Læknablaðið - 15.02.1997, Blaðsíða 16

90
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
greiningu var beitt en ekki ef notuð var fjöl-
þáttargreining. Svipað var upp á teningnum í
okkar rannsókn. Einungis 15 af 70 þátttakend-
um í Framingham, sem greindust með nýtt
hægra greinrof, voru án einkenna eða merkja
um hjarta- eða æðasjúkdóm á rannsóknartím-
anum og því ályktuðu höfundar að þessi hópur
hefði eða myndi fá sjúkdóma í hjarta eða æða-
kerfi (15). í Framingham rannsókninni eins og
í okkar rannsókn jókst nýgengi greinrofs með
auknum aldri (15).
Við hjartaþræðingu á fólki með hægra grein-
rof og þekktan kransæðasjúkdóm sáust oftast
þrengsli í vinstri framveggjarkvísl (11,31).
Hjartaómun sem gerð var á 1085 einstaklingum
með háþrýsting sýndi að 14 af 37 einstaklingum
með hægra greinrof höfðu þykknaðan vinstri
slegil (32).
Rétt er að minnast þess að hægri grein
leiðslukerfisins fær næringu frá æðagreinum
sem koma frá framveggjarkvísl og leiðir rafboð
frá His knippi um hægri slegil til hjartavöðva-
frumnanna (30).
Rannsókn Schiebler og félaga frá 1956 er
athyglisverð. Þeir telja að súrefnisnotkun
leiðslukerfisins sé einungis um fimmtungur af
notkun hjartavöðvafrumnanna í kring og því sé
það ekki mjög viðkvæmt fyrir súrefnisskorti
(33). Aðrir telja skerta starfsemi, til dæmis
vegna skertra taugaboða, með eða án meina-
fræðilegra skemmda í leiðslukerfinu, geta átt
þátt í myndun hægra greinrofs (16). Við krufn-
ingu á sjúklingum með hægra greinrof eftir
hjartadrep sáust þrengsli í framveggjarkvísl og
drep í hægri grein leiðslukerfisins ólíkt því sem
sást hjá fólki eftir svipað hjartadrep án grein-
rofsins (34,35). Aðrar meinafræðilegar rann-
sóknir á fólki sem var með hægra greinrof hafa
sýnt bandvefsaukningu, hrörnunarbreytingar
og rof á innanslegilshluta hægri greinarinnar
(36,37). Kenningar eru uppi um að minnkað
blóðflæði um vinstri framveggjarkvísl ásamt lé-
legri hjáæðavæðingu geti valdið staðbundinni
hrörnun og bandvefsaukningu og þannig trufl-
un á rafleiðni um leiðslukerfið (38,39).
Fjölmargar greinar fjalla um líkindi þess að
súrefnisskortur geti valdið hægra greinrofi. Ein
rannsókn sýndi ekki oftar breytingar í vinstri
framveggjarkvísl hjá fólki með kransæðasjúk-
dóm og hægra greinrof við hjartaþræðingu (31)
en önnur að fólk með greinrofið hefur oftar
breytingu í fyrstu sleglaskiptagrein framveggj-
arkvíslar eftir hjartadrep en samanburðarhóp-
ur (40). Einnig hefur fólk með kransæðasjúk-
dóm og hægra greinrof stundum skertan sam-
drátt á vinstri slegli og lýst hefur verið tilfelli
þar sem ST hækkanir og hægra greinrof sem
komu fram við áreynslu hurfu við hvfld og töku
nítrata (9,40). Rannsókn á fólki eftir hjáveitu-
aðgerð sýndi að tími í hjarta- og lungnavél var
marktækt lengri hjá fólki sem fékk hægra
greinrof eftir aðgerð (41).
Við ályktum að nýtilkomið hægra greinrof sé
stundum í beinum tengslum við áhættuþætti
einkum töku blóðþrýstingslækkandi lyfja og sé
þá hluti af þeim breytingum sem geta orðið við
hjartasjúkdóm af völdum háþrýstings og hugs-
anlega kransæðasjúkdóms.
Þakkir
Eftirtaldir aðilar og stofnanir fá þakkir fyrir
veitta aðstoð við framkvæmd þessarar rann-
sóknar og frágang greinarinnar: Elínborg
Sveinbjarnardóttir, Ingibjörg Stefánsdóttir,
Þorsteinn Þorsteinsson oj> annað starfsfólk
Hjartaverndar, Hanna S. Asvaldsdóttir, Jónas
Hallgrímsson, Rannsóknarsjóður Háskóla ís-
lands, framkvæmdastjórn Hjartaverndar og
Vísindasjóður.
HEIMILDIR
1. Ricou F, Nicod P, Gilpin E, Henning H, Ross J Jr.
Influence of right bundle branch block on short- and
long-term surviva! after inferior wall Q-wave myocardial
infarction. Am J Cardiol 1991; 67: 1143-6.
2. Ricou F, Nicod P, Gilpin E, Henning H, Ross J Jr.
Influence of right bundle branch block on short- and
long-term survival after acute myocardial infarction. J
Am Coll Cardiol 1991; 17: 858-63.
3. Dubois C, Piérard LA, Smeets JP, Foidart G, Legrand
V, Kulbertus HE. Short- and long-term prognostic im-
portance of complete bundle-branch block complicating
acute myocardial infarction. Clin Cardiol 1988; 11:
292-6.
4. Sclarovsky S, Sagie A, Strasberg B, Shnapick Y, Recha-
via E, Kusnier J, et al. Ischemic blocks during early
phase of anterior myocardial infarction: correlation with
ST-segment shift. Clin Cardiol 1988; 11: 757-62.
5. Hauer RNW, Lie KI, Liem KL, Durrer D. Long-term
prognosis in patients with bundle branch block compli-
cating acute anteroseptal infarction. Am J Cardiol 1982;
49: 1581-5.
6. Sprung CL, Elser B, Schein RMH, Marcial EH, Schrag-
er BR. Risk of right bundle-branch block and complete
heart block during pulmonary artery catheterization.
Crit Care Med 1989; 17: 1-3.
7. Patil AR. Risk of right bundle-branch block and com-
plete heart block during pulmonary artery catheteriza-
tion (letter). Crit Care Med 1990; 18: 122-3.
8. Galford R, Royster RL. Right bundle branch block
during insertion of an intravenous guidewire. Anesth
Analg 1988; 67: 601.
9. Kanemoto N, Kawai K, Hosokawa J, Tagawa R, Goto
Y. Intermittent anterior divisional block and far ad-