Læknablaðið - 15.04.1991, Blaðsíða 25
LÆKNABLAÐIÐ
145
Table IV. Psychotropic drugs (ACT- classification).
Drugs Delirium Dementia Controis
n=37 (%) n=50 (%) n=185 (%)
Tranquilizers (N 05B) ........................................... 5 (14) 4 (8) 20 (11)
Hypnotics (N 05C)............................................... 12 (32) 14 (28) 50 (27)
Antidepressives (N 06A).......................................... 6 (16) 12 (24) 14 (8)
Neuroleptics (N 05A)............................................. 5 (14) 10 (20) 7 (4)
Chi-square=14.1
df=6
PC0.05
Table V. Mean scores and standard deviation (S.D.) of the cognitive screening tests MSQ and MMSE in patients with
delirium and dementia states.
Delirium Dementia Both
(n=37) (n=50) (n=87)
MSQ (S.D.) 3.2 (1.4)* 5.0 (1.9) 4.6 (1.9)
MMSE (S.D.) 8.5 (3.4)* 13.6 (3.8) 12.2 (4.4)
Differences between groups: * P<0.01
brjóstverk) en af 18 sjúklingum voru sjö
(44%) í glapahópnum. Af 24 sjúklingum með
máttleysi voru níu (38%) með glöp.
Einkenni samanburðarhópsins var hversu
margir sjúklingar, eða rúmlega þriðjungur,
höfðu margvísleg önnur einkenni við innlögn
en þau einkenni sem algengust voru hjá óráðs-
eða glapahópnum. Af öllum þeim sem höfðu
brjóstverk reyndust 33 eða 85% tilheyra
samanburðarhópnum.
Sjúklingar notuðu að meðaltali 3.7 lyf og
var enginn tölfræðilegur munur á hópunum
þremur. Algengasti aðallyfjaflokkurinn var
hjartalyf (C-flokkur í ATC-kerfi) og notuðu
24 einstaklingar af 37 í óráðshópnum eitthvert
hjartalyf, 28 af 50 í glapahópnum og 110 af
185 í samanburðarhópnum.
Annar algengasti aðallyfjaflokkurinn var
tauga- og geðlyf (N-flokkur í ACT-kerfi).
Enginn tölfræðilegur munur var á notkun
þessara lyfja í hópunum þremur, glöp (54%),
óráð (49%), samanburðarhópurinn (49%).
Svefn-, róandi- og þunglyndislyf eru oft
meðvirkandi í myndun óráðs. Því var
sérstaklega athuguð notkun á undirflokkum
geðlyfja (N 05A,B,C og N 06A). Vægi
þeirra var sundurgreint nánar eins og lýst er
í töflu IV. I ljós kom marktækur munur á
sjúklingahópum og notkun á undirflokkum
geðlyfja (p<0.05). Hlutfallslega fleiri
sjúklingar í glapahópnum voru á einhverju
þunglyndislyfi (N 06A: antidepressives) eða
sefandi lyfi (N 05A: neuroleptics). Þannig
voru 22 sjúklingar á sefandi lyfi og um
helmingur þeirra (46%) í glapahópnum. Af
32 sjúklingum á þunglyndislyfi voru 12 (38%)
í glapahópnum. Hlutfaílstölur milli hópanna
þriggja á notkun á róandi- og svefnlyfjum
(N 05B: tranquilizers, N 05C: hypnotica,
sedativa) var mjög sambærilegur.
Niðurstöður úr skimprófunum (MSQ og
MMSE) á skilvitlegri starfsemi má sjá í töflu
V. Enginn þeirra sjúklinga sem svöruðu færri
en 8 stigum á MSQ fengu fleiri en 23 stig á
MMSE og hæsta skor var 20. MSQ-prófið
skimar aðeins fyrir miðlungs og erfiðari
skilvitlegar truflanir. Það var því ólíklegt
að sjúklingar með væg (byrjandi) einkenni
veldust með í úrtakið, en líklega hefði einhver
þeirra fengið fleiri stig en 23 á MMSE.
Marktækur munur er á meðaltölum prófanna
MSQ og MMSE milli óráðs- og glapahópsins
(p<0.01). Oráðshópurinn kemur mun verr út
en sjúklingar með glöp og benda niðurstöður
til að þessi hópur hafi mjög skerta skilvitund
við komu á bráðavakt.
Nokkrir sjúklingar voru lagðir inn oftar en
einu sinni á rannsóknartímabilinu þannig
að heildarfjöldi einstaklinga var 236 í 272
innlögnum. Sjötíu einstaklingar reyndust
hafa merki um skilvitlega truflun í 87
innlögnum og af þeim var 41 einstaklingur í
50 innlögnum með greiningarmerki um glöp.
Oráð höfðu 29 í 37 innlögnum og í þeim hópi