Læknablaðið - 15.12.1992, Blaðsíða 35

LÆKNABLAÐIÐ
425
Tafla I. Skipting sjúklinganna eftir kyni, deildum og aldri.
Karlar* Konur**
33A (n=79) Vífils- staöir (n=74) Vogur (n=97) 33A (n=33) Vífils- staöir (n=45) Vogur (n=24)
18-29 ára 17,7 12,2 33,0 12,1 17,7 33,3
30-49 ára 48,1 64,8 44,3 27,3 55,6 50,0
> 50 ára 34,2 23,0 22,7 60,6 26,7 16,7
* kí-kvaörat= 15,59, df=4, p=0,0036
** kí-kvaörat=16.17, df=4, p=0,0028
Tafla II. Algengi áfengissýki og annarrar misnotkunar í
hundraðshlutum eftir deildum.
33A Vífils- staöir Vogur
Áfengissýki 92,0 97,5 95,9
Önnur misnotkun 30,4 26,9 37,2
Eingöngu áfengissýki 62,5 71,4 59,5
Eingöngu önnur misnotkun 0,9 0,8 1,6
Hvorki áfengissýki né önnur misnotkun* 7,1 1,7 3,3
* Þar af fimm meö alvarleg glöp sem geta engu svaraö um
áfengisneyslu sína og einn sjúklingur meö veömálafíkn.
Tafla III. Hlutfallsskipting milli vímuefnamisnotkunar með
og án annarra greininga.
33A Vífils- staöir Vogur
Áfengi og önnur vímuefni eingöngu .... ... 24,1 19,3 27,3
Sjúklingar meö viöbótargreiningar .... ... 75,9 80,7 72,6
Tafla IV. Lífsalgengi einstakra geögreininga (í hundraðshlutum) eftir deildum.
33A Vífils- staðir Vogur
Geðslagstruflanir
(aðallega þunglyndi) . 33,9 36,1 29,8
Kvíöaköst og víðáttufælni.. 38,4 37,0 38,0
Aörir kvíðakvillar 56,3 67,2 64,5
Geöklofi 7,1 5,9 5,0
Glöp (MMSE<24)* 27,0 12,6 8,3
Andfélagsleg hegöun 27,7 22,7 34,7
Aðrar DlS-greiningar **,'> .. 31,3 33,6 16,5
* kí-kvaörat= 16,70, df = 2,p = 0,0002
** kí-kvaörat = 10.40, df = 2,p = 0,0055
!) 11 sjúklingar meö veömálafíkn
deildum séu hluti geðdeildar Landspítalans og
menn myndu búast við að geðsjúklingum væri
fremur vísað þangað er óverulegur munur á
milli deildanna þriggja hvað þetta varðar.
I töflu IV er rakið hvaða aðrar geðgreiningar
er um að ræða. Tæplega þriðjungur
sjúklinganna hafa eða hafa haft
geðslagstruflanir, aðallega þunglyndi, og
svipaður fjöldi eða heldur meiri greinist með
kvíðakastasjúkdóm og víðáttufælni. Milli 5
og 7% sjúklinganna hafa geðklofa, en nærri
fjórðungur sjúklinganna er greindur með
andfélagslega hegðan (samkvæmt DSM-III
andfélagslegan persónuleika). Nær enginn
munur er á algengi þessara greininga milli
deilda. Glöp eru algengust á deild 33A en þar
er stærstur hluti eldri sjúklinga. Aldur skýrir
þó ekki nema að hluta aukið algengi glapa á
33A en samkvæmt línulegri aðfallsgreiningu
virðist sem slíkir sjúklingar séu fremur á 33A:
(Aldur; F-próf=17,49; p=0,0001; Stofnun F-
próf=16,10; p=0,0001). Það sem flokkast undir
liðinn aðrar DlS-greiningar eru fyrst og fremst
geðgreiningar er lúta að truflun á kyngetu og
kynlöngun. Þetta eru alls 71 sjúklingur, flestir
á geðdeild Landspítalans, deild 16 eða 33A. í
þessum flokki eru einnig 11 sjúklingar, sem
haldnir eru alvarlegri veðmálafíkn. Meiri-
hluti þeirra var til meðferðar á deild 16 að
Vífilsstöðum.
UMRÆÐA
Eins og vænta mátti eru nær allir sem koma
á þessar þrjár deildir með áfengis- eða aðra
fíkniefnamisnotkunargreiningu. Þeir eru
sárafáir sem ekki ná greiningarmörkum
fyrir fíkn eða misnotkun. í þeim hópi eru
sjúklingar með svo slæm glöp, að þeir
geta ekki svarað svo ábyggilegt sé, og
einn er veðmálasjúklingur. Einungis átta
einstaklingar höfðu ekki einkenni sem
uppfylltu greiningarskilmerki fyrir fíkn eða
misnotkun. Þetta bendir eindregið til þess
að þeir, sem lagðir eru inn til meðferðar,
séu illa veikir af áfengissýki eða annarri
vímuefnafíkn og ekki séu lagðir inn sjúklingar
af öðrum sökum, eins og til dæmis vegna
gruns um áfengis- eða vímuefnamisnotkun
sem ekki er hægt að staðfesta. Sjúklingar
í þessari rannsókn eru með fjölþætt önnur
vandamál sem tengjast misnotkun. Þetta
sést meðal annars þegar fjöldi einstaklinga
með aðrar geðgreiningar er skoðaður. Um