Læknablaðið : fylgirit - 01.06.1996, Blaðsíða 53

LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82/FYLGIRIT 31
47
E-77. Ákjósanleg samsetning
kaptóprfls og hýdróklórtíasíðs við
vægum háþrýstingi
ÞórðurHarðarson*, Árni Kristinsson*, Stefán Jökull
Sveinsson**, Jóhann Ragnarsson***
Frá *göngudeild fyrir háþrýsting, Landspítalanum
Háskóla íslands, **Delta hf, ***Sjúkrahúsi Reykja-
víkur
Tilgangur: Við höfum áður sýnt fram á að í með-
ferð vægs háþrýstings er lítið unnið við að auka
skammt hýdróklórtíasíðs (H) umfram 12,5 mg í sam-
setningu með angíótensín ummyndunarblokka.
Stærri tíasíðskammtur hafði í för með sér auknar
hjáverkanir. Þessari rannsókn var ætlað að bera
saman áhrifamátt hýdróklórtfasíðs í skömmtunum
12,5 og 6,25 mg í samsetningu með kaptópríli (K).
Efniviður og aðferðir: Til rannsóknar völdust 25
sjúklingar með vægan háþrýsting. Meðalaldur þeirra
var 63 ár (staðalfrávik 13 ár). Eftir fjórar vikur án
lyfja voru átta vikur notaðar til að finna hæfilegan
skammt af kaptópríli ásamt hýdróklórtíasíði 12,5
mg. Átta sjúklingar höfðu lagþrýsting < 95 mmHg á
kaptópríli 50 mg + hýdróklórtíasíði 12,5 mg og 17 á
kaptópríli 25 mg + hýdróklórtíasíði 12,5 mg. Allan
meðferðartímann voru síðan kaptóprílskammtarnir
óbreyttir. Sjúklingum var síðan skipt f tvo hópa sem
fengu ýmist 12,5 mg eða 6,25 mg af hýdróklórtíasíði í
fjórar vikur, en hópunum var síðan víxlað og með-
ferð haldið áfram aðrar fjórar vikur. Að lokum var
sýndarlyf gefið í stað hýdróklórtíasíðs f fjórar vikur.
Niðurstöður: I samanburði við sýndarlyf lækkaði
blóðþrýstingur á hýdróklórtíasíði 6,25 mg um 5/3
mmHg, en þessi mismunur var ekki marktækur.
Hins vegar lækkaði hýdróklórtíasíð 12,5 mg blóð-
þrýsting marktækt í samanburði við sýndarlyf (9/7
mmHg, p < 0,02) og slagþrýstingur í liggjandi stöðu
var sömuleiðis marktækt lægri á hýdróklórtíasíði
12,5 mg, en 6,25 mg (p < 0,02). Meðalkalíumgildi í
sermi lækkuðu marktækt á hýdróklórtíasíði 12,5 mg,
en aðeins tveir sjúklingar höfðu kalíumgildi < 3,5
mmól/L og enginn <3,0 mmól/L. Engin marktæk
breyting varð á kreatíníngildum í sermi. Engin
marktæk aukning varð á hjáverkunum á hýdróklór-
tíasíði + kaptópríli í samanburði við sýndarlyf +
kaptópríl.
Ályktun: Þessi rannsókn og fyrri rannsóknir okkar
benda til að hæfilegur skammtur af hýdróklórtíasíði
í vægum háþrýstingi sé um það bil 12,5 mg. Ekki er
útilokað að 6,25 mg hafi væg áhrif til lækkunar
háþrýstings, en slík áhrif eru líklega óveruleg.
E-78. Jákvæð fylgni milli
níturoxíðmyndunar og sympatískrar
æðaþrengjandi taugavirkni til
beinagrindarvöðva í ungum körlum
Jón Ólafur Skarphéðinsson*, Mikael Elam**, Lenn-
art Jungersten***, **B Gunnar Wallin
Frá *Lífeðlisfræðistofnun HÍ, **klínískri taugalíf-
eðlisfrœði og ***klínískri lífeðlisfrœði, Sahlgrenska
sjúkrahúsinu, Gautaborgarháskóla
Skráningar á sympatískri taugavirkni til æða
beinagrindarvöðva sýna mikinn breytileika milli
heilbrigðra einstaklinga. Sýnt hefur verið fram á
góða samsvörun milli noradrenalínlosunar frá hjarta
og nýrum og sympatískrar taugavirkni til vöðva. Til
samans ákvarða æðar vöðva, nýrna og hjarta tölu-
verðan hluta heildarviðnáms æðakerfisins. Hins
vegar sýna rannsóknir ekkert samband milli sympa-
tískrar taugavirkni til vöðva og hvíldarblóðþrýstings
heilbrigðra einstaklinga. Því vildum við kanna hvort
samsvörun fyndist milli sympatískrar taugavirkni til
vöðva og myndunar níturoxíðs (nitric oxide, NO)
sem er æðavfKkari og myndast meðal annars í æða-
þeli.
Rannsakaðir voru karlar á aldrinum 20-30 ára,
sjálfboðaliðar. Tveim dögum fyrir rannsókn fengu
þeir ýtarleg fyrirmæli um nítrat-/nítrítsnautt fæði
sem þeim bar að halda fram yfir rannsókn, en við
þær aðstæður endurspeglar nítrat-/nítrítmagn í blóði
níturoxíðmyndun í líkamanum, einkum æðaþeli.
Rafvirkni sympatískra taugaþráða til æða beina-
grindarvöðva var síðan skráð, í liggjandi stöðu, frá
nervus peroneus við /:7;«/«-höfuðið. Taugavirknin
var skráð í 15 mínútur ásamt hjartarafriti og blóð-
þrýstingi (á tveggja mínútna fresti með sjálfvirkum
blóðþrýstingsmæli, Dynamap). í lok skráningartím-
ans var dregið blóð úr bláæð í olnbogabót. Blóðið
var skilið og blóðvökvinn frystur. Þegar blóðvökva-
sýni höfðu fengist úr öllum einstaklingum, var nítr-
at-/nítrítmagnið í þeim mælt.
Allir einstaklingarnir höfðu blóðþrýsting undir
háþrýstimörkum og þyngdarstuðui undir offitu-
mörkum. Engin fylgni var milli blóðþrýstings og
taugavirkni. Jákvæð fylgni fékkst hins vegar milli
taugavirkni og nítrat-/nítrítmagns í blóðvökva. Þess-
ar niðurstöður benda til að því hærri sem virknin er í
sympatískum taugaþráðum til vöðvaæða, því meira
níturoxíð sé myndað. Líklegt er því að jafnvægi sé
milli níturoxíðmyndunar f æðaþeli og æðaþrengjandi
sympatískrar taugavirkni. Hvíldarþrýstingur ein-
staklings ræðst því að verulegu leyti af öðrum þátt-
um.