Læknablaðið - 15.09.1986, Blaðsíða 54

222
LÆKNABLAÐIÐ
að fela stjórn að vinna að því að fá viður-
kenningu fjármálaráðherra á L.í. sem heild-
arsamtökum til að fara með öll samningamál
lækna. Fjármálaráðherraskipti urðu haustið
1985. Núverandi ráðherra tjáði fulltrúum
stjórnar L.Í., að hann áformaði að leggja
frumvarp fram á næsta Alþingi um breytin-
gar á lögunum um kjarasamninga opinberra
starfsmanna, sem eiga m.a. að vera fólgnar í
því, að framvegis verði samið við einstök
félög i stað heildarsamtakanna. í kjölfar
uppkvaðningar Kjaradóms i sérkjaramálum
félaga innan BHM í júlí 1986 skýrði
fjármálaráðherra frá áformum sínum í
fölmiðlum varðandi lagabreytinguna. Rau-
nar kom einnig fram i fjölmiðlum, að for-
sætisráðherra taldi mjög timabært að breyta
lagaákvæðum varðandi samningsrétt ríkis-
starfsmanna, og báðir létu í ljósi, að Kja-
radómur, sem starfar skv. títtnefndum
lögum, hefði nú runnið skeið sitt á enda.
Á aðalfundinum 1985 var stjórn L.í. falið
að láta fara fram allsherjaratkvæðagreiðslu
meðal félagsmanna um áframhaldandi aðild
að BHM eða úrsögn úr bandalaginu. Við
nánari umfjöllun sl. haust ákvað stjórn L.í.
að bíða átekta með atkvæðagreiðslu, og lágu
til þess ýmsar ástæður. Ein var sú, að mikill
órói var undir niðri í ýmsum félögum BHM
vegna kjaramála, ekki síst í félögum kenn-
ara.
Önnur ástæða var sú, að eðlilegt þótti að
bíða viðbragða fjármálaráðherra á mála-
leitun L.í. að fá viðurkenningu sem heild-
arsamtök, sbr. aðalfundarsamþykkt.
í þriðja lagi fóru að sjálfsögðu fram
viðræður milli fulltrúa stjórna L.í. og
BHM um málið. Fulltrúar BHM óskuðu
eindregið eftir, að L.í. endurskoðaði afstöðu
sina, en bentu til vara á þann möguleika, að
L.í. segði skilið við launamálaráð BHM
(BHMR), en héldi áfram aðild að BHM.
Stjórn L.í. taldi einnig eðlilegt að hafa til
hliðsjónar í málinu það ákvæði í lögunum
um kjarasamninga, að launakjör þeirra, sem
ekki eru innan vébanda viðurkenndra
heildarsamtaka, skuli ákveðin af
fjármálaráðherra án samninga. Ennfremur
það ákvæði, að slíkum launþegum er gert
skylt að greiða til heildarsamtakanna, þótt
ekki séu þeir í þeim, sama gjald og þeir
greiða, sem innan þeirra eru.
Þegar hér var komið sögu, var ljóst, að
ekki næðist samkomulag um sérkjarasamn-
inga milli félaga í BHM og samninganefndar
ríkisins. Samninganefnd L.í. fékk núna í
meiri og betri mæli en áður hefur þekkst
margvísleg gögn og aðra fyrirgreiðslu hjá
BHM við undirbúning málssóknar fyrir Kja-
radómi. Áleit samninganefndin, að um þær
mundir væri ótímabært að hreyfa úrsag-
narmálinu frekar. Stjórn L.í. féllst á, að eftir
atvikum væri eðlilegt, úr því sem komið var,
að bíða niðurstöðu Kjaradóms. Að fengnum
þeim niðurstöðum í júlí 1986 er ljóst, að ekki
verður lengur unað við gagnslítinn sam-
ningsrétt BHM og Kjaradóm skv. lögum um
kjarasamninga opinberra starfsmanna.
í framhaldi af því, sem hér er rakið mun
stjórn L.í. leggja fram þá tillögu, að stjórn
L.í. sé heimilt að ákvarða úrsögn L.í. úr
launamálaráði BHM á þessu ári eða því
næsta, ef stjórnin telur það nauðsynlegt fyrir
þróun kjaramála lækna. Tillagan er svo
orðuð vegna líklegra breytinga á Iögum um
kjarasamninga, sbr. áður sagt, í þá veru, að
L.í. fái fullan samningsrátt fyrir alla lækna.
Samskipti lækna við Tryggingastofnun
ríkisins
Frá þvi að Tryggingastofnun ríkisins var
komið á fót skv. ákvæðum í fyrstu almanna-
tryggingalögunum (Alþýðutryggingalögin
1936) hafa samskipti lækna og stofnunarinn-
ar vaxið ár frá ári. Allt eins og eftir sjálfvirku
lögmáli hefur samskiptanetið þést á síðasta
áratug eða svo og orðið flóknara með hverju
árinu, hvort sem læknum hefur líkað betur
eða verr. Jafnframt hafa samskiptin orðið
erfiðari. Er nú svo komið, að mörgun
læknum, ekki síst þeim, sem hafa það aðal-
starf að sinna hinum tryggðu, finnst þeir vart
geta lengur um frjálst höfuð strokið í starfi
sínu vegna margvíslegra boða og banna, sem
berast frá stofnuninni. Ágreiningstilefni af
hálfu Tryggingastofnunarinnar gagnvart
læknum virðast skjóta upp kollinum með
vaxandi tíðni og með meiri þykkju en
áður þekktist, svo að jafnvel hógværum í
hópi lækna þykir meir en nóg um. Til
viðbótar hefur ósveigjanleiki Tryggingastof-
nunarinnar samtímis aukist í samnin-
gamálum og við framkvæmd og túlkun sam-
ninga. Til vitnis eru m.a. margar kvörtu-
nargreinargerðir, sem berast stjórn L.í. frá
læknum víðs vegar um land.
í tilefni ofangreinds taldi stjórn L.í. brýna
ástæðu til að freista þess að breyta sam-