Læknablaðið : fylgirit - 31.07.1995, Blaðsíða 23
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
23
unum áhonum. En ef þútókst tímann, þá munaði
litlu á Matthíasi Einarssyni og honum, það sögðu
menn. Prátt fyrir flýtinn á Matthíasi, þá puðaði
hinn svo rólega, jafnt og þétt.
Guðmundur gerði alltaf stóra botnlangaskurði,
hann var ekki með þessa litlu Halldórs Hansens
skurði. Pað var gaman á stofugangi með Guð-
mundi, hann fann alltaf eitthvað til að grínast
með, og allt hans grín var svo góðlátlegt. Pað var
aldrei broddur í því, nákvæmlega eins og þegar
hann var að syngja fyrir okkur gamanvísur. Það
var aldrei árshátíð í Læknafélagi Reykjavíkur,
nema Guðmundur flytti gamanvísur og söng þær
líka með. Það var nú ekki lítil skemmtun í þá
daga, þegar Guðmundur söng um „litla bank-
ann,“ „fátæka bankann," það var Blóðbankinn.
Og „dýralæknahúsið," þið vitið, hvaða hús það
er, stórt hús hérna niðri á Miklubraut, sem fjórir
læknar byggðu og varð dýrt í byggingu, það voru
Pórður Þórðarson, Kristinn Stefánsson, Jón Sig-
tryggsson og Kristbjörn Tryggvason. Svona var
hans fyndni góð og græskulaus. Guðmundur gaf
út eitthvað af þessum samkvæmisvísum árið 1939
undir nafninu Lœknaljóð.
Pað var kennt á Landakoti líka. Því skeði eitt
sinn hjá Matthíasi, að við Viðar Pétursson, sem
var nú einu eða tveimur árum á undan mér, vor-
um að skipta á sári, og inn snarast Matthías, horfir
yfir og segir: „Hver andskotinn, allir örvhentir
hér!“ Við vorum báðir örvhentir, hann sá það eins
og skot.
Jón Hjaltalín Sigurðsson varð yfirlæknir og
prófessor við Lyflækningadeild Landspítalans
fljótlega eftir að spítalinn tók til starfa. Hann var
því orðinn nokkuð fullorðinn, þegar hann var
kallaður til kennslu. Hann var dálítið snarpur og
snar í svörum, en indælismaður inn við beinið.
Hann afgreiddi málin afskaplega fljótt, þannig að
maður fékk ekki rétta mynd af honum við fyrstu
kynni. Sem kennari var hann þurr og dálítið hrað-
mæltur, líklega vegna síns starfa sem héraðslækn-
ir í Reykjavíkurhéraði. Pá var þrælavinna að vera
bæjarlæknir, það voru engir bflar. Þegar hann tók
símann, þá var alltaf eins og hann væri að skamm-
ast: — “Núh, núh, já, sæl,“ ogskellti á. Einusinni
sagði hann: „Já, ég veit, þú ert að horfa á, hvernig
ég haga mér í símanum. Petta er af því, og ég hef
ekki komist út úr því ennþá, að sem bæjarlæknir,
var svo mikil áníðsla á mér bæði á nóttu og degi.
Ég varð að hafa þrjá hesta á fóðrum til að geta
sinnt vitjunum á Seltjarnarnes og upp í Mosfells-
sveit, og síminn stoppaði ekki. Ég varð að hafa
þetta svona.“
Jón hafði sérstakan áhuga á taugalæknisfræði,
hann elskaði þá sérgrein. Hann hafði svo gaman
Gunnlaugur Claessen (1881-1948), yfirlæknir, dr.
med.
að geta staðsett meinsemdina klíniskt. Það er það
einasta, sem ég man eftir af kennslu hans og þar,
sem hann fór vel í efnið. I hinu hélt hann sig bara
við textann.
En prófessor Jón Hjaltalín var skemmtilegur
maður og léttur í viðræðum við nánari kynni.
Hann gat vel gert grín að sjálfum sér. Hann sagði
eitt sinn á þá leið, að þrjár konur væru allsráðandi
í sínu lífi. Hann réði engu, alls engu. „Það er
maddaman heima, Björg Bachmann á lyflækn-
ingadeildinni og María Maack á sóttvörn." Eigin-
kona hans, Ragnheiður Grímsdóttir Thoraren-
sen, var hin ágætasta kona, enda af þekktustu
ættum Rangárvallasýslu. Björg Bachmann var
yfirhjúkrunarkona um áratuga skeið, stjórnsöm
og nokkuð stirð í skapi, og María Maack var um
áratugi yfirhjúkrunarkona á Farsóttarhúsi
Reykjavíkur í Þingholtsstræti 20. Hún var alþekkt
persóna fyrir stjórnsemi og skörungsskap í starfi
sínu og félagsmálum. Og því var ekki að undra, að
prófessor Jón andvarpaði.
Löngu seinna vorum við Jón Hjaltalín saman
að veiðum í Laxá í Aðaldal og ég sagði við hann:
„Nú er stórlax þarna í þessum polli, ég er búinn að
margsjá hann.“ „Það þýðir ekkert,“ sagði hann.
„Maður er alveg orðinn náttúrulaus. Það er alveg
vonlaust með það.“ „Þú ættir nú samt að reyna,“
sagði ég. Og hann fékk 20 punda lax. Þegar komið
var heim í skála um kvöldið, sagði ég: „Hver
haldið þið, að sé nú kvensamastur hér inni?“ Þá
gall í Kristni Stefánssyni, prófessor: „Það er sá,
sem hefur fengið stærsta laxinn.“ Þá brosti nú Jón
Hjaltalín og sagði. „Þetta er alveg merkilegt. Ég
skil ekkert í þessu, ekkert í þessu."
Gunnlaugur Claessen var mikilmenni, en ég er