Læknablaðið - 15.02.1997, Blaðsíða 18

92
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
Siðfræðilegir þættir við takmörkun
meðferðar við lok lífs
Elsa B. Valsdóttir1), Pálmi V. Jónsson1,2> Vilhjálmur Árnason3’, Hildur Helgadóttir41
Valsdóttir EB, Jónsson PV, Árnason V, Helgadóttir
H
Views of Icelandic physicians and nurses towards
limitation of treatment at the end of life
Læknablaðið 1997; 83; 92-101
With increasingly advanced life-prolonging technol-
ogy, the issue of when and how treatment should be
limited becomes ever more important. To shed a
light on the views of Icelandic physicians and regis-
tered nurses a survey was conducted at the Reykja-
vík Hospital and the National University Hospital.
A questionnaire was sent to 184 doctors and 239
nurses. They were asked to respond to several eth-
ical dilemmas regarding limitation of treatment at
the end of life. Special emphasis was placed on
respect for the patient’s autonomy and communi-
cation.
There were 234 (55%) answers retrieved. The gen-
eral view was that one should respect patient’s au-
tonomy and honor the wish to deny life-prolonging
measures. Cost could be an issue in such decisions
according to 35% of physicians and 15% of nurses.
Under certain conditions, euthanasia could be justi-
fied according to five (5%) physicians and 11 (9%)
nurses, although only four (2%) could consider
themselves as participating in such an act. The ma-
jority, 201/230 (87%), supported using written gui-
delines within hospitals regarding decision-making
process in limiting treatment at the end of life. In a
Frá '’læknadeild Háskóla íslands, 2)öldrunarlækningadeild
Sjúkrahúss Reykjavíkur, 3)heimspekideild Háskóla íslands,
“’hjúkrunarstjórn Sjúkrahúss Reykjavíkur. Fyrirspurnir,
bréfaskipti: Elsa B. Valsdóttir, Sunnuvegi 21 kj., 104 Reykja-
vík.
Verkefnið var unnið sem rannsóknarverkefni fjórða árs
læknanema við læknadeild Háskóla (slands 1995.
case of a dispute between patients or families and
health care professionals, 49% of physicians and
84% of nurses were willing to take it to a multi-
disciplinary ethical committee at the hospital. In a
case of a dispute between health care professionals
62% of physicians and 50% of nurses were willing to
take it to the Director General of Health.
Ágrip
Með aukinni tækni verður sú spurning áleit-
in hvort ætíð sé rétt að veita alla hugsanlega
meðferð. Til að varpa ljósi á afstöðu íslenskra
lækna og hjúkrunarfræðinga var gerð viðhorfs-
könnun á Borgarspítala og Landspítalanum.
Sendur var spurningalisti til 184 lækna og 239
hjúkrunarfræðinga. Spurt var um ýmis sið-
fræðileg álitamál er varða takmörkun með-
ferðar við lífslok. Sérstök áhersla var lögð á
samskipti og virðingu fyrir sjálfræði sjúklinga.
Svör bárust frá 234 (55%). Það almenna við-
horf kom fram, að við takmörkun meðferðar
við lífslok skuli óskir sjúklings virtar. Kostnað-
ur gæti verið þáttur í slíkri ákvörðun að mati
35% lækna en 15% hjúkrunarfræðinga. Líkn-
ardráp gæti verið réttlætanlegt undir einhverj-
um kringumstæðum að mati fimm (5%) lækna
og 11 (9%) hjúkrunarfræðinga, en einungis
fjórir (2%) einstaklingar gætu hugsað sér að
verða við slíkri ósk. Meirihluti, 201/230 (87%),
er fylgjandi því að til séu skráðar leiðbeiningar
innan sjúkrahúsanna um takmörkun meðferð-
ar við lífslok. Ef upp kæmi ágreiningur milli
skjólstæðinga og heilbrigðisstétta um takmörk-
un meðferðar voru 49% lækna og 84% hjúkr-
unarfræðinga tilbúin að vísa honum til þverfag-
legrar siðanefndar sjúkrahússins. Kæmi slíkur
ágreiningur upp milli heilbrigðisstétta voru
62% lækna og 50% hjúkrunarfræðinga tilbúin
að vísa honum til landlæknisembættisins.