Morgunblaðið - 02.11.2013, Blaðsíða 20

20 LAUGARDAGUR 2. NÓVEMBER 2013
G
uðrún Hálfdánardóttir hóf
störf á mbl.is í október 1997
sem fyrsti blaðamaðurinn þar
þegar undirbúningur að því að
hleypa mbl.is af stokkunum
stóð yfir. Í október ári síðar færði hún sig
um set og tók við starfi fréttastjóra við-
skipta á Morgunblaðinu, en í október 2004
sneri hún aftur á netið í fréttastjórn og er
nú fréttastjóri á mbl.is ásamt Sunnu Ósk
Logadóttur.
„Net og blað eru í raun mjög ólíkir miðl-
ar,“ segir Guðrún. „Á netinu er sagt frá
hlutum um leið og þeir gerast. Í blaðinu er
nálgunin önnur, lengri tími liðinn og oft um
leið kafað dýpra en á netinu.“
Hún segir að það sé þó að breytast og
sjáist best í erlendum fréttum: „Nú er ekki
mikil áhersla á erlend málefni í Morgun-
blaðinu. Við leggjum miklu meiri áherslu á
erlendar fréttir á netinu en blaðið gerir í
dag.“
Guðrún telur að mbl.is hafi undanfarið
færst að vissu leyti frá blaðinu.
„Við höfum tekið öðru vísi mál fyrir en
Morgunblaðið,“ segir hún. „Þar má nefna
dómsmál og mannréttindamál. Málefni inn-
flytjenda og réttindi samkynhneigðra hafa
verið ofarlega á baugi hjá okkur, staða
karla, kvenna og barna.“
Dægurmál ráða ekki för
Lestur frétta má nú mæla í rauntíma þannig
að hægt er að sjá hversu mikið hver frétt er
lesin. Guðrún segir að ekki sé hægt að láta
það stjórna fréttaflutningnum.
„Þetta hefur í raun ótrúlega lítil áhrif,“
segir hún. „Það er fullt af fréttum, sem
skipta miklu máli án þess að þær fái mikinn
lestur, en við skrifum þær samt. Ef við ætt-
um að hætta að segja frá stríðinu í Sýrlandi
vegna þess að lesturinn er ekki mikill væri
illa komið fyrir okkur sem fjölmiðli. Auk
þess held ég líka að fólk fái alveg nóg af
dægurfréttum á borð við að maður hafi bitið
hund eða dægurstjarna hafi fengið sér fyll-
ingar í varirnar. Þetta eru fínar fréttir til að
hafa með, en fjölmiðill, sem á að hafa breiða
skírskotun, verður ekki rekinn á svona frétt-
um. Slíkur miðill er sjálfdauður.“
Vefur í stöðugri þróun
Guðrún er þeirrar hyggju að vefmiðill sé
frekar í samkeppni við ljósvakamiðla, en
dagblöð.
„Mbl.is er í samkeppni við aðra vefmiðla
og ljósvakamiðlana, en samkeppnin við dag-
blöðin er mjög lítil,“ segir hún. „Við gerum
ráð fyrir að fréttastreymið sé stöðugt á
mbl.is og regluleg hreyfing sé á forsíðunni.
Við sjáum að margir fara mjög oft inn á síð-
una, kannski átta til tíu sinnum á dag að
meðaltali. Við viljum ekki að fólk sjái alltaf
sömu fréttina efst því þá er eins og ekkert
hafi gerst. Með því að hafa svona mikla
hreyfingu verður mbl.is að vissu leyti eins
og fréttaveita eða fréttastofa. Efnið á mbl.is
er gríðarlega mikið. Við erum með marga
undirvefi og fréttirnar á þeim sjást á forsíð-
unni hjá okkur, ólíkt því sem gerist á vefj-
um eins og BBC. Vefurinn hefur þróast á
þann hátt að frá hálf sex á morgnana til
miðnættis er hreyfing á mbl.is og komi eitt-
hvað upp um miðja nótt förum við af stað.“
Að nýta hljóð, mynd og grafík
Mbl.is er vefur í stöðugri þróun. Guðrún
segir að undanfarið ár hafi átt sér stað
breyting frá stuttum fréttum yfir í frétta-
skýringar, viðtöl og myndasyrpur.
„Ég vona að við eigum eftir að halda
áfram að þróa þetta,“ segir hún. „Minn
draumur er að ná lengra í að nýta saman
hljóð, mynd og grafík og virkja skynjunina
meira þannig að notandinn sé ekki bara
með texta fyrir framan sig, heldur geti
kynnt sér efnið eftir ýmsum leiðum. Það
þarf þó að fara varlega í þeim efnum og
vanda til verka því að annars er hætt við
að lesandinn þreytist. En það er bara bull
að fólk nenni ekki að lesa mikið á skjá,
þess vegna sé ekki hægt að bjóða upp á
langar greinar á netinu. Ég hélt þetta sjálf,
en maður finnur í dag að þetta á sér enga
stoð. Fólk les heilu bækurnar á skjá,
háskólanemar í dag lesa nánast allt náms-
efnið á skjá. Fólk er orðið vant því að
skjárinn er miðillinn. Ég finn það sjálf eftir
að hafa unnið bæði á blaði og neti að nú
finnst mér ekkert mál að lesa af skjá þótt
mér hafi fundist það fyrst og ég held að
það eigi við um stóran hluta þjóðarinnar.“
Þegar vefmiðlar voru að hefja göngu sína
var takmörkuð virðing borin fyrir þeim og
þeir voru hálfgerð olnbogabörn á þeim fjöl-
miðlum, sem þeir tengdust. Nú er öldin önn-
ur.
„Ég held að margt hafi breyst í þessum
efnum,“ segir Guðrún. „Lestrartölurnar
segja sína sögu og viðbrögðin við því sem
maður skrifar undir nafni á mbl.is segir sína
sögu. Það sem skiptir hins vegar mestu er
að ritstjórn mbl.is er skipuð frábærum hópi
sem leggur metnað sinn í að skila vönduðu
og áhugaverðu efni til lesenda sinna. Sú
vinna skilar þeim árangri að mbl.is er mest
lesni fjölmiðill landsins og sá fjölmiðill sem
nýtur næst mest trausts meðal almennings á
eftir RÚV.“
Mbl.is fór í loftið 2. febrúar 1998, á þeim
tíma sem fyrstu fréttavefirnir voru að verða
til á Íslandi. Öll vinnsla og forritun var þá
miklu þunglamalegri en í dag auk þess sem
markaðurinn var minni vegna þess að þetta
var nýjung. „Nú leggjum við áherslu á að
auka fjölbreytni og dýpt þannig að fólk þurfi
ekki að leita annað til að fá upplýsingar.“
Áhersla á fjöl-
breytni og dýpt
Mbl.is hefur forustu meðal íslenskra vefmiðla. Guðrún
Hálfdánardóttir, fréttastjóri mbl.is, segir ritstjórn mbl.is
leggja áherslu á stöðugt fréttastreymi og fjölbreytni.
Morgunblaðið/Golli
Guðrún Hálfdánardóttir er annar tveggja fréttastjóra mbl.is. Áherslan er á stöðugt frétta-
streymi og fjölbreytni, allt frá fyrstu frétt til fréttaskýringa og myndasyrpa.
Allt undir sama þaki
„Morgunblaðið var á þessum árum í Aðal-
stræti 6. Allt var undir sama þaki, ritstjórn,
skrifstofa, blaðaafgreiðsla, auglýsingar og
prentsmiðja. Það voru mikil samskipti á
milli deilda og maður kynntist þess vegna
fólki sem var að vinna ólík störf á blaðinu,
blaðamönnum, skrifstofufólki og prenturum.
Það var gott andrúmsloft á blaðinu og
margt brallað þegar tími gafst til frá
skyldustörfunum. Við vorum eiginlega eins
og ein fjölskylda,“ segir Lilja.
Hún rifjar upp að kaup prentara hafi ver-
ið greitt út vikulega og alltaf í seðlum. „Þá
var nú stundum farið yfir á Naustið þegar
halla tók á daginn. Það voru ekki margir
veitingastaðir í borginni fyrr á tíð. Naustið
var steinsnar frá vinnustaðnum og því auð-
velt að rölta þangað,“ segir hún. Bætir við
að sér finnist það mikið menningarslys þeg-
ar innréttingarnar í Naustinu voru fjar-
lægðar fyrir nokkrum árum.
Allir með seðla
Greiðslukort voru ekki í notkun fyrstu tvo
áratugina sem Lilja starfaði á Morgun-
blaðinu. „Flestir voru með seðla eða ávís-
anir. Innheimtumenn okkar og blaðberarnir
sem rukkuðu fyrir áskriftina komu með
heilu seðlabúntin til mín,“ segir Lilja. Aldr-
ei fylgdu þessi nein vandamál. Þótt ungling-
ar og börn væru með stórar fjárhæðir á sér
minnist hún þess ekki að þeir hafi orðið fyr-
ir ónæði eða einhver hafi reynt að ná af
þeim peningunum.
„Þjóðfélagið var allt öðruvísi þá en nú.
Það væri óhugsandi að standa svona að inn-
heimtu áskriftar eða auglýsingar núna,“
segir Lilja.
Með róna í vinnu
Samstarfsmenn Lilju í gegnum tíðina eru
orðnir fjölmargir. Hún man ekki eftir öðru
en ánægjulegum kynnum. Af starfsmönnum
frá elstu tíð man hún best eftir Aðalsteini
Ottesen sem var í blaðaafgreiðslunni. „Lág-
vaxinn, fyndinn og skemmtilegur,“ segir
hún þegar hún hugsar til hans. „Mér er líka
minnisstæður Gunnar Eggertsson sem var
innheimtumaður á skrifstofu blaðsins. Hann
hafði líka það starf að koma stóru blaðarúll-
unum, sem Morgunblaðið var prentað á, inn
í prentsmiðjuna í kjallara hússins í Að-
alstræti. Þeim var ekið í húsasund bakdyra-
megin og síðan fór Gunnar á stúfana að
finna burðarkarla til að hjálpa sér. Oft fékk
hann rónana sem höfðust við í grenndinni
sér til aðstoðar. Þeir fengu greitt fyrir við-
vikið, enda voru menn að bjástra við þetta í
marga klukkutíma. Ég vildi ekki koma ná-
lægt þessum körlum,“ segir Lilja hlæjandi.
Hún samdi við Gunnar um að setja launin í
umslag og hann annaðist síðan útborgun.
„Það voru glaðir og hraðstígir menn sem
gengu á brott eftir puðið,“ segir Lilja.
Tæknin breytir öllu
Þegar Morgunblaðið varð í hópi fyrstu
fyrirtækja til að taka tölvur í notkun voru
Lilja og samstarfsmenn hennar send á nám-
skeið. Gekk vel að tileinka sér hina nýju
tækni og hefur hún létt störfin í bókhaldinu
svo að um munar. „Ég man eftir því að hafa
verið að vélrita í sexriti kvittun fyrir um-
boðsmann okkar í Kópavogi í gamla daga.
Kalkipappír var settur á milli blaðanna í rit-
vélinni og maður varð að passa upp á að
gera aldrei villu, því það var mikil fyrirhöfn
að leiðrétta,“ segir hún.
Störfin í bókhaldinu hafa orðið léttari og
öruggari með tölvunum og netinu. En nú
koma menn ekki lengur á skrifstofuna til að
borga auglýsingar og áskrift í reiðufé. Bein
samskipti við fólk og kynni hafa því ger-
breyst. Lilja segist sakna gamla tímans að
þessu leyti með sínum fjölbreyttu sam-
skiptum við fólk alls staðar að úr
þjóðfélaginu.
Lilja að störfum á Morgunblaðinu undir lok áttunda áratugarins. Vinnuumhverfið var talsvert
öðruvísi en nú er og kveðst hún sakna beinu samskiptanna sem áður fylgdu viðskiptunum.