sitt var hon-
um mikilvægara og raunar hið einasta,
sem þrátt fyrir allt einhverju máli skipti.
Maðurinn er gullið. Rykið, sem þyrlar-
arnir á það strá, nær ekki yfir gröf og
dauða, nú glóir það sjálft og í himnaríki
eru allir frískir bæði á sál og líkama. Þar
er vafalaust enginn með neurologískan
sjúkdóm og þar þarf vafalaust aldrei nein
ar neurologískar skoðanir, enda varla nokk-
ur þar með Babinski, hvað þá meira. Hins
vegar er Babinski þar sjálfur og einnig
Gowers cg Jackson og allir þeir frumherj-
ar aðrir, sem af trúmennsku og árvekni
opnuðu mönnum sýn inn í heim neuro-
logíunnar. Þeir kunna nú vafalaust svör
við öllu því, sem við leitum enn að hér á
jörðu niðri. Þeir ræða án efa um heim-