Morgunblaðið - 02.11.2013, Blaðsíða 82

82 LAUGARDAGUR 2. NÓVEMBER 2013
Þegar ég horfi um öxl og lít yfir árin áMorgunblaðinu er nær ómögulegt aðstaldra við eitthvert eitt atriði. Líklega
hefði ég ekki trúað því, þegar ég gekk inn í
Aðalstræti 6 í júní 1986 sem nýstúdent er ráð-
inn hafði verið í sumarafleysingar, ef einhver
hefði sagt mér að ég ætti ekki eftir að eiga
annan vinnustað fyrr en tæplega átján árum
síðar. Og jafnvel þá var maður mjög hikandi
við að segja skilið við þetta blað sem átti svo
ríkan þátt í hvernig maður hafði þróast og
mótast í gegnum árin.
Aðalstrætið var á sínum tíma nánast eins
og klippt út úr kvikmynd – eða að minnsta
kosti alveg nákvæmlega eins og maður
ímyndaði sér að ritstjórnir væru eða ættu að
vera. Það var alltaf mikið um að vera, símar
hringjandi og úr hliðarherbergjum barst takt-
fastur sláttur á ritvélarnar þar sem ábúð-
arfullir fréttamenn kláruðu fréttirnar í kapp-
hlaupi við deddlænið. Þarna voru líka strangir
fréttastjórar sem maður bar óttablandna virð-
ingu fyrir, þeir Freysteinn, Siddi, Gústi og
Maggi Finns, sem tóku okkur ungu blaða-
snápana upp á sína arma og kenndu lífsregl-
urnar. Eflaust hafa þeir nokkrum sinnum
ranghvolft augunum yfir þessum grænjöxlum
sem fengnir höfðu verið til að miðla þjóðinni
fréttum.
Og svo voru það erlendu fréttirnar, heimur
út af fyrir sig þar sem telexinn malaði dag og
nótt og það voru ekki bara landið og miðin
sem voru undir. Hinum megin við ganginn
voru loks hinar dulúðugu skrifstofur ritstjór-
anna þar sem greinilega var verið að véla um
mikilvæga hluti. Yfir ritstjórninni lá stundum
þykkur reykjarmökkur, þetta var á þeim ár-
um þegar enn mátti reykja á vinnustöðum og
margir blaðamenn nær óþekkjanlegir án vind-
lingsins, vindilsins eða pípunnar.
Margt af þessu var breytt þegar ég gekk út
úr Kringlunni í síðasta skipti í lok ársins 2003
og þó kannski ekki svo mjög. Plus ça change,
plus c’est la même chose segja Frakkar
stundum. Það er sama hvað hlutirnir breytast
– allt er þetta engu að síður óbreytt. Loftið
var kannski betra eftir að vinnustaðurinn varð
reyklaus og tölvurnar voru fyrir löngu búnar
að ryðja út telextækinu og ritvélunum. (Ég
man enn þegar kollegi minn Ásgeir Sverr-
isson dró mig inn á bókasafn einhvern tímann
um eða upp úr tíunda áratug síðustu aldar þar
sem var módemtengd tölva og sýndi mér nýtt
fyrirbæri sem var þá að byrja að taka á sig
mynd. Jú það virkaði strax forvitnilega þetta
internet en ekki hefði maður trúað þvílík bylt-
ing væri þarna að eiga sér stað.) Í grundvall-
aratriðum var þetta þó sami vinnustaðurinn
og margir þeirra sem voru þarna þegar ég
gekk inn voru þarna enn þegar ég gekk út. Og
blaðið hélt áfram að koma út.
Steingrímur Sigurgeirsson
sérfræðingur og rithöfundur
Morgunblaðið/RAX
„Aðalstrætið var á sínum tíma nánast eins og klippt út úr kvikmynd – eða að minnsta kosti alveg nákvæmlega eins og maður ímyndaði sér
að ritstjórnir væru eða ættu að vera,“ skrifar Steingrímur Sigurgeirsson, sem lengstum var í erlendum fréttum á Morgunblaðinu.
Þykkur reykjarmökkur yfir ritstjórninni
Það var stundum gantast með það aðskipurit ritstjórnar Morgunblaðsinsværi ekki þríhyrningslaga, heldur eins
og sveppur. Við, skrifandi blaðamennirnir,
værum stöngullinn, svo tækju við hinir mörgu
millistjórnendur og loks aðstoðarritstjórarnir
og ritstjórinn eins og kollhúfa á sveppnum.
Ég hafði ekki starfað lengi á Morgunblaðinu
þegar ég áttaði mig á því að þetta gat verið
kostur fyrir ákafan blaðamann. Tæki einn
fréttastjóri dræmt í einhverja hugmyndina um
úttekt eða frétt gat ég leitað til annars og
smám saman lærði ég inn á ólík áhugasvið
millistjórnendanna og gat þar af leiðandi kom-
ið flestu að sem mér datt í hug.
Starf blaðamannsins snýst þó aðeins að
hluta til um hans eigin hugmyndir. Mér hefði
til dæmis varla dottið í hug að reka nefið inn á
alþjóðlega ráðstefnu tannlækna og fræðast um
fyrstu viðbrögð við tannmissi. Og tæplega
hefði ég fundið upp á því að leita systur Ruth
uppi í Reykjavík, en hún ferðaðist um heiminn
með líkneski af Maríu mey í fanginu til að boða
fagnaðarerindið.
Inn á milli fékk frumkvæði mitt að njóta sín
og þetta átti vel við mig – að tala við fólk eða
grafast fyrir um upplýsingar og koma á fram-
færi með skiljanlegum hætti. Ég hafði (og hef)
ástríðu fyrir einfaldleikanum og þannig þótti
mér t.d. gefandi að halda utan um auðlesið efni
Morgunblaðsins, sem voru vikulegar fréttir á
einföldu máli og prentaðar stóru letri.
Skemmtilegasta hlutverkið sem ég fékk á
Morgunblaðinu var starf þingfréttaritara, en
því gegndi ég frá ársbyrjun 2007 og þar til
staðan var lögð niður um það leyti sem búsá-
haldabyltingunni lauk. Fyrstu vikuna mína á
Alþingi var aðeins eitt mál á dagskrá: Heild-
arlög um Ríkisútvarpið, sem kváðu á um að
það skyldi verða opinbert hlutafélag. Ég tók
starf mitt alvarlega og sat löngum stundum yf-
ir umræðunum sem tóku í það heila yfir 100
klukkustundir og voru þannig einar lengstu
umræður þingsögunnar.
Árvekni mín var ekki tilkomin að ástæðu-
lausu. Ég bæði vildi og þurfti að sanna mig.
Skiptar skoðanir höfðu verið um það í milli-
stjórnendalagi Morgunblaðsins að hleypa í
þetta starf 26 ára gamalli konu sem opinberað
hafði vinstriskoðanir sínar. Blessunarlega var
ekki algild hugmyndafræði á Morgunblaðinu
að hlutleysi væri æðsta takmark blaða-
mennsku og að því yrði aðeins náð að blaða-
menn segðu aldrei skoðanir sínar. Sanngirni,
sagði Karl Blöndal aðstoðarritstjóri og hana
reyndi ég alltaf að hafa að leiðarsljósi í skrifum
mínum.
Sjálfstæðismenn áttu hins vegar sumir erfitt
með veru mína í þinghúsinu, þeim þótti þeir
enn eiga tilkall til Moggans og þar af leiðandi
kröfu á að hlutast til um hver gegndi stöðu
þingfréttaritara. Þeir lásu fréttir mínar með
því hugarfari að ég héldi aðeins á penna til að
plotta yfirtöku villta vinstrisins. Á sama tíma
grunuðu sumir vinstri menn mig um hægri
græsku, enda var þetta á þeim tíma að margir
töldu mig og alnöfnu mína, bróðurdóttur
Styrmis Gunnarssonar, eina og sömu mann-
eskjuna, sem hlyti ættartengsla sinna vegna
að vera þingfréttari til þess eins að ganga er-
inda Sjálfstæðisflokksins.
Árin mín sex á Morgunblaðinu voru stuttur
tími í 100 ára sögu blaðsins, en langur tími í
mínu lífi og mikilvægur hluti af starfstengdu
uppeldi mínu. Á þessum tímamótum hugsa ég
hlýlega til alls þess góða fólks sem ég fékk að
starfa með og læra af og óska afmælisbarninu
góðs, að það megi lifa heilt og flytja lands-
mönnum fréttir sem skrifaðar eru af sanngirni
og þekkingu.
Ástríða fyrir einfaldleikanum
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
Halla Gunnarsdóttir segir að skemmtilegasta hlutverkið, sem hún fékk á Morgunblaðinu,
hafi verið starf þingfréttaritara þar sem hún mætti tortryggni úr ýmsum áttum.
Halla Gunnarsdóttir
alþjóðastjórnmálafræðingur