Læknablaðið : fylgirit - 01.06.1996, Blaðsíða 72

64
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82/FYLGIRIT 31
er að greina fljótt og gera aðgerð á ef koma á í veg
fyrir varanlegan taugaskaða. Hann er sjaldgæfur og
oft erfiður í greiningu. Markmið rannsóknarinnar
var að athuga einkenni, orsök, greiningu, meðferð
og afdrif sjúklinga sem greindust með utanbasts-
ígerð á Borgarspítalanum á árunum 1981-1995.
Á árunum 1981-1995 greindust níu tilfelli af utan-
bastsígerð, hjá fimm körlum og fjórum konum á
aldrinum 44-84 ára (meðalaldur 63,7 ár). Sex höfðu
utanbastsígerð á lendarsvæði, tveir á brjóstliðasvæði
og einn á hálssvæði. Algengustu einkenni voru verk-
ur í hrygg (100%), hiti og brottfallseinkenni. Frá
upphafi einkenna til sjúkdómsgreiningar liðu frá
fimm dögum til sex mánaða í einu tilfelli leið eitt og
hálft ár (berklar). Taugafræðileg (neurologic) brott-
fallseinkenni voru frá engum til algjörrar lömunar
við greiningu. Flestir greindust með tölvusneiðmynd
en eftir því sem leið á tímabilið fjölgaði þeim sem
greindust með segulómun. Þegar sökk eða CRP var
mælt var það alltaf hækkað og hvítum blóðkornum
hafði oft fjölgað. í flestum tilfellum var hægt að
finna orsök eins og aðgerðir, DM, drykkjusýki og
nýlegar sýkingar. Algengasti sýkillinn var S. aureus
(66,7%) en auk hans ræktuðust S. milleri, S. pneu-
moniae og M. tuberculosis.
Sjö sjúklingar gengust undir bráðaaðgerð. Hjá
tveimur var aðgerð ekki talin möguleg. Af þeim sem
gengust undir aðgerð sýndu flestir talsverðan bata
þrátt fyrir umtalsvert brottfall fyrir aðgerð í nokkr-
um tilvikum.
Margir sjúklinganna greindust seint sem sýnir að
nauðsynlegt er að læknar hafi utanbastsígerð í huga
þegar sjúklingar koma með hita og bakverki.
V-31. Sýklalyfjanæmi Clostridium
difficile á íslandi
Ólafur Ingimarsson, Már Kristjánsson
Frá lœknadeild HÍ, smitsjúkdómadeild Sjúkrahúss
Reykjavíkur
Inngangur: Yfirvöxtur á C. difficile í kjölfar sýkla-
lyfjagjafa og niðurgangur er vel þekkt vandamál.
Aukin notkun breiðvirkra sýklalyfja er talin hafa
rutt þessu vandamáli braut. Þessum sýkingum fylgir
kostnaðarauki fyrir samfélagið og óþægindi fyrir
sjúklinga. Þcssar sýkingar eru yfirleitt meðhöndlað-
ar með metrónídazóli eða vankómýcíni. Einangrun
og ræktun þessarar bakteríu er erfið og tímafrek í
framkvæmd og því er það ekki gert hér á landi í
daglegri vinnu. Því eru möguleikar á næmisprófum
ekki fyrir hendi. Er á rannsókn á faraldsfræði þess-
ara sýkinga stóð á Sjúkrahúsi Reykjavíkur lá þar
sjúklingur með niðurgang vegna C. difficile, sem
svaraði ekki metrónídazóli en læknaðist með van-
kómýcíni. Okkur lék forvitni á að vita hvort met-
rónídazól ónæmi væri til staðar í þeim stofnum, sem
við ræktuðum.
Aðferðir: Stofnum var safnað um þriggja mánaða
skeið frá sjúklingum á Sjúkrahúsi Reykjavíkur og
Landspítalanum. Alls söfnuðust 17 stofnar í 23 rækt-
unum. Næmispróf voru gerð á þeim með E-prófi
(AB BIODISK, Solna Sweden) á Mueller-Hinton
agarskálum. Prófað var fyrir sjö sýklalyfjum með
verkun á loftfælur, það er klóramfenikól, klinda-
mýcín, penicillín G, píperacillín, metrónídazól,
tetracýklín og vankómýcín. Gerð voru tvö próf á
hverjum stofni og biomean reiknað ef niðurstöðum
bar ekki saman. Til gæðaeftirlits voru notaðir staðal-
stofnar af C. perfringens og B. fragilis.
Niðurstöður: Allir stofnarnir voru næmir fyrir
metrónídazóli og vankómýcíni, þar á meðal sá sem
virtist ónæmur klínískt. Lágmarksheftistyrkur
(MIC) fyrir metrónídzazóli var frá 0,218-3,000 pg/
mL. Athygli vekur að fimm stofnar eru ónæmir fyrir
tetracýklíni og klindamýcíni og þrír þeirra að auki
ónæmir fyrir píperacillíni. Þrír aðrir stofnar voru
ónæmir fyrir píperacillíni. Lágmarksheftistyrkur
fyrir penicillíni G var frá 0,250 til 6,928 pg/mL. Allir
stofnar höfðu lágan lágmarksheftistyrk fyrir van-
kómýcíni.
Umræða: Allir stofnar af C. difficile, sem ein-
angraðir hafa verið hingað til, virðast vera vel næm-
ir, bæði fyrir metrónídazóli og vankómýcíni, megin
valkostum meðferðar á C. difficile sýkingu. Ónæmi
fyrir tetracýklíni og klindamýcíni er algengt og virð-
ist fara saman. Ónæmi fyrir píperacillíni er algengt
en virðist vera óháð ónæmi fyrir öðrum lyfjum, sem
voru prófuð.
V-32. Herpes simplex heilabólga í
sjúklingi með alnæmi, óvenjuleg
einkenni
Páll Matthíasson, Sigurður Guðmundsson
Frá lyflœkningadeild Landspítalans
Alnæmissjúklingur kom á Landspítalann með
tveggja mánaða sögu um vaxandi dofa í öllum vinstri
líkamshelmingi. Talaði einnig um klaufsku og
minnkaðan kraft á sama svæði. Fyrri saga um bog-
frymils (toxoplasma) heilabólgu, cýtómegalóveiru
sjónhimnubólgu og Kaposi sarkmein.
Við skoðun fannst væg máttminnkun og klaufska í
vinstri handlegg og í minna mæli í vinstri ganglim.
Vinstri handleggur var vægt spastískur. Á framan-
verðum brjóstkassa vinstra megin voru þrjú sár, sem
breyttust fljótlega í mjög aumar blöðrur sem
sprungu síðan. Sams konar blöðrur komu á vinstri
hendi. Sneiðmynd af heila var eðlileg en segulómun
af höfði sýndi á myndum með T2-vægi, aukið seg-
ulskin í gagnaugablaði heila, samrýmanlegt bólgu.
SPECT-skann benti einnig til bólgu. PCR úr mænu-
vökva var vægt jákvæð fyrir H. simplex veiru og
ræktaðist veiran úr öllum blöðrum. Cýtómegaló-
veiru sjónhimnubólga var til staðar.