Sveitarstjórnarmál - 01.03.1997, Síða 29

F RÆÐSLUMÁL
í stæröfræöitima. Sara, Kalli, Oddur og Gunnar vinna viö mælingar. Myndirnar
meö greininni tók Ingibjörg Haraldsdóttir, kennari í Lundarskóla.
Árangur starfsins
En hvaða þýðingu hefur þessi ráðstöfun
haft fyrir nemandann og bekkjarfélaga
hans? Þessu er erfitt að svara en athyglis-
verð er niðurstaða úr viðhorfskönnun sem
lögð var fyrir nemendur í 3.-7. bekk við-
komandi skóla. Sýndi könnunin að í þess-
um bekk var áberandi meiri vinnufriður
og minna var um stríðni en í öðrum
bekkjum skólans. Svo virðist þvf sem tek-
ist hafi að mynda félagslega sterka heild í
bekknum, skapa umburðarlyndi, tillits-
semi og vináttu meðal nemenda. Þessi
niðurstaða er í samræmi við álit fag-
manna á blöndun nemenda í skólastarfi. í
Salamancaáætluninni, sem samþykkt var
á ráðstefnu Menningarmálastofnunar
Sameinuðu þjóðanna (UNESCO) og
spænska menntamálaráðuneytisins 1994
og ísland var þátttakandi í, segir m.a.:
„Nám án aðgreiningar er virkasta leiðin til að treysta
samstöðu meðal barna með sérþarfir á sviði menntunar
og skólafélaga þeirra. Það á að vera undantekning að
barn sé sent í sérskóla - eða varanlega sérdeild eða sér-
hekk ískóla sínum" (Salamancayfirlýsingin 1995, 20).
Til skólans var úthlutað kennslutíma umfram viðmið-
un og þannig gert kleift að koma við tveggja kennara
kerfi. Ljóst má vera að hefði nemendunum tveimur ver-
ið kennt einstaklingslega hefði þurft sömu úthlutun og
jafnvel meiri. Með blöndun nemendanna hefur fjár-
magnið sem varið er til kennslunnar nýst fleirum og því
komið að meira gagni skólastarfinu öllu.
Dómnefndarálit
I niðurstöðum dómnefndarálits Helios II um verkefni
Lundarskóla segir m.a. í lauslegri þýðingu:
„Verkefni Lundarskóla erfrábœrt dœmi um gott staif
að blöndun í skólastaifi. Tveim nemendum með sértœka
námserfiðleika er að fullu blandað í hverfisskóla og
taka báðir 100% þátt í námi og kennslu bekkjarins.
Við framkvœmd verkefnisins eru allir þœttir er skipta
máli varðandi blöndun í skólastaifi grannskoðaðir. Við-
fangsefnið beinist að því að skapa jöfn tœkifœri með því
að aðlaga mikilvœga umhveifis- og skólaþœtti. Megin-
viðfangsefnið lýtur að breytingu kennsluhátta, námsað-
greiningu, sérfrœðiráðgjöf skilyrðum í bekk og sveigj-
anlegri bekkjarstjórnun meðal kennara. Þessi nálgun
skapar gott námsumhveifi fyrir alla nemendur. Hinir
fötluðu nemendur hafa hag af þessari grundvallarnálg-
un.
Verkefnið er borið áfi-am afnáinni samvinnu foreldra
og kennara. Ahrifin ná jafhvel víðar um skólann. Staifs-
lið skólans, fjölskyldur og nágrannar hafa sameiginleg
gildissjónarmið og eru nánir þátttakendur í því að ná
árangri.
Verkefnið hefur raunverulegt gildi fyrir framkvœmd
blöndunar nemenda með alvarlega námsörðugleika í
Evrópu. Mörg lönd eru enn á báðum áttum um starf-
rækslu blöndunarskóla fyrir þessa nemendur. Þetta verk-
efni getur styrkt stjórnvöld í flestum Evrópulöndum í trú
um að hœgt sé að blanda í almenna skóla jafnvel alvar-
lega fötluðum nemendum. Arangur er mögulegur þegar
pólitískur vilji er til að opna skóla, til að tiyggja nauð-
synlegt fjármagn til blöndunarstaifsins og til að tiyggja
jákvœtt og skapandi samstaifallra er að máli koma, í og
utan skóla. Þannig mótar ,,skóli fyrir alla“ grundvöll
„sanfélags fyrir alla“.
Lokaoró
íslensk skólayfirvöld geta, ekki síður en ýmis evrópsk
stjómvöld, margt lært af verkefninu í Lundarskóla og
sveitarstjórnir, sem tekið hafa nú við öllum rekstri
grunnskóla, geta stuðlað að virkri blöndun í starfi ís-
lenska grunnskólans. Eigi að ná árangri í blöndun má
vera ljóst að skólanum er nauðsynleg öflug ráðgjafar-
þjónusta. Hlutverk hennar er að styðja og styrkja kennar-
ana í starfi, miðla þekkingu og finna lausn á kennslu-
fræðilegum vandamálum. Mikilvægt er að allir kennarar
skólans, almennir kennarar sem sérfræðingar, skoði það
sem sameiginlegt viðfangsefni sitt að mæta þörfum allra
nemenda skólans. Viðfangsefni menntunar fyrir böm og
unglinga með sérþarfir er það sama og fyrir aðra nem-
endur. Þannig hafa þau sama rétt til að þroska hæfileika
sína í samfélagi við aðra á grundvelli sömu námsskrár,
starfa og tómstunda og ætluð eru sérhverjum nemanda.
Skólar án aðgreiningar eru þannig til þess fallnir að ná
jöfnuði tækifæra, fullri þátttöku og hámarksnýtingu fjár í
þágu allra. Þróun skóla í þessa vem er ekki aðeins tækni-
legt úrlausnarefni heldur veltur á sannfæringu og dug
þeirra er skólasamfélagið mynda.
23
L