Læknablaðið : fylgirit - 01.06.1996, Blaðsíða 70

62
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82/FYLGIRIT 31
trufluð vöðvaspenna (dystonia) í vinstri útlimum.
Einkenni voru talsvert sveiflukennd um tíma.
Tveimur vikum eftir innlögn var framkvæmt
heilalínurit vegna gruns urn Creutzfeldt-Jakob sjúk-
dóm. Ritið samrýmdist þeirri sjúkdómsgreiningu.
Síðustu dagana mókti sjúklingur eða svaf og varð
síðan djúpt meðvitundarlaus og lést á 35. degi.
Krufning var framkvæmd á heila. PAD var
Creutzfeldt-Jakob sjúkdómur. Creutzfeldt-Jakob
sjúkdómur er afar sjaldgæfur. Nýgengi sjúkdómsins í
Vestur-Evrópu er talið vera 0,6 tilfelli á milljón íbúa
á ári. Áður hafa greinst tvö tilfelli hér á landi (1967,
1968). Sjúkdómurinn einkennist af mjög hratt vax-
andi vitglöpum (dementia). Vöðvakippir (myoclon-
us) sjást oftast. Algeng eru einkenni frá litla heila,
strýtubrautum (pyramidal-) og utanstrýtubrautum
(extrapyramidal-). Algert hreyfingarleysi og mál-
leysi sést iðulega undir lokin. Heilalínurit er oft
dæmigert. Okkar sjúklingur hafði öll þessi einkenni
nema vöðvakippina.
V-28. Flogafár án krampa.
Sjaldgæf en mikilvæg orsök
langvarandi meðvitundarleysis
Elías Ólafsson*, Torfi Magnússon**
Frá *taugalœkningadeild Landspítalans, **endur-
hœfingar- og taugadeild Sjúkrahúss Reykjavíkur
Inngangur: Skert meðvitund er algengt og mikil-
vægt sjúkdómseinkenni. Orsakir eru margvíslegar
og skjót greining er alltaf nauðsynleg þar sem stund-
um er um lífshættulegan sjúkdóm að ræða sem krefst
skjótrar meðferðar. Flogafár án krampa er þýðing á
enska heitinu non-convulsive status epilepticus.
Megin einkenni er langvarandi skerðing á meðvit-
und, þótt stundum sjáist einnig tif á augnalokum eða
aðrar vægar hreyfingar. Rétt greining er mikilvæg
þar sem einkenni svara vel flogameðferð. Greining
er staðfest með heilariti en það sýnir stanslausa
flogavirkni (ictal epileptiform activity) meðan á
einkennum stendur. Frekari staðfesting fæst oft með
gjöf díazepams í bláæð, því dæmigert er að þá vakn-
ar sjúklingur stutta stund og heilarit verður eðlilegt.
Efniviður: Við lýsum þremur sjúklingum sem
greindust með flogafár án krampa hér á landi á
síðustu fjórum árum.
Niðurstöður: Megin einkenni hjá öllunt sjúkling-
unum var skert meðvitund og greiningin var staðfest
með heilaritun í öllum tilvikum. f einu tilviki var
flogafár án krampa fyrsta einkenni flogaveiki. Tveir
reyndust vera með complex partial status epilepticus
og einn með absence status epilepticus. Einn sjúk-
lingur fékk díazepam í æð á meðan á heilaritun stóð,
þá vaknaði sjúklingur í stutta stund og var vel við-
ræðuhæfur í nokkrar mínútur eftir margra klukku-
stunda meðvitundarleysi. Öll flogavirkni hvarf jafn-
hliða úr heilaritinu.
Umræða: Flog almennt skiptast í tvær megin teg-
undir sem eru annars vegar alflog (primary genera-
lized seizures) og hins vegar staðflog (partial eða
focal seizures). Flogafár án krampa getur sést bæði
sem staðflog (temporal lobe eða complex partial
status epilepticus) og alflog (absence status epilep-
ticus) og báðar tegundirnar sáust í þessari rannsókn.
Tíðni flogafárs án krampa er óþekkt en sjúkdóms-
myndin er sjaldgæf og vafalaust vangreind þar sem
einkenni villa á sér heimildir.
Við lýsum sjaldgæfri tegund flogaveiki sem getur
birst sem skerðing á meðvitund eingöngu. Greining-
in er auðveld ef heilarit er notað en nauðsynlegt er
að þekkja sjúkdómsmyndina til þess að viðeigandi
rannsóknum sé beitt.
V-29. Athugun á þróun
sýklalyfjaónæmis meðal Gram-
neikvæðra stafa á Sjúkrahúsi
Reykjavíkur
Margrét Geirsdóttir*, Anna S. Þórisdóttir**, Már
Kristjánsson**
Frá *Iœknadeild HÍ, **smitsjúkdómadeild Sjúkra-
húss Reykjavíkur
Sýklalyfjaónæmi er vandamál um allan heim.
Fjölónæmir pneumókokkar hafa vakið mesta athygli
hér á landi en ljóst er að vandamálið er mun víðtæk-
ara. Erlendar rannsóknir sýna að ónæmi meðal
Gram-neikvæðra stafa er vaxandi vandamál en hröð
útbreiðsla á B-laktam ensímum, sem oftast eru plas-
míð tengd, er helsta skýring þess. Samkvæmt rann-
sókn á Sjúkrahúsi Reykjavíkur sést ampicillín
ónæmi í ríflega 50% blóðsýkinga af völdum E. coli.
Þetta hefur meðal annars leitt til þess, að við
reynslumeðferð (empiric treatment), þegar grunur
leikur á E. coli blóðsýkingu, er ekki treystandi að
nota ampicillín eitt sér.
Okkur lék forvitni á að vita, hvernig ónæmis-
mynstur væri hjá fleiri Gram-neikvæðum stöfum og
þróun þess síðastliðin 10 ár.
Niðurstöður allra næmisprófa eru fyrirliggjandi í
gagnagrunni sýkladeildar Sjúkrahúss Reykjavíkur
frá 1985. Vegna fjölda E. coli (~5000/ár) og Klebs-
iella (=800/ár) ræktana var gert slembiúrtak, 50 sýni
af hvorri tegund, fyrir hvert ár. Allar ræktanir af
Pseudomonas spp., Enterobacter spp. og Xantho-
monas (Stenotrophomonas) maltophilia, sem ein-
angruðust á tímabilinu eru í úrtakinu.
V-30. Utanbastsígerð í mænugangi
Þorsteinn Gunnarsson*, Már Kristjánsson**, Þórir
Ragnarsson*
Frá *heila- og taugaskurðdeild og **smitsjúkdóma-
deild Sjúkrahúss Reykjavíkur
Utanbastsígerð (epidural abscess) í mænugangi er
einn af þeim sjúkdómum sem gríðarlega mikilvægt