Læknablaðið - 15.04.1994, Blaðsíða 14
136
LÆKNABLAÐIÐ
alnæmissjiíklinga (1,2) (tafla I). CMV
sjónubólga er langalgengust (mynd 2). Tuttugu
af hundraði alnæmissjúklinga (2) fá CMV
sjónubólgu og getur hún verið fyrsta merki
um alnæmi.
Einkenni um CMV sjónubólgu eru (4): a)
Óskýr sjón, b) flyksur fyrir augum, c) skuggar
í sjónsviði og d) blindir blettir.
Við skoðun getur CMV sjónusýking verið
tvenns konar. Annars vegar gulhvítar
íferðir umhverfis æðar með blæðingum og
æðabólgum, hins vegar hnútakennd (granular)
bólga, oft án blæðinga (mynd 3). Jaðar
sýkingarsvæðis er bjúgkenndur og drep í
sjónu. Þar sem sýkingin hefur farið um er
sjónan þunn og rýrnuð, æðar grannar og
sömuleiðis getur sjóntaugardoppa fölnað.
Sjónubólgu vegna CMV getur svipað til
sjónubólgu af völdum bogfrymils (Toxoplasma
gondii) og sjaldgæfari sjónubólgu vegna
sárasóttai', herpes zoster veiru og sveppa (2,4).
Meðferð við CMV sýkingu byggist á lyfjunum
ganciclovir og foscamet (5) en þau þarf að
gefa í æð meðan sjúklingur lifir. Lífshorfur
sjúklinga sem fengið hafa CMV sjónubólgu
eru samkvæmt nýlegri rannsókn (5) átta og
háfur mánuður á ganciclovir meðferð en
12,6 mánuðir á foscarnet. íslenskir sjúklingar
hafa yfirleitt fengið ganciclovir, sem fyrstu
meðferð, en foscarnet ef það dugar ekki
(myndir 4 og 5). Lífshorfur alnæmissjúklinga
með sjónubólgu hérlendis (tafla 11) eru
sambærilegar við erlendar rannsóknir (5).
Hér á landi hafa sex alnæmissjúklingar greinst
með CMV sjónubólgu eða 20% þeirra sem
hafa greinst með alnæmi (6/29). í þessum sex
sjúklingum var CMV sjónubólga síðkomið
Fig. 2. Cytomegalovirus retinitis, with hemorrliages ancl
vasculitis. Left eye, patienl I.
Fig. 3. Granular CMV retinitis. Right eye, patient 8.
einkenni alnæmis. Einn sjúklinganna (númer
2) fékk aðeins sýkingu í hægra augað og hélt
sjón sinni til dauðadags. Ef til vill má þakka
það því að honum var gefið ganciclovir áður
en augnsýkingin greindist. Þremur vikurn
fyrr greindist sár í skeifugörn vegna CMV
sýkingar, sem staðfest var með vefjasýni, og
var honum þá veitt meðferð.
Table I. Opportunistic eye infections in AIDS patients.*)
Pathogen Incidence Infection
Cytomegalovirus 20% retinitis
Herpes zoster 4% acute retinal necrosis retinitis keratitis
Toxoplasma Gondii 1% retinochoroiditis
Herpes simplex rare keratitis
Treponema pallidum rare retinitis
Microsporidia rare keratitis
Gram-positive bacteria rare retinitis
Mycobacteria rare choroiditis
Fungi rare retinitis
Fungal infections include pneumocystosis, cryptococcosis and candidiasis.
*) Based on references 1,2 and 10.