Læknablaðið - 15.08.1992, Qupperneq 40

248
LÆKNABLAÐIÐ
að ýkja alvarleika sjúkdómanna. Nú greinast
mun vægari tilfelli en áður er ekki þarfnast
sjúkrahúsvistar (26). Sú ímynd að rauðir úlfar
séu ætíð lífshættulegur sjúkdómur hefur breyst
á seinni árum og verður gerð nánari grein
fyrir því síðar í Læknablaðinu.
Rannsóknir á faraldsfræði blandaðs
bandvefssjúkdóms hafa ekki verið gerðar fyrr
(27). Tíðni blandaðs bandvefssjúkdóms hefur
verið talin mun meiri en fjölkerfaherslismeins
og fjölvöðvabólgu/liúð-vöðvabólgu, en minni
en rauðra úlfa (27). Samkvæmt okkar tölum er
tíðni blandaðs bandvefssjúkdóms sambærileg
við tíðni fjölvöðvabólgu/húð-vöðvabólgu.
Rétt er að geta þess að ekki eru allir
á einu máli um það hvort blandaður
bandvefssjúkdómur sé sérstakur sjúkdómur
eða óljós byrjunarmynd annarra vel
skilgreindra fjölkerfabandvefssjúkdóma.
Reyndar hafði sjúkdómsmynd flestra þeirra
sjúklinga sem Sharp lýsti fyrst 1972 (28)
þróast yfir í fjölkerfaherslismein þegar þeir
voru skoðaðir að nýju nokkrum árum síðar
(29).
Nýgengi fjölkerfaherslismeins er mun lægra
hér á landi en erlendis, eins og fram kemur í
grein um herslismein er birtast mun í næsta
tbl. Læknablaðsins.
Nýgengi fjölvöðvabólgu/húð-vöðvabólgu
hefur verið talið 0,2-0,6 (15,16). í þessari
rannsókn var nýgengið 0,2 á 100 þúsund á ári.
Allir sjúklingarnir höfðu fjölvöðvabólgu, en
þrátt fyrir mikla eftirgrennslan fannst enginn
nýgreindur sjúklingur með húð-vöðvabólgu á
þessu 10 ára tímabili. Frá 1984 hafa aftur á
móti greinst að minnsta kosti þrír sjúklingar
með húð-vöðvabólgu, en það hlýtur að vera
tilviljun þar sem sjúkdómurinn er sjaldgæfur.
Greiningartöf er breytileg, sérstaklega er
áberandi hve langur tími getur liðið frá
upphafi einkenna til greiningar rauðra úlfa.
Greiningartöfin fyrir fjölvöðvabólgu er aftur
á inóti stutt og endurspeglar það sláandi
sjúkdómseinkenni sem valda því að sjúklingar
leita fljótt læknis.
Þrátt fyrir það, að væg sjúkdómstilfelli greinist
nú oftar en áður var, reyndist dánartíðni
marktækt aukin við alla þessa sjúkdóma.
ÞAKKIR
Vísindaráð íslands veitti styrk til þessarar
rannsóknar. Helga Sigvaldasyni er þökkuð
tölfræðileg aðstoð.
HEIMILDIR
1. Reichlin M. Introduction to systemic rheumatic
diseases: Nosology and overlap syndromes. In:
McCarty DJ, ed. Arthritis and allied conditions. llth
ed. Philadelphia: Grune & Stratton, 1989: 1017-20.
2. Siegel M, Lee SL. The epidemiology of systemic
lupus erythematosus. Semin Arthritis Rheum 1973;
3: 1-54.
3. Michet JC, McKenna CH, Elveback LR, Kaslow
RA, Kurland LT. Epidemiology of systemic lupus
erythematosus and other connective tissue disease
in Rochester Minnesota 1950 through 1979. Mayo
Clinic Proc 1985; 60: 105-13.
4. Helve T. Prevalence and mortalitiy rates of systemic
lupus erythematosus and causes af death in SLE
patients in Finland. Scand J Rheumatol 1985; 14: 43-
6.
5. Fessel WJ. Systemic lupus erythematosus in the
community. Incidence, prevalence, outcome and first
symptoms; the high prevalence in black women. Arc
Intem Med 1974; 134: 1027-35.
6. Jónsson H, Nived O, Sturfelt G. Outcome in systemic
lupus erythematosus: A prospective study of patients
from a defined population. Medicine 1989; 68: 141-
50.
7. Hart HH, Grigor RR, Caughey DE. Ethnic difference
in the prevalence of systemic lupus erythematosus.
Ann Rheum Dis 1983; 42: 529-32.
8. Meddings J, Grennan MD. The prevalence of
systemic lupus erythematosus (SLE) in Dunedin. NZ
Med J 1980; 91: 205-6.
9. Hochberg M. The incidence of systemic lupus
erythematosus in Baltimore, Maryland, 1970-1977.
Arthritis Rheum 1985; 28: 80-6.
10. Nived O, Sturfelt G, Wollheim F. Systemic lupus
erythematosus in an adult population in southem
Sweden: Incidence, prevalence and validity of ARA
revised classification criteria. Br J Rheumatol 1985;
24: 147-54.
11. Kurland LT, Hauser WA, Ferguson RH, Holle K.
Epidemiological features of diffuse connective tissue
disorders in Rochester, Minnesota 1951 through
1967. With special reference to systemic lupus
erythematosus. Mayo Clinic Proc 1969; 44: 649-63.
12. Medsger TA, Masi AT. Epidemiology of systemic
sclerosis (Scleroderma). Ann Int Med 1971; 74: 714-
21.
13. Medsger TA, Masi AT. The epidemiology of systemic
sclerosis (Scleroderma) among male U.S. veterans. J
Chron Dis 1978; 31: 73-85.
14. Silrnan A, Jannini S, Symmons D, Bacon P. An
epidemiological study of scleroderma in The West
Midlands. Br J Rheunt 1988; 27: 286-90.
15. Medsger TA, Dawson WN, Masi AT. The
epidemiology of polymyositis. Am J Med 1970; 48:
715-23.
16. Benbassat J, Geffel D, Zlotnick A. Epidemiology of
polymyositis-dermatomyositis in Isreal, 1960-1976.
Isr J Med Sci 1980; 16: 197-200.
17. Tan EM, Cohen AS, Fries JF. The 1982 revised
criteia for the classification of systemic lupus
erythematosus. Arth Rheum 1982; 25: 1271-7.
18. Subcommittee for scleroderma criteria of the
American Rheumatism Association diagnostic and
therapeutic criteria committee. Preliminary criteria for