Dagblaðið Vísir - DV - 01.06.2007, Blaðsíða 13

DV Helgarblað FÖSTudagur 1. júní 2007 13
hræðilega glæp sem hann framdi og
hefur játað, ekki bara á mér, heldur
líka öðrum börnum. Ég er viss um að
hann gerir sér enga grein fyrir hvaða
afleiðingar þessi misnotkun hafði á
líf okkar sem fyrir því urðu. Mér sárn-
ar líka óskaplega að sumir af fóstur-
bræðrum skuli hafa séð ástæðu til
að segja allt aðra sögu um Kumbara-
vog en ég upplifði og hafa ekki séð
neina ástæðu til að styðja mig. Þessir
menn eiga í dag sjálfir börn og mér
er spurn: Hvað myndu þeir gera ef
einhver beitti þau börn því ofbeldi
sem ég og önnur börn á Kumbara-
vogi vorum beitt? Þeir sjá engan til-
gang með að opinbera þessi mál
og verða að eiga það við sína sam-
visku. Í grein sem nokkur barnanna
af Kumbaravogi fengu að birta í DV
kom fram að við hefðum ferðast mik-
ið og forstöðumaðurinn hefði hjálp-
að okkur með menntun. Þeir sem
skrifuðu undir þessa grein voru flest
börn sem komu síðasta árið mitt á
Kumbaravogi. Í þau fimm ár sem ég
dvaldi á barnaheimilinu man ég eft-
ir einni ferð sem við fórum öll sam-
an. Sú ferð var á skátamót aðventista.
Það má hins vegar vel vera að þessi
börn sem skrifuðu undir greinina
kalli það ferðalög þegar við vorum
keyrð um allt Suðurlandið til að betla
peninga á sveitabæjum og í þorpum
fyrir hungruð börn í Afríku. Í þessari
grein sem nokkur „barnanna“ skrif-
uðu undir var nefnt að við hefðum
fengið svo mikinn kærleik á Kumb-
aravogi að við höfum kallað Kristján
og Hönnu „pabba og mömmu“. Ég
kallaði aldrei Kristján pabba minn.
Mér finnst líka einkennilegt að þessi
kærleiksmaður skyldi ekki hafa haft
samband við mig eftir viðtalið sem
birtist við mig í DV í vetur og spurt
mig hvort þetta væri sannleikur og
hvernig mér liði. Grein þessara kær-
leiksríku „fóstursystkina“ minna var
til þess eins skrifuð að láta stimpla
mig sem lygara. Ég myndi ekki einu
sinni samþykkja afsökunarbréf frá
þeim eða Kristjáni eins og staðan er
núna.”
Synirnir saklausir
Í viðtali hér í DV fyrir nokkrum
vikum sagðir þú að forstöðumaður-
inn hefði ekki svarað beiðni þinni um
fjárstyrk til náms í Þýskalandi. Hins
vegar er fullyrt að hann hafi hjálpað
mörgum barnanna fjárhagslega.
„Ég veit ekki til þess að forstöðu-
maðurinn hafi hjálpað neinu okk-
ar sem vorum þarna á sama tíma til
menntunar. Einn fósturbróðir minn
tók háskólapróf og menntaði sig í út-
löndum og að hans sögn fékk hann
aldrei krónu frá fósturföður okkar.
Fósturfaðirinn sagði oft við mig að
hann ætlaði að senda mig til náms
hingað og þangað, en það var svikið
eins og allt annað.
Ég fór á Bændaskólann á Hól-
um þegar ég var 18 ára og borgaði
allt sjálfur og eins og ég sagði í fyrra
viðtali, að þegar ég bað hann um að-
stoð til að komast í verslunarskóla í
Þýskalandi svaraði hann ekki beiðn-
um mínum. Einu börnin sem hann
hjálpaði að ganga menntaveginn
voru hans eigin synir. Þá þekktum
við ekki mikið, því þeir voru alltaf á
ferðalögum eða í góðum skólum í
útlöndum. Þeir höfðu líka herbergi
í sérstakri byggingu á Kumbaravogi,
sennilega til að þeir þyrftu ekki að
hafa samband við þessa „aumingja“
sem foreldrar þeirra voru svo góðir
að hjálpa. Ég kynntist þessum son-
um forstöðumannsins aldrei, en það
er ekki hægt að dæma þá fyrir hvað
gerðist á Kumbaravogi. Ég er viss um
að þeir vissu ekki hvernig komið var
fram við okkur börnin; þeir voru svo
sjaldan á staðnum.“
Ódælt og hrætt barn
með beinkröm
Elvar hefur líkt og mörg önnur
börn sem voru vistuð á barnaheimil-
um ríkisins fengið í hendur skýrsluna
um dvöl sína á þeim. Þar sá hann
fyrst að hann hefði sem ungbarn ver-
ið tekinn af heimili sínu og sendur á
vöggustofu.
„Mörg barnanna sem voru á
Kumbaravogi höfðu verið á hin-
um og þessum heimilum áður en
þau komu á Kumbaravog. Þegar ég
kom heim núna um páskana til yf-
irheyrslunnar, fékk ég dvalarskýrsl-
ur frá Borgarskjalasafninu um veru
mína á stofnunum. Dvalarskýrsl-
an var mjög ófullkomin. Eftir eins
og hálfs árs dvöl á vöggustofu þjáð-
ist ég af beinkröm, um mig var skrif-
að að ég hefði verið mjög „ódælt og
hrætt barn“. Mér sýnist á skýrslunni
að á vöggustofunni hafi ekki verið
hlúð vel að mér. Þaðan var ég send-
ur á hin og þessi heimili sem voru
rekin af Reykjavíkurborg og þess á
milli var ég hjá foreldrum mínum,
þar til ég lenti á Kumbaravogi, ellefu
ára gamall. Þá lenti ég sem sagt hjá
fólki sem hafði ekkert lært hvernig
ætti að umgangast erfið og veik börn
með truflaðar sálir. Börn, sem hefðu
þurft meiri kærleika og umhyggju
en barn sem elst upp við eðlilegar
aðstæður hjá foreldrum sínum.Þeg-
ar ég var á Kumbaravogi var ekki til
vottur af kærleika, ástúð eða blíðu.
Ég upplifði þarna líkamlegt og sálar-
legt ofbeldi, kynferðisofbeldi og þar
að auki var ég tilfinningalega brotinn
niður. Ef maður grét eða leið illa þá
voru kærleiksorðin: „Farðu bara að
vinna, þú munt sjá það hversu fljótt
þú gleymir öllu.“
Bak við luktar dyr
skrifstofunnar
Elvar leggur á það mikla áherslu
að þeir sem beittir hafa verið kyn-
ferðisofbeldi stígi fram, segi frá og
leiti sér hjálpar.
„Ég skora á alla sem lent hafa í
kynferðisafbrotamönnum að segja
frá. Meðan fólk þegir heldur of-
beldið áfram og kynferðisglæpa-
mennirnir treysta á að fólk skamm-
ist sín svo að það treysti sér ekki til
að opinbera glæpinn. Það er vitað
mál að ef við börnin sem lentum
í þessari misnotkun hefðum verið
tekin alvarlega og okkur verið trú-
að, hefði glæpamaðurinn aldrei
haft þann möguleika að skaða jafn
marga og hann hefur gert um dag-
ana. Ég dreg forráðamenn Kumb-
aravogs á þessum tíma til ábyrgðar.
Hvernig stóð á því að forstöðumað-
urinn leyfði Karli Vigni að sitja inni
á skrifstofu sinni og kalla á okkur
börnin þangað inn og loka dyrun-
um? Hvað hélt forstöðumaðurinn
eiginlega að væri að gerast bak við
þessar luktu dyr? Að við værum að
læra fræði aðventista og borða sæl-
gæti? Barnaverndarnefnd Reykja-
víkur þessa tíma ber líka mikla
sök. Þau fáu skipti sem fólk það-
an kom á Kumbaravog gerði það
boð á undan sér. Við börnin vor-
um kölluð inn, þvegin og sett í
hreina garma og stóðum svo í röð
og heilsuðum. Ég man ekki eftir því
að neitt okkar væri tekið á eintal og
spurt hvernig okkur liði og hvernig
væri búið að okkur. Við vorum líka
svo dauðhrædd við karlinn hann
Kristján að við hefðum ábyggilega
ekki þorað að segja orð. Hver hefði
líka átt að trúa okkur – tilfinninga-
lausum verum?“
Sekir verði látnir axla ábyrgð
Elvar ætlar ekki að láta við það
sitja að málið sé fyrnt og honum tjáð
að litlar líkur séu á miskabótum.
„Sumir munu segja: „Þetta eru
bara örlög lífsins“. Þannig mun því
fólki sjálfu líða betur, það vill ekki
þurfa að hugsa nánar út í svona
hræðilega hluti, enda skilur eng-
inn nema sá sem hefur lent í þeim
hvað þetta er mikið sálarmorð. En
við vitum að svona lagað gerist enn-
þá. Þetta er stórglæpur og við verð-
um öll að horfast í augu við hann og
berjast með öllum hætti til að litlar
sálir, sem ekki geta varið sig, gangi
ekki í gegnum þennan hrylling.
Ég veit að Breiðavíkursamtökin
munu hjálpa mér að fara áfram með
þetta mál, því það líður það enginn
að kynferðisafbrotamaður sem játað
hefur glæpi sína skuli sleppa án þess
að gjalda fyrir gjörðir sínar. Fyrst
þegar ég fékk játninguna í hendur
varð ég máttlaus, en nú hef ég fyllst
krafti á ný. Þeir sem ábyrgir eru fyr-
ir því að líf barna á barnaheimilum
ríkisins var lagt í rúst verða að axla
afleiðingar gjörða sinna.“
Börnin kenna Sjálfum Sér um
„Sumir munu segja: „Þetta eru bara örlög lífsins”. Þannig mun því fólki sjálfu líða betur,
það vill ekki þurfa að hugsa nánar út í svona hræðilega hluti, enda skilur enginn nema sá
sem hefur lent í þeim hvað þetta er mikið sálarmorð. En við vitum að svona lagað gerist
ennþá. Þetta er stórglæpur og við verðum öll að horfast í augu við hann og berjast með öll-
um hætti til að litlar sálir, sem ekki geta varið sig, gangi ekki í gegnum þennan hrylling.“
Elvar Jakobsson
„Það særir mig djúpt að gerandinn
skuli sleppa.“
Framhald
á næstu síðu