Læknablaðið - 01.03.1979, Blaðsíða 23

LÆKNABLAÐIÐ
9
séu búin mannréttindi, sambærileg öðrum
þegnum þjóðfélagsins. Hitt skýtur skökku
við að 700—800 fatlaðir íslendingar, sem
hafa möguleika á að fá lækningu meina
sinna, séu látnir bíða árum saman eftir að-
gerð, vegna þess að starfsemi þessari er of
þröngur stakkur skorinn.
Mikið hefur verið ritað og rætt um ,,tap-
rekstur" sjúkrahúsa. Einn sjúkrahúsmaður
lét í þessu sambandi hafa eftir sér í fjöl-
miðli að „arðsemisjónarmið verður að ráða“
og taldi einnig að til álita gæti komið hvort
læknisfræðileg arðsemi hreinsibúnaðar í
verksmiðju gæti ekki jafnast á við læknis-
fræðilega arðsemi bæklunarskurðdeildar. Að
sjálfsögðu eru spítalar í íslenzku nútíma-
þjóðfélagi ekki reknir með ágóða fyrir aug-
um, hér er um félagslega sameign þjóðar-
innar að ræða, um mannúðarmál, sem dregur
til sín kostnað. Hver hefur tapað því fjár-
magni, sem notað er til þess að lækna sjúka?
Meðan sjúklingar fá lækningu á sjúkrahúsi
er það ekki rekið með tapi.
Talað hefur verið um bruðl á íslenzkum
sjúkrahúsum ásamt hinum sívaxandi kostnaði
við heilbrigðisþjónustu. Hér verður að greina
milli kostnaðar við læknisfræðlegar aðgerðir
annars vegar og félagslegar, tryggingamála-
legar aðgerðir hins vegar. Megin hluti kostn-
aðaraukningarinnar er á sviði hinnar síðar-
nefndu. Pað er aldrei „bruðl" að lækna sjúka
sé það gert á réttan hátt. Hins vegar er það
bruðl að láta sjúkling, sem gera má starf-
hæfan, bíða langtímum eftir lækningu.
Varpa má fram þeirri spurningu hversu
mikill þjóðhagfræðilegur akkur sé í því að
breyta fötluðum öryrkja í vinnandi skatt-
borgara eða gera hjálparvana sjúkling að
sjálfbjarga einstakling, sem dvalið getur á
heimili sínu óháður hjálp hins opinbera.
Lækningar eru vandfundið orð í „debattin-
um“ upp á síðkastið. Nú heitir það: fyrir-
byggjandi, heilsugætandi, endurhæfandi,
mengunarvarnandi og líknandi aðgerðir. Allt
er þetta vafalaust gott og nauðsynlegt, en
vel flestir sjúkdómar fara nú samt sínu fram
þrátt fyrir allar slíkar aðgerðir. Að lokum
kemur svo að því að reyna verður að lækna
hinn sjúka.
Ástæða væri til að gera heildarúttekt á
spítalakerfi þjóðarinnar í þeim tilgangi að fá
samanburð á því m.a. hvar í kerfinu mestu
verður áorkað í lækningaskyni. Þegar talað
er um lækningaframleiðni er átt við þann
fjölda sjúklinga, sem læknaðir verða á tíma-
einingu. Til þess að mat geti komið á slíka
framleiðni, verður áðurnefnd heildarúttekt
að gera mögulegan samanburð á virkni hinna
ýmsu eininga í sjúkrahúskerfi landsins.
Stefán Haraldsson.
NFPU Den XVI Nordiske Kongres om Psykisk Udviklingshæmning 1979
Norðurlandasamtök um málefni þroskaheftra
(Nordisk forbund for psykisk udviklingshæmn-
ing — NFPU) halda þing í Reykjavík dagana
8.—10. ágúst n.k.
Samtökin voru formlega stofnuð árið 1963 og
hafa haldið Norðurlandaþing 4. hvert ár. Nokk-
ur slík þing voru haldin fyrir stofnun samtak-
anna og telst þetta það 16. í röðinni og er það
fyrsta, sem haldið er á Islandi.
Forseti NFPU er nú dr. med. Jón Sigurðsson,
fyrrv. borgarlæknir í Reykjavik, en formaður
samtakanna hefur frá upphafi verið N.E. Bank-
Mikkelsen, deildarstjóri I danska félagsmála-
ráðuneytinu.
Styrktarfélag vangefinna í Reykjavík sér um
framkvæmd þingsins. Það er opið öllum, sem
vinna að málum þroskaheftra: fagfólki, að-
standendum og öðrum áhugamönnum. Þessi
þing hafa jafnan verið fjölsótt, þótt Islendingar
hafi sjaldnast séð sér fært að sitja þau vegna
fjarlægðar frá þingstöðunum.
í framkvæmdanefnd þingsins hérlendis eru
Sigríður Ingimarsdóttir, aðalfulltrúi NFPU á
Islandi, Magnús Kristinsson forstjóri, formaður
Styrktarfélags vangefinna í Reykjavík, Gréta
Bachmann forstöðukona, Gunnar Þormar tann-
læknir og Tómas Sturlaugsson framkvæmda-
stjóri St'yrktarfélagsins.
Þátttökugjald fyrir Islendinga er kr. 15.000.
Þeir, sem hug hafa á að sækja þingið einungis
einn dag, greiði kr. 5.000. Gjald fyrir þátttöku
í undirbúningsfundum (preseminar) þ. 7. ágúst
er kr. 500. Sá fundur er ekki ætlaður öðrum
en þeim er sitja allt þingið.
Eyðublöð fyrir þátttökutilkynningar og dag-
skrá þingsins fást á skrifstofu Styrktarfélags
vangefinna, Laugavegi 11, Reykjavík, sími
15941 og á skrifstofu Landssamtakanna Þroska-
hjálpar, Hátúni 4A, Reykjavík, sími 29570.
Á báðum þessum stöðum eru gefnar nánari
upplýsingar um þingið. Framkvæmdanefnd
þingsins og stjórn NFPU vonast eindregið eftir
því, að sem flestir sjái sér fært að sækja þetta
fyrsta Þing samtakanna hérlendis, fræðast og
skiptast á skoðunum.