Sveitarstjórnarmál - 01.08.2000, Blaðsíða 47
FRÆÐSLUMÁL
ur í kennslugreinum grunnskóla
en þó er ljóst að nemendur hafa af
því ávinning að kynnast nýrri
tækni sem án efa á eftir að verða
áberandi í námi og störfum í
framtíðinni.
• Æskilegt væri að opna fleiri leiðir
til samskipta nemenda í gegnum
tölvur, s.s. með tölvupósti og
spjallrásum.
Kennslan
• Reynslan af íjarkennslunni var í
stórum dráttum góð og fjar-
kennsla virðist vera vel fram-
kvæmanleg í flestum bóklegum
greinum á grunnskólastigi.
• Flest bendir tii að undirbúningur
fjarkennslu, einkum ef beita á
flóknara kennsluskipulagi en
kennslu frá töflu, sé flóknari og
tímafrekari en undirbúningur ann-
arrar kennslu. Kennarar telja sig
þurfa að hugsa margt í skipulagi
kennslustunda upp á nýtt til að
tryggja að nemendur bæði á
nærenda og fjarenda nái mark-
miðum hverrar kennslustundar.
• Undirbúningur þarf einnig að
vera fyrr á ferðinni en áður til að
svigrúm gefist til að senda gögn
milli skóla. Undirbúningur þarf
einnig að vera nákvæmari þannig
að allt sé tilbúið áður en kennsla
hefst.
• Stöðugt samráð og náin samvinna
milli skóla er mikilvægur þáttur í
undirbúningi kennslunnar. Svo
virðist sem samvinna milli skól-
anna á Hólmavík og Broddanesi
um undirbúning kennslunnar hafí
ekki verið nægilega markviss.
• Skólamir nýttu ekki nægilega vel
tölvur til gagnasendinga milli
skóla og notuðust þess í stað við
faxtæki sem þar á ofan skiluðu lé-
legum prentgæðum. Þessu þarf að
breyta og auk góðra faxtækja þarf
að vera tölva í hvomm skóla með
öflugu mótaldi eða ISDN-teng-
ingu ásamt myndlesara (skanna)
til gagnasendinga.
• Samvinna kennara innan beggja
skólanna var afar góð og styðj-
andi og skólastjórar fá lof fyrir
styrka forystu og virkan stuðning
við kennara.
• Beinar innlagnir kennara, einstak-
lingsnám og ýmiss konar hópstarf
nemenda eru vinnubrögð sem
reyndust vel í ijarkennslunni.
• Gera má ráð fyrir að framvinda
kennslustunda í fjarkennslu sé
með nokkuð öðrum hætti en al-
mennra kennslustunda. Búast má
við að oft tapist tími í upphafi
stunda og að framvinda kennsl-
unnar verði hægari og þar með
yfírferð námsefhis einnig.
• Kennurum finnst vandasamt að
deila athygli sinni jafnt milli nem-
endahópanna auk þess að sjá um
fjarkennslubúnaðinn og hætt er
við að nemendur geti upplifað ó-
jafnvægi að þessu leyti.
• Kennarar eru sammála um að i
fjarkennslu gæti tilhneigingar til
að kennsla verði einhæfari en
ella, kennaramiðuð og námsbóka-
stýrð. Þeir leggja allir áherslu á að
kennarar verði að vera vakandi
gagnvart þessum ókostum og
benda á ýmsar leiðir sem þeir
telja færar til að vinna gegn þeim.
• Fjarkennsla felur í sér ýmsar tak-
markanir á kennsluskipulagi, t.d.
varðandi leiki, þemaverkefni og
tilraunir.
• Mikilvægt er að halda áfram að
leita leiða til að beita hentugum
kennsluaðferðum og námsskipu-
lagi, s.s. samvinnunámi, leikjum,
námsspilum, þentavinnu og sögu-
aðferð í fjarkennslu.
• Kennarar eru sammála um að í
byrjun hafi fjarkennslan verið
meira þreytandi en önnur kennsla,
bæði vegna þess að tæknin var ný
og eins vegna aukins álags sem
stafar af því að hafa nemendur í
tveimur námshópum. Það fyrr-
nefhda breyttist með tímanum en
vegna hins síðamefnda má búast
við að fjarkennsla reyni meira á
kennara en önnur kennsla.
• Fjarkennsla setur bekkjarstjómun
kennara og sambandi þeirra við
nemendur ýmsar skorður. Erfitt er
að taka á óæskilegri hegðun á
fjarenda og fjarkennslan kemur i
veg fyrir líkamlega nálægð, snert-
ingu og augnsamband sem eru
mikilvægir þættir í heilsteyptum
samskiptum kennara og nemenda.
Segja má að þetta sé því baga-
legra sem nemendur eru yngri.
Líklegt er að í mörgum tilvikum
sé nauðsynlegt að gera ráð fyrir
aðstoðarmanni með nemendum á
ijarenda.
• Aðstoð við nemendur á fjarenda
verður einnig þyngri í vöfum og
tímafrekari. Ekki reyndi á kennslu
nemenda með miklar sérþarfír í
verkefninu en ætla má að í fjar-
kennslu gæti reynst mjög erfitt að
sinna nemendum sem ættu við
náms- eða hegðunarerfiðleika að
etja.
• Þegar nemendur eru að hluta til í
fjarkennslu en hluta til í kennslu
hjá heimakennara skiptir miklu að
algerlega sé ljóst hver ber ábyrgð
á námi nemandans í bekknum,
heimanámi og námsmati. Þessir
þættir voru oft of óljósir í tilraun-
inni.
Viðhorf foreldra
• Þeir foreldrar sem svara spurn-
ingalista hafa almennt jákvætt
viðhorf til Ijarkennslunnar enda
þótt tiltölulega fáir telji sig hafa
fylgst vel með tilrauninni.
• Meirihluti foreldra telur að nem-
endur hafi haft félagslegan ávinn-
ing af fjarkennslutini en eru, sem
vonlegt er, óvissari um námsár-
angur.
• Yfirgnæfandi meirihluti foreldra
telur að fjarkennsla geti verið leið
til að leysa vanda fámennra skóla
í dreifbýli.
• Tæpurhelmingurforeldratelurað
halda eigi fjarkennslunni áfram í
svipuðu formi næsta vetur en um
þriðjungur þeirra vill auka hana.
• Um 60% foreldra telja veijandi að
halda fjarkennslu áfram þótt það
hefði í för með sér aukinn kostn-
að fyrir sveitarfélagið.
1 73