Læknablaðið - 01.03.1979, Qupperneq 49

LÆKNABLAÐIÐ
29
upp næsta fljótt (sjá mynd IV.) og gúllinn
tekinn burt, nema úr tveimur, eins og fyrr
sagði. Einn sjúklingur fékk ígerð í skurð-
inn og hjá honum og öðrum til, rifnaði
skurðurinn upp. Þeir sjúklingar lágu á
sjúkrahúsinu í 19 og 36 daga. Tveir sjúk-
lingar fengu eyrnabólgu samfara sjúkdómi
í Meckels-gúlnum og lágu þess vegna í 13 og
16 daga á deildinni. Öllum hinum heilsað-
ist vel, og fóru þeir heim eftir 5—14 daga,
að meðaltali 8,6 daga.
Dauðsföll voru engin í þessum sjúklinga-
hópi. í flestum stærri samantektum koma
fyrir dauðsföll frá 5—15%n 15 16 og upp í
20%.1 3 Lýst hefur verið 54% dánartíðni
hjá nýfæddum börnum með Meckels-gúl.9
BOTNLANGINN
Botnlanginn var tekinn úr 21 af þessum
26 sjúklingum. Fimm sjúklingar héldu eft-
ir sínum botnlöngum, 4 vikna drengur með
naflagúl, tvö 4 mán. börn með garnasmokk-
un, sem komið var drep í, og tveir 1V2 árs
drengir, annar með nárakviðslit, en hinn
með bjúg í görnum af völdum sárs. Af
þessum 21 botnlöngum, sem teknir voru,
reyndust 11 vera eðlilegir, og í tveimur
fannst njálgur, en engin bólga. í þrem
botnlöngum voru menjar um afstaðna
bólgu, í öðrum þrem fundust greinilegar
hægfara bólgubreytingar og í tveimur
fundust bráðar bólgubreytingar. Fjórir
þessara fimm síðasttöldu sjúklinga höfðu
jafnframt bólgubreytingar í Meckels-gúln-
um (diverticulitis). Þetta er mjög athyglis-
vert, og það því fremur, að höfundur hefur
aðeins á einum stað (Vaage)10 fundið
skrifað um, að botnlangabólga og bólga
í Meckels-gúl fylgdist að, nema í þeim
tilfellum, þar sem komin er útbreidd
lífhimnubólga. Vaage16 aðvarar við því,
að telja roða á botnlangatotu örugga á-
stæðu fyrir magaverkjum, án þess að leita
að Meckels-gúl um leið. Hann segir frá
sjúklingi, sem var skorinn upp aftur vegna
versnandi ástand þrem dögum eftir botn-
langaskurð, og fannst hjá honum Meckels-
gúll með drepi.
LOKAORÐ
Greining sjúkdóma í Meckels-gúl hefur
löngum verið læknum bæði ögrun og
hvatning til dáða. Röntgenmyndatökur
hafa verið reyndar lengi og stundum með
nokkrum árangri,4 5 enda þótt mjög sjald-
gæft sé, að þær sýni óyggjandi sönnun. Á
síðari árum hafa verið reyndar rannsóknir
með isotopum (99mTc-pertechnetate ab-
dominal scan) og hafa þær gefið góðan
árangur, þegar um blæðingu eða sár hefur
verið að ræða,7 en því miður hafa líka
fengist fölsk-jákvæð svör. Er því trúlegt,
að enn um hríð verði greiningin erfið. Að-
eins í þeim tilfellum, þar sem gangurinn er
opinn út í naflann, ætti greining að vera
auðveld. Hafa ber Meckels-gúl í huga við
alla þráláta vessandi sjúkdóma í nafla og
minnast þess, að oft fylgja þeim innri
gallar. Steck og Helwig14 lýsa 16 tilfellum,
þar sem holskurður var gerður vegna
omphaloenteric leifa í nafla. í 10 þessara
tilfella fannst líka eiginlegur Meckels-gúll.
Menn eru ekki á eitt sáttir um það, hvort
taka eigi burt Meckels-gúl, sem finnst af
tilviljun, eða láta hann vera. Sumir telja, að
óhætt sé, að láta meinleysislegu gúlana
eiga sig. En jafnvel slíkir gúlar hafa orðið
meinvaldar.2 Það er vitað mál, að aðskota-
vefur fer mjög oft fram hjá mönnum við
smásjárskoðun, vegna þess hve svæðin eru
oft örsmá og fáar sneiðar skoðaðar. Söder-
lund16 leitaði mjög nákvæmlega að að-
skotavef í 88 Meckels-gúlum og fann maga-
slímhúð í 15 af 20 sjúkum gúlum (%) og í
24 af 68 heilbrigðum gúlumd/3). Briskirt-
ilsvef fann hún í 6 gúlum. Tíðni við venju-
lega smásjárskoðun var 2/5 af sjúkum gúl-
um 2/13 af heilbrigðum gúlum. Fleiri
komust að svipaðri niðurstöðu.3 Söder-
lund15 ráðleggur eindregið, að taka alla
Meckels-gúla og bendir á, að við skurðað-
gerðir, þegar teknir eru heilbrigðir gúlar,
eru nærri engin dauðsföll, en við þá sjúku