Læknablaðið - 15.08.1992, Blaðsíða 44

252
LÆKNABLAÐIÐ
Búseta: í töflu I sést að tæplega 56% fanga
voru fæddir í Reykjavík. Arið 1964 voru hins
vegar um 71% fanga búsettir í Reykjavík. A
sama tíma bjuggu þar 50,4% íslenskra karla.
Jafnframt sýnir taflan að 25% fanga fæddust í
kaupstöðum en tæp 6% bjuggu þar árið 1964.
Við frekari könnun á gögnum kom í ljós að
ekki var um að ræða meiri aðfiutning foreldra
fanga til Reykjavíkur en foreldra annarra
Reykvíkinga.
Samanburður við fanga árið 1982:
Upplýsingar Dómsmálaráðuneytisins um
fanga árið 1982 ná til ríkisfangelsanna
á Litla-Hrauni og Kvíabryggju og
einnig til fangelsanna í Síðumúla 28 og
Hegningarhúsinu, Skólavörðustíg 9. I
Síðumúla og Hegningarhúsinu dvöldu
almennt fangar sem afplánuðu styttri en
þriggja mánaða refsingar, fangar er voru í
yfirheyrslum og rannsóknum vegna afbrota
og þeir sem biðu eftir flutningi í ríkisfangelsin
Litla-Hraun eða Kvíabryggju.
í töflu II kemur í ljós nokkur mismunur á
aldri við samanburð fanga frá árinu 1964
og þá er vistuðust í áðurnefndum fjórum
ríkisfangelsum árið 1982. Hlutfallslega fjölgar
föngum undir tvítugsaldri árið 1982 en fækkar
hlutfallslega í tveim næstu aldursflokkum.
Rúmlega 65% fanga í rannsókninni voru á
aldrinum 21-30 ára en rúmlega 48% fanga í
fangelsunum 1982. Með aldri er hér átt við
annars vegar aldur fanga í rannsókninni er
fyrsta rannsóknarviðtal fór fram og hins vegar
fanga í fangelsunum miðað við mitt árið 1982.
Dreifing fanga eftir aldri var þó ekki marktæk.
í töflu III er sýnt tilefni fangavistunar fanga
árin 1964 og 1982. Farið er eftir þyngstu
dómum á afbrotaferli þeirra fram til september
árið 1982. í töflunni kemur fram óverulegur
mismunur á hlutföllum flokkanna.
Andlát: í töflu IV sést að 12 fangar létust
fyrir árslok 1984. Fjórir voru 35 ára og eldri
er athugunin fór fram. Flestir eða tíu létust
innan fyrstu sex ára eða fyrir árslok 1970.
Tveir létust af völdum krabbameina, þrír
af völdum æða- og hjartasjúkdóma, einn af
sjúkdómum í lungum og sex af slysförum.
Meðal þeirra er létust af slysförum lést einn
við skipsskaða, tveir drukknuðu í höfnum,
tveir létust í bifreiðaslysum og einn kafnaði í
bruna. Allir er létust af slysförum voru undir
35 ára aldri. Af þeim er létust af slysförum
Tafla I. Fœðingarstaður og búseta fanga er voru í
ríkisfangelsunum þegar athugunin fór fram 1964 og
búseta íslenskra karla árið 1964.
Fæöingarstaður Búseta Búseta karla 1964
N (%) N (%) N (%)
Reykjavík .. 29 (55,8) 37 (71,2) 50.538 (50,4)
Kaupstaðir. 13(25,0) 3 (5,8) 21.986(21,9)
Dreifbýli ... 10(19,2) 12 (23,0) 27.803(27,7)
Samtals 52 (100) 52 (100) 100.327 (100)
Tafla II. Aldurfanga þegar athuganirnar voru gerðar
1964 og 1982.
1964 1982
Aldur N (%) N (%)
16-20 ..................... 1 (1,9) 24(11,3)
21-25 ..................... 16(30,8) 48(22,5)
26-30 ..................... 18(34,6) 55(25,8)
31-35 ..................... 9(17,3) 34(16,0)
36-40 ..................... 4 (7,7) 28(13,1)
41-50 ..................... 3 (5,8) 16 (7,5)
51+........................ 1 (1,9) 8 (3,8)
Samtals 52 (100) 213 (100)
Tafla III. Tilefni fangavistunar 1964 og 1982.
1964 1982
Afbrot N (%) N (%)
Manndráp Kynferðisafbrot Líkamsárás Auðgunarbrot Fíkniefnabrot/áfengisafbrot.. Annað 4 (7,7) 3 (5,8) 2 (3,8) 31 (59,6) 12(23,1) 17 (8,0) 15 (7,0) 6 (2,8) 111 (52,1) 57(26,8) 7 (3,3)
Samtals 52 (100) 213 (100)
Tafla IV. Fjöldi látinna og lifandi í lok ársins 1984 eftir aldri.
Aldur Lifandi Látnir
<26 15 2
26-35 21 6
36+ 4 4
Samtals 40 12
voru tveir í flokki kynferðisafbrota og fjórir í
flokki auðgunarbrota. Af þeim sem létust af
öðrum orsökum voru þrír í flokki líkamsárása
og þrír í flokki auðgunarbrota.
Flokkun afbrota: Fangamir 40 sem athugaðir
voru 1964 og voru á lífi 1984 höfðu allir