Dagblaðið Vísir - DV - 23.02.2007, Blaðsíða 18

föstudagur 23. febrúar 200718 Helgarblað DV
Hið íslenska
borgríki
Miðað við byggðaþróun síðustu áratugi hefur Ísland þróast hratt í átt til þess að verða borgríki. Á hinum Norðurlöndunum búa um
15–25% íbúa á höfuðborgarsvæðum, en á Íslandi búa um 63% á höfuðborgarsvæðinu. Ágúst Einarsson, rektor Háskólans á Bifröst, hefur
rannsakað byggðaþróun hér á landi og líkir Íslandi við Kúveit og Djíbútí í þessu samhengi. Fleiri fluttu frá Fjarðabyggð en til sveitarfé-
lagsins á síðasta ári, þrátt fyrir álversframkvæmdir.
Byggðaþróun á Íslandi hefur verið
á einn veg síðustu áratugi. Á með-
an Íslendingum fjölgar um tæplega
3000 á ári fækkar íbúum á lands-
byggðinni á hverju ári. Um þessar
mundir búa rösklega 75% lands-
manna á Stór-Reykjavíkursvæðinu,
sem afmarkast frá Hvítá í Borgar-
fiði að Þjórsá á Suðurlandi. Sam-
kvæmt mannfjöldaspá Hagstofu
Íslands mun íbúafjöldi hér á landi
verða kominn upp í 325.000 árið
2020. Spár gera jafnframt ráð fyrir
því að íbúahlutfall á suðvesturhluta
landsins verði komið upp í 85%.
Yfirburðir suðvestursvæðisins eru
gífurlegir og er þróunin hér á landi
nær einsdæmi á Vesturlöndum, þar
sem langstærstur hluti íbúa býr á
sama svæði. Ef Akureyri er undan-
skilin er enginn þéttbýliskjarni hér
á landi með meira en 5000 íbúa. Er
hið íslenska borgríki að verða að
veruleika?
Fólksfækkun þrátt fyrir
stóriðjuframkvæmdir
Samkvæmt tölum Hagstofu Ís-
lands hefur íbúum á Austurlandi
fækkað þrátt fyrir álvers- og virkj-
anaframkvæmdirnar. Fólksfækkun
er í flestum byggðakjörnum á Aust-
urlandi og fækkaði íbúum í lands-
hlutanum um sjö árið 2006. Reyð-
arfjörður er eini þéttbýliskjarninn
í Fjarðabyggð þar sem íbúum af
íslenskum uppruna fjölgaði á síð-
asta ári, eða um 45. Í Fjarðabyggð
var hlutfall aðfluttra umfram brott-
flutta þó í heildina neikvætt, en 71
fleiri fluttu frá bæjarfélaginu en til
þess.
Gunnar Gunnarsson, blaða-
maður á Austurglugganum, hef-
ur fylgst náið með byggðaþróun á
Austurlandi. Gunnar var inntur eft-
ir því hvort það hlytu ekki að telj-
ast vonbrigði að fólksfækkun væri
raunin, þrátt fyrir hinar kostnaðar-
sömu stóriðjuframkvæmdir. „Mið-
að við það sem haldið hefur verið á
lofti um uppbygginu á Austurlandi
hefði ég talið þessar tölur ákveðin
vonbrigði. Að vissu leyti finnst mér
réttara að tala um meinta uppbygg-
ingu. Það verður ekki fyrr en árin
2008-2009 sem við komum til með
að hafa í höndunum gögn um hvort
meiri uppbygging sé staðreynd á
Austurlandi en var áður en fram-
Reykjavíkurborg
63% landsmanna búa á
höfuðborgarsvæðinu.
ValgEiR ÖRn RagnaRsson
blaðamaður skrifar: valgeir@dv.is