Morgunblaðið - Sunnudagur - 10.11.2013, Síða 45
þvert gegn stjórnarskrá landsins. Því að óbreyttri
stjórnarskrá er óheimilt að afsala lagasetningarvaldi
þingsins annað, rétt eins og dómsvaldinu.
Erindrekar hverra?
Stundum er á það bent að ráðuneytin hafi fjölda manna
á sínum snærum í Brussel til að gæta hagsmuna Ís-
lands við tilskipunarvinnuna þar á frumstigi. Það verð-
ur að segja það eins og er að af slíkum er minna en
ekkert gagn. Það var rétt hjá frú Thatcher að slíkir
sendifulltrúar líta furðu fljótt á sig sem „innfædda“ í
Brussel og taka að halda að hlutverk þeirra sé að gæta
hagsmuna búrókratana gagnvart eigin þjóð. Helsta
verkefni þeirra og oft það eina, ef eftirmiðdagsboð eru
talin frá, er því gjarnan það, að hotta á sína eigin
heimamenn, stjórnkerfið og þingið að innleiða sér-
hverja tilskipun eins og skot, en auðvitað ekki fyrr en
eftir sjálfstæða athugun, sem sérhver blindur kett-
lingur gæti verið stoltur af. Óskiljanlegt er að núver-
andi ríkisstjórn skuli ekki hafa skoðað úrslit síðustu
kosninga og vilja kjósendanna þegar hún leit svo á að í
Evrópumálum bæri að stýra eins og bílstjóri sem teldi
heppilegast að langferðabíllinn til Ísafjarðar færi
Krýsuvíkurleiðina og svo austur eftir og hringinn, af
því að einn áttavilltur farþegi af 50 væri í rútunni,
þætti felast í því mest sanngirni og fáránleikanum
þeim hefði ekki verið andmælt á kosningafundi í Sand-
gerði. Sú óvænta uppákoma hefði breytt niðurstöðu
landsfunda flokkanna.
En ekki batnaði það þegar talsmenn ríkisstjórn-
arinnar bættu því við að í öllum þeim niðurskurði sem
yrði að framkvæma í landinu væru þeir ákveðnir í að
fjölga (!) í hópi íslenskra innfæddra í Brussel, til að
styrkja kórinn sem hrópaði yfir hafið til að hotta á inn-
leiðingu tilskipana. Sjálfsagt er það líka eitthvert yf-
irskilvitlegt tillit til þessa framantalda farþega, sem
fékk að ráða ferðinni austur um land og áleiðis til Ísa-
fjarðar. Hver skyldi hann vera, þessi maður?
Alþingi er ekki einangrunarstöð
frá almenningi
Þingmönnum þykir flestum þeir vera illa haldnir í
launum. Séu þau kjör borin við það sem tíðkast í ná-
lægum löndum er það vafalaust rétt mat. En þar sem
þingmenn teljast nærri helmingi betur settir kjaralega
en meðaljóninn í landinu og eins og traustið á þinginu
mælist núna, er ekki líklegt að neitt rætist úr þessum
þætti á kjörtímabilinu. Hitt er hins vegar rétt og satt
að búið er að lengja viðveru þingmanna í þinghúsinu
mikið síðustu árin. Það er þó eingöngu gert út frá sjón-
armiði færibandsins, en ekki með heill og hamingju
þjóðarinnar í huga og því síður heilbrigð tengsl fulltrúa
hennar við umbjóðendur þingmanna. Ekki hefur hin
meinta aukningu á viðveru og væntanlega vinnuskyldu
aukið traust á þingheimi. Öðru nær.
Vera má að nú sé rétti tíminn til að snúa af þeirri
braut sem mörkuð var fyrir hálfri öld eða svo, að þing-
menn skyldu verða atvinnuþingmenn og alls ekki
gegna jafnframt í öðrum störfum. Vafalítið er að sú
breyting studdist við margvísleg rök sem engin ástæða
er að gera lítið úr. En reynslan síðan hefur borið önnur
og síst veigaminni rök á borð. Tenging þings við þjóð
hefur sjaldan verið losaralegri en nú er orðið. Þing-
menn verða svo lafhræddir um afkomu sína og sinna
þegar kosningar nálgast að það hefur slæm áhrif á
framgöngu þeirra og heilindi í þinginu. Enginn getur
gleymt því hvernig nokkrir þingmenn í fleirum en ein-
um flokki höguðu sér á síðasta þingi, þegar ein versta
ríkisstjórn þingsögunnar hékk áfram, engum til gagns,
án stuðnings þings eða þjóðar, því þeir vildu fram-
lengja eigin framfærslu með því að láta ríkisstjórnina
dingla áfram verklausa og umboðslausa, þegar síst
skyldi. Nýlega upplýsti Össur Skarphéðinsson að hon-
um og nokkrum samþingsmönnum og flokksbræðrum
hans, sem höfðu verið taldir standa framarlega, hefði
verið þetta þvert um geð, en ekki hafst að.
Ógæfuleg grautargerð
Í borgarstjórn Reykjavíkur hefur þróunin orðið sú að
jafnvel borgarfulltrúar hafa allir breyst í atvinnumenn
og munur á flokkum í ráðhúsinu hefur nánast þurrkast
út, þótt hann sé enn mikill utanhúss. Hatur á bílum og
ökumönnum þeirra, andstyggð á vel hirtu umhverfi, á
landsbyggðinni og mikilvægum flugsamgöngum virð-
ist helst hafa dugað til að stofna þennan borgarstjórn-
arflokk allra flokka. Hann ætti helst að sjá sóma sinn í
að bjóða sig fram í einu lagi undir hatti Hofsvallagöt-
unnar, svo aðrir fengju svigrúm til að gefa kost á sér til
að gæta hagsmuna venjulegra Reykvíkinga. Fyrir
mörgum mánuðum voru embættismenn látnir taka á
sig fíflaganginn við Hofsvallagötuna og taka sér-
staklega fram að hvorki borgarstjórinn né borgarfull-
trúarnir hefðu vitað eitt né neitt um það sem þar fór
fram, jafnvel þótt þeir byggju í næsta húsi. Það er sér-
lega illa gert að láta ekki borgarstjórann vita þegar
álitlegur fíflagangur er í boði, því í slíkum efnum hefur
hann þó aldrei brugðist. En þótt þessi ævintýralega yf-
irlýsing hafi verið gefin fyrir mörgum mánuðum hefur
ekkert gerst í óreiðunni á Hofsvallagötu og enginn
borgarfulltrúi borgarstjórnarflokksins hefur sagt
múkk eða gert neitt, frá Jóni Gnarr og upp úr. Hvernig
skyldi standa á því?
Morgunblaðið/Golli
Vestmannaeyjar
séðar úr
Þrengslum.
10.11. 2013 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 45