Læknablaðið : fylgirit - 01.06.1992, Qupperneq 57

LÆKNABLAÐTÐ/FYLGIRIT 21
57
NOTKUN AU-198 GEISLAKORNA OG YTRI
GEISLUNAR í SAMANBURÐI VIÐ YTRI
GEISLUN EINGÖNGU í MEÐFERÐ
ÓSKURÐTÆKRA NON-SMALL CELL
LUNGNAKRABBAMEINA.
Steinn Jónsson, Siguróur Amason Þorsteinn
Blöndal, Eysteinn Pétursson, Magni Jónsson og
Siguróur Björnsson. Landakotsspítala,
Landsspítala, Borgarspítala.
Til þess aó kanna áhrif Au-198 geislavirkra
koma og ytri geislunar í samanburói vió ytri
geislun eingöngu á lífslengd og lífgæói
sjúklinga meó óskurótæk Non Small Cell
lungnakrabbamein(NSCLC), hófum vib
slembaba rannsókn á þessum
meóferóarleibum. Sjúklingar meó óskurótæk
NSCLC voru taldir hæfir til rannsóknar, ef þeir
höíóu;(l) >50% þrengsli á lobar eóa stærri
berkju vegna æxlisvaxtar (2) engin meinvörp
utan vió brjóstkassa og (3) hvorki meinvörp í
fleióra eóa aólæg bein. Hjá sjúklingum í hópi A
var Au-198 komum komió fyrir í æxlinu vió
berkjuspeglun og þrem vikum seinna hafin ytri
geilsun meó þaó fyrir augum aó gefa fullan
skammt til lækningar (60 GY), en í hópi B var
aóeins gefinn sami skammtur ytri geislunar.
Nítján sjúklingar hafa hlotió meóferó
samkvæmt þessari áætlun, 12 í hópi A og 7 í
hópi B. Þaó vora 9 konur og 11 karlar á
aldrinum 50-85 ára. Enginn munur fannst milli
INNDÆLING í BLÁÆDAGÚLA í VÉLINDI
ÁRANGUR MEÐFERÐAR 0G HORFUR S3ÚKLINGA
Kristinn Þorbergsson, Ásqeir Theodórs, Sig-
uröur Björnsson, lyflækningadeild Borgar-
spítlans og St. Oósefsspítala í Hafnarfirði.
Á Vesturlöndum er óhófleg áfengisdrykkja
meginorsök skorpulifrar. Ðlæðingar frá
bláæðagulum í vélindi eru fylgikvillar portal
háþrýstings og eru algengasta samverkandi
orsök dauða hjá sjúklingum með skorpulifur.
Bráða- og fyrirbyggjandi meðferð blæðinga
er margþætt, t.d. balloon tamponade (Sengst-
aken-Blakemore), lyfjameðferð, framhjáveitu-
aðgerðir og inndæling í bláæðagúla (EIS-
endoscopic injection sclerotherapy). Á
síðari árum hefur verið synt fram á nokkra
yfirburði EIS í bráðameðferð á blæðandi
bláæðagulum.
Markmið þessarar afturvirku rannsóknar er
að kanna bráða- og langtímaárangur EIS í
bláæðagúla í vélindi a lslandi a arunum
1982 til 1992 (10 ár). Oafnframt eru kann-
aðar orsakir bláæðagúla, horfur sjúklinga
og dánarorsakir sjuklinganna eftir fyrstu
EIS. Sjúklingar með bráðablæðingu frá blá-
æðagúlum í vélindi voru meðhöndlaðir með
EIS og þeim síðan fylgt reglulega eftir
og sprautað í æðagula af II. til III. graðu.
Sjúklingarnir voru metnir m.t.t. Child s
flokkunar. Olympus æðagúlanál (MN-4K) var
notuð og scleroserandi efni S.T.D. (sodium
tetradecyl súlfat 1.5%) eða polydocanol
(aethoxysklerol 1%) voru notuð til inn-
hópa, hvaó snerti aldur eóa almennt heilsufar
(Zubrod index) vió greiningu. Níu af 12
sjúklingum í hópi A höfóu
flöguþekjukrabbamein en 5 af 7 í hópi B. Þaó var
enginn munur á skammti ytri geilsunar, sem
var aó meóaltali 50.4 GY í hópi A og 55 í B.
Lífslengd var á bilinu 16 til 175 vikur í hópi A
meó miógildi 38 vikur og frá 9 til 68 vikur í hópi
B meó mibgildi 22 vikur (p< 0.05). Lengd
sjúkrahúsdvalar reiknuó sem hlutfall af
lífslengd var 19.8 (±6.7) fyrir hóp A og 39.0
(±17.5) fyrir hóp B. Þrír sjúklingar úr hópi A
(25%) hafa látist úr blóóspýtingu, en einn (15%)
úr hópi B.
Þessar fyrstu nióurstöóur gefa vísbendingu
um heldur lengra líf og meiri lífsgæóa meóal
sjúklinga sem fá bæói geislavirk Au-198 kom og
ytri geislun, en hjá þeim sem fá ytri geilstm
eingöngu.
dælingar, 1.5 ml í æðagúl, en mest 20 ml
við hverja ElS-meðferð.
Til meðferðar komu 10 sjúklingar, 7 karlar
og 3 konur, meðalaldur 54.6 (43-66) ár.
Skorpulifur af völdum áfengisneyslu greindist
hjá 9 sjúklingum, en orsök óþekkt hjá 1
sjúklingi. Lengd eftirlits var frá j mánuði
til 36 mánaða, meðallengd 12.5 mánuðir.
Endurblæðingar komu fyrir hjá 7 sjúklingum
(70%), fyrst 5 dögum en lengst 6 mánuðum
eftir fyrstu EIS. Þrír sjúklingar (30%)
blæddu tvisvar sinnum. Fjöldi inndælinga
í hverri EIS var 1-12 (meðaltal 5.5).Child’s
flokkun sjúklinga var: A 1 sjúklingur, B 5
sjúklingar og C 4 sjúklingar. Sjö sjúklingar
eru látnir, meðallifun 13.2 mán. (i-36
mán.). Þrír sjúklingai létust vegna æxla
í lifur (hepatocellular carcinoma 2, adeno-
carcinoma 1), tveir sjúklingar (20%) létust
þegar bráðablæðing frá bláæðagúl var með-
virkandi þáttur, tveir sjúklingar létust
vegna lifrarbilunar eingöngu.
Fylgikvillar EIS voru: Oesophagal strictura
1, pleural effusion og hiti 2, dysphagia
3 tilfelli. Einn sjúklingur lést í kjölfar
holsjárskoðunar.
Ályktanir: 1) 1 öllum tilvikum tókst að
stöðva bráðablæðingu frá æðagúlum í vélindi.
2) Endurblæðingar eru tíðar, en komu sjaldan
fyrir 2 mánuðum eftir fyrstu meðferð. 3)
Dauðsföll af völdum bráðablæðingar eru fá.
4) Fylgikvillar EIS eru flestir vægir, en
alvarlegir koma þó fyrir.