Læknablaðið - 15.11.1990, Qupperneq 45

LÆKNABLAÐIÐ
465
fylgni milli þess og HbAl var mælt frútkósamín hjá 94
sykursjúkum (þar af 16 með insúlínóháða sykursýki; týpu
II) og 25 heilbrigðum einstaklingum og HbAl og random
blóðsykur hjá hinum sykursjúku.
Niðurstöður sýndu, að mjög marktæk hækkun á
frúktósamíni (p<0,01) kemur fram hjá sykursjúkum
samanborið við heilbrigða (5,1 ± 1,3 mmól/1 vs. 2,7 ±0,18
mmól/1). Sömuleiðis reyndist meðalgildi HbAl hjá
sykursjúkum (9,81%) vel yfir efri viðmiðunarmörkum.
Þegar borin voru saman serumgildi þeirra efna, sem mæld
voru, fannst enginn marktækur munur milli insúlínháðra
og insúlínóháðra. Fylgni milli frúktósamíns og HbAl hjá
sjúklingahópnum reyndist vera góð (r=0,78, p<0,01).
Meðalgildi HbAl reyndist vera 9,8±2,2%, hæst 16,8%,
lægst 6,1%. Þá reyndist vera marktæk fylgni milli
slembimælinga (random; ekki fastandi) á blóðsykri og
bæði HbAl og frúktósamín gilda.
I ljósi framantaldra kosta, sem frúktósamínmælingin
hefur og af rannsókn okkar, má draga þá ályktun
að frúktósamínpróf sé góður vísir (index) um
blóðsykurstjómun sykursjúkra, annaðhvort ásamt HbAl
mælingum eða, í sumum tilfellum, í stað þeirra.
ER TENOPOSIDE (»VUMON« (®)) EITT SÉR
NÆGILEG LYFJAMEÐFERÐ GEGN ÚTBREIDDU
SMÁFRUMUKRABBAMEINI í LUNGUM?
Sigurður Arnason, Helgi Sigurðsson, Guðmundur
Benediktsson, Sigurður Björnsson. Krabbameinsdeild
Landspítala.
Undanfarin ár hafa á bilinu 90 til 100 íslendingar greinst
með lungnakrabbamein á ári hverju. Um fjórðungur þeirra
hefur reynst vera með smáfrumukrabbamein og af þeim
hefur reynslan sýnt að um þriðjungur er með dreifðan
sjúkdóm þegar við greiningu. Horfur slíkra sjúklinga
eru afar slæmar, miðlifun er að jafnaði á bilinu 6-12
mánuðir og innan við 1% sjúklinganna eru á lífi fimm
árum frá greiningu og teljast læknaðir. Það vaknar því sú
spuming hvort »hörð« fjöllyfjameðferð, sem hefur í för
með sér verulegar aukaverkanir og oft langtímavistun á
sjúkrahúsi, sé í raun besti kosturinn fyrir þessa sjúklinga.
Til þess að leita svara við þessari spumingu hófum
við í febrúar síðastliðinn meðferð með TENOPOSIDE
(VM-26) einu saman 60 mg/m2 í æð dag 1-5 á þriggja
vikna fresti. Hingað til hafa sex sjúklingar með útbreitt
smáfrumukrabbamein fengið þessa meðferð, fjórir karlar
og tvær konur á aldrinum 57-74 ára. Allir sjúklingamir
eru á lífi 2-4 mánuðum frá upphafi meðferðar. Tveir
höfðu fengið lyfjameðferð áður með doxorubicini. Hjá
einum sjúklingi eru æxlin horfin (»CR«), hjá þremur
eru æxlin horfin að hluta (»PR«), einn hefur óbreyttan
sjúkdóm og einn hefur stækkandi æxli þrátt fyrir meðferð.
Meðferðin er gefin á göngudeild og aðeins einn sjúklingur
hefur fengið verulegar aukaverkanir og þurft að vistast á
sjúkrahúsi vegna þess.
Við teljum árangur af þessari einföldu og aukaverkanalitlu
meðferð nægilega góðan til þess að halda henni áfram.
Við leggjum jafnframt áherslu á mikilvægi þess að
samræma meðferð á Islandi gegn lungnakrabbameini sem
nú er orðið mannskæðast krabbameina á Islandi.
PATHOGENESIS OF OBSTRUCTIVE
LUNG DISEASES AND THE EFFECTS OF
PHARMACOTHERAPEUTIC INTERVENTIONS.
PLACE OF INHALED STEROIDS IN TREATMENT
Jan A. M. Raaijmakers. Department of Pulmonary
diseases, the State University Hospital, Utrecht, the
Netherlands.
Pathogenetically, obstructive lung diseases are of a
multifactorial nature. Expression of the disease may
involve genetic factors, disregulation of the autonomic
nervous system, immunological defects, airway infections,
inflammation, bronchial hyperreactivity, psychic and
social factors, climate, air pollution and smoking
behaviour.
Of these; inflammation and associated bronchial
hyperreactivity have received much attention during the
last years. Inflammations, e.g. that appears in the late
allergic reaction, involves migration of cells from the
peripheral blood to the lung. Remaining questions were:
how do such cells know where to go; is there a change
in reactivity of the cells and if so, what does induce this
change? However, major developments in immunology
and cellbiology may lead to possible answers. As
such cytokines, mediating cell-cell interactions, and
intercellular adhesion molecules, involved in the
»homing« of neutrophils and eosinophils, may play
major parts in inflammatory reactions and herewith in the
etiology of obstructive airways disease.
Therapeutically. obstructive lung diseases may be treated
in two fundamentally different ways; symptomatically,
with bronchodilator drugs, and prophylactically, with
steroids and substances like disodium cromoglycate and
nedocromil sodium. In order to prevent progression of
the underlying disease, possibly masked by symptomatic
treatment, the early use of prophylactic treatment is
advised. Extensive experiences over large periods of time
have demonstrated that inhaled steroids are a safe and
efficacious way to provide patients with such prophylaxis.
ÁHRIF ÞJÁLFUNAR Á ÞOL OG ÖNDUN
SJÚKLINGA MEÐ LANGVINNA LUNGNATEPPU
Björn Magnússon, Marta Guðjónsdóttir, Hjördís
Jónsdóttir, Ingimar Guðmundsson. Reykjalundur.
Síðustu þrjá áratugina hafa fjölmargar rannsóknir sýnt að
úthaldsþjálfun eykur afköst lungnateppusjúklinga (LTS)
á þolprófum. Ástæður batans eru umdeildar. Bætt tækni,
námsáhrif og hvöt sjúklinga eru talin skipta máli en erfitt
hefur verið að sýna fram á þjálfunaráhrif eins og hjá
heilbrigðum.
Tilgangur rannsóknar okkar var að kanna áhrif sex vikna
þjálfunar á þol LTS og ástæður hugsanlegs bata.
Við þolprófuðum 16 fullorðna (58±7 ára). LTS (FEV,:
1,4±0,7 1.) fyrir og eftir sex vikna endurhæfingu á
Reykjalundi. Inngöngu í rannsókn okkar fengu LTS í
stöðugu ástandi með FEV,/FVC<0,67 sem ekki svöruðu
berkjuvíkkandi úða (<15% og 200ml bata á FEV,).
Eftirtaldar öndunarmælingar voru gerðar við komu og
brottför: spirometria (FEVh FVC, FEF50, FEF75, MVV),
lungnarúmmál (VC, TLC, RV og FRC) og loftdreifipróf
(DLCO, DL/ALV). Þolpróf voru tvennskonar: a)