Morgunblaðið - 12.05.2012, Síða 20

20 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. MAÍ 2012
BAKSVIÐ
Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
Ríkisstjórnin fundaði á Austfjörðum
í vikunni þar sem kynnt voru nokkur
verkefni sem átti að vinna að með
heimamönnum á næstu misserum,
auk þess sem tilkynnt var bygging 40
rýma hjúkrunarheimilis á Héraði.
Samanlagður var verðmiði á þessum
verkefnum sagður á annan milljarð
króna en í raun er samanlagður
kostnaður áætlaður fyrir ríkið um
1.140 milljónir króna, þar af fara um
1.100 milljónir í hjúkrunarheimilið.
Mun fleiri verkefni voru kynnt til
sögunar eftir fund sem ríkisstjórnin
átti í Reykjanesbæ í nóvember árið
2010, þann fyrsta sem ríkisstjórn
hafði haldið á Suðurnesjum. Enginn
verðmiði var þó lagður á þau verk-
efni, enda voru þau nokkur almenns
eðlis og sneru mörg hver að sameig-
inlegum átaksverkefnum með Suð-
urnesjamönnum. Eins og kemur
fram á meðfylgjandi töflu hafa nokk-
ur þessara mála verið afgreidd eða
eru í góðum farvegi, á meðan lítið
hefur gerst í öðrum, eins og varðandi
hugmyndir um flutning höfuðstöðva
Landhelgisgæslunnar til Suðurnesja.
Fyrir ríkisstjórnarfundinn í
Reykjanesbæ 9. nóvember 2010 var
fundað með bæjar- og sveitar-
stjórnum allra sveitarfélaga á Suður-
nesjum. Þar var farið yfir stöðu mála
á svæðinu, ekki síst atvinnumálin, og
lausnir ræddar til að draga úr því
mikla atvinnuleysi sem hafði verið á
svæðinu frá því að herinn fór burt ár-
ið 2006. Þá misstu um 1.100 manns
vinnuna nær fyrirvaralaust.
Eftir fund ríkisstjórnarinnar var
send út tilkynning þar sem m.a. stóð
að samþykkt hefðu verið ýmis mál
sem gætu haft góð áhrif á stöðu mála
á Suðurnesjum.
En staðan hefur ekki mikið batnað
og í raun versnað ef miðað er við töl-
ur um aukið atvinnuleysi og aukna
fátækt á Suðurnesjum, líkt og fram
hefur komið í Morgunblaðinu. Um
1.300 manns eru á atvinnuleysisskrá
og hundruð fjölskyldna hafa leitað til
Fjölskylduhjálpar eftir aðstoð.
Þegar Suðurnesjamenn hittu for-
svarsmenn ríkisstjórnarinnar á þess-
um fundi voru kynnt nokkur verkefni
sem heimamenn höfðu verið að vinna
að. Ráðherrar lögðu við hlustir en að
fundi loknum var kynntur listi af
verkefnum sem heimamenn segja að
hafi verið samtíningur nokkurra
smærri verkefna og hugmynda úr
nokkrum ráðuneytum. Ekkert var
minnst á þau verkefni sem heima-
menn höfðu sjálfir verið að vinna í og
barist fyrir.
Vildu sýna samstarfsvilja
Árni Sigfússon, bæjarstjóri í
Reykjanesbæ, segir langmestu þörf-
ina vera á arðbærum störfum á
svæðinu. Þau hafi ekki verið í þeim
tilboðum sem ríkisstjórnin bauð upp
á.
„Við ákváðum að þiggja brauðmol-
ana sem okkur voru réttir. Við töld-
um þá vísi að góðum vilja og vildum
sýna fullan samstarfsvilja. Við von-
uðumst eftir góðu samstarfi um al-
vörumálin sem ekki hafði gengið að
fá í gegn,“ segir Árni.
Hann segir mörg smærri mál af
verkefnalista ríkisstjórnarinnar hafa
verið afgreidd. Þau hafi einkum snú-
ið að störfum til að styðja við athug-
un á menntamálum, fjölskyldum í
fjárhagsvanda og vöktun á fé-
lagslegum vanda. Vel hafi gengið að
styrkja starfsemi skólafélagsins
Keilis á Ásbrú, gamla athafnasvæði
Varnarliðsins, og Fisktækniskóli Ís-
lands fengið eitt stöðugildi. Fyrir
þetta ber að þakka, segir Árni, en
það eru sem fyrr segir stóru verk-
efnin sem ekki hafa gengið eftir og
mætt andstöðu hjá stjórnvöldum.
Að mati Árna hefðu þessi verkefni
getað gjörbreytt stöðunni í atvinnu-
málum á Suðurnesjum. Nefnir hann
nokkur dæmi.
Í fyrsta lagi sé það flugþjónustu-
verkefnið, ECA, sem átti að skapa
130 tæknimönnum vinnu við viðhald
flugvéla sem notaðar yrðu á varnar-
æfingum NATO-ríkja. Fyrri ráð-
herra samgöngumála í ríkistjórn,
Kristján L. Möller, hafi samþykkt að
þetta verkefni fengi aðstöðu á Suð-
urnesjum en arftaki hans, Ögmundur
Jónasson, fundið þessu allt til foráttu
og hafnað erindinu.
Í öðru lagi nefnir Árni áform um
að nýta lausar skurðstofur á Suð-
urnesjum, bæði á HSS og í gamla
hersjúkrahúsinu á varnarsvæðinu, til
að framkvæma fitusogs- og lið-
skiptaaðgerðir á sjúklingum erlendis
frá. Þessu hafi ríkisstjórnin hafnað
og ekkert orðið af verkefninu.
Í þriðja lagi segir Árni andstöðu
margra ráðherra í ríkisstjórn og
þingmanna hennar við álver í Helgu-
vík vera öllum kunna.
„Virkjanaleyfi, sem voru forsenda
fyrir því að unnt væri að semja um
orku, voru tafin verulega. Þá var
efast um hæfi erlends aðila til að eiga
í HS Orku og nú síðast breytir rík-
isstjórnin áliti samráðshóps um
rammaáætlun til að draga úr virkj-
anamöguleikum, eins og fyrir álver í
Helguvík,“ segir Árni.
Hann nefnir fleiri verkefni á Suð-
urnesjum sem stjórnvöld hafi ekki
stutt við. Reykjaneshöfn hafi und-
anfarin átta ár barist fyrir því að fá
stuðning við framkvæmdir í Helgu-
víkurhöfn, stuðning sem allar stór-
skipahafnir hafi áður fengið. „For-
ystumenn síðustu ríkisstjórnar gáfu
munnleg loforð um að fylgja þessu
máli eftir en ekkert varð úr skrif-
legum setningum inni í samgöngu-
áætlun. Núverandi ríkisstjórn hefur
ekki tekið í mál að þetta fari á sam-
gönguáætlun,“ segir Árni og telur
andstöðuna við álver í Helguvík birt-
ast þarna þó að ítrekað hafi verið
bent á að álverið sé aðeins hluti af
nýtingu hafnarinnar.
Árni fagnar því að tekist hafi að
samþykkja frumvarp á Alþingi til að
bæta samkeppnisstöðu gagnavera
hér á landi. Það hafi þó ekki gengið
þrautalaust fyrir sig. Vel megi spyrja
af hverju stórfyrirtæki eins og IBM,
sem sóttist eftir uppbyggingu gagna-
Brauðmolar til
Suðurnesja og
fjöldi án vinnu
 Fundur ríkisstjórnar á Suðurnesjum
 Nokkur smærri verkefni náð í gegn
 Brýn þörf talin á stærri verkefnum
Suðurnes Nokkrir ráðherrar ásamt sveitarstjórnarmönnum á fundinum í Víkingaheimum í Reykjanesbæ 2010.
Verkefnalisti á Suðurnesjum
Mál sem ríkisstjórnin samþykkti á fundi sínum í Reykjanesbæ í nóvember 2010
Samráðsvettvangur stjórnvalda og
sveitarfélaga á Suðurnesjum.
Flutningur Landhelgisgæslunnar til Suðurnesja.
Frumvarp til að bæta samkeppnisstöðu
gagnavera.
Verklegum framkvæmdum á Keflavíkurflugvelli
flýtt og markaðsátak á fasteignum á gamla
varnarsvæðinu.
Hersetusafn á Suðurnesjum.
Starfshópur um atvinnumál á Suðurnesjum.
Klasasamstarf fyrirtækja á sviði líforku.
Hámarkstímabil atvinnuleysisbóta lengt í fjögur
ár.
Formlegt samstarf sveitarfélaga í velferðarmálum.
Útibú Umboðsmanns skuldara á Suðurnesjum.
Nýtt og fjölbreyttara námsframboð.
Fisktækniskóla Íslands tryggt eitt stöðugildi.
ECA-flugverkefni, viðhald á flugvélum sem
notaðar eru á varnaræfingum NATO.
Skurðstofur fyrir aðgerðir á sjúklingum
erlendis frá.
Álver í Helguvík.
Hafnarframkvæmdir í Helguvík.
Verkefni Afdrif
Verkefni
Mál sem Suðurnesjamenn hafa barist fyrir
Afdrif
Skilaði af sér í maí 2011, þá var skrifað undir
samning um stofnun atvinnuþróunarfélags.
Hagkvæmnimat til staðar en ekkert gerst.
Hefur orðið að lögum.
Var áður í gangi og er enn. Engar
aukafjárveitingar en fjármunir teknir af eigum
Varnarliðsins, eða 200milljónir.
Unnið að undirbúningi þess og breytingu á
húsnæði.
Hefur skilað tillögum en lítið orðið af
framkvæmdum aðmati heimamanna. Um 1.300
manns án vinnu á Suðurnesjum.
Er í vinnslu hjá heimamönnum.
Varð að veruleika en um 40manns á Suður-
nesjum urðu út undan sem höfðu verið á bótum
í þrjú ár. Samþykki ríkisins liggur ekki enn fyrir.
Verkefnisstjóri ráðinn sem unnið hefur að þessu.
Var opnað og starfar enn í dag.
Verkefnisstjórar ráðnir sem vinna að þessu.
Gekk eftir.
Hafnað af stjórnvöldum.
Hafnað af stjórnvöldum.
Tafir vegna andstöðu stjórnvalda.
Ríkið hefur neitað fjárframlögum.
Skýringar: Afgreitt Óklárað en í vinnslu Ekkert gerst
Kastað til bata
Umsóknarfrestur til 21. maí
Kastað til bata er samstarfsverkefni
Krabbameinsfélags Íslands,
Samhjálpar kvenna, og styrktaraðila.
• Konum sem lokið hafa meðferð við brjósta
krabbameini er boðið til veiðiferðar.
• Farið verður í tveggja daga ferð 13.- 14. júní í Sogið
og Úlffljótsvatn. Gist verður að Hótel Hengli.
• Einstakt tækifæri til að æfa fluguveiði undir
handleiðslu æfðra fluguveiðikennara.
• Efla þrótt í fallegri náttúru, njóta kyrrðar, útiveru og
hvíldar.
• Síðast en ekki síst að kynnast konum sem gengið
hafa í gegnum svipaða reynslu.
Fjórtán konur fá tækifæri á að fara í þessa ferð sér að
kostnaðarlausu fyrir utan ferðakostnað. Umsóknarfrestur
er til og með 21. maí. Allar nánari upplýsingar um
umsóknarferlið eru á www.krabb.is, hjá asdisk@krabb.is
eða í síma 540 1900.
„Þetta var sannkallað ævintýri frá upphafi til enda.
Skipulagið var frábært, maturinn hollur og góður og
leiðsögumennirnar voru stórkostlegir og allur aðbúnaður
til fyrirmyndar. Frábær hreyfing fyrir „brjóstakonur“ og
dásamleg samvera í fallegu umhverfi“.
Þátttakandi i Kastað til bata