Morgunblaðið - 11.04.2014, Blaðsíða 38

38 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. APRÍL 2014
Gylfaflöt 16-18 •112 Reykjavik • Sími 553 5200 • solo.is
Gotti
Staflanlegur fjölnota stóll
með eða án arma
Fáanlegur í mörgum litum
Verð frá kr. 28.500
Gerum tilboð í stærri verk
www.facebook.com/solohusgogn
Íslensk hönnun og framleiðsla
Ný hönnun frá
Sturlu Má Jónssyni
Djasspíanistinn
Sunna Gunn-
laugs fær Berg-
þór Pálsson
söngvara til liðs
við sig á hádeg-
istónleikum í
Háteigskirkju í
dag sem hefjast
kl. 12. Sunna og
Bergþór munu
flytja tónsmíðar Sunnu við ljóð ým-
issa höfunda, m.a. Tómasar Guð-
mundssonar, Óskars Árna Ósk-
arssonar og Nínu Bjarkar
Árnadóttur. Tvö verkanna sem
flutt verða eru óútgefin en önnur er
að finna á hljómdiski Sunnu, Fögru
veröld, sem kom út árið 2002.
Sunna og Bergþór
í Háteigskirkju
Sunna og Bergþór
Tíundu tónleikar Malarinnar, tón-
leikaraðar sem fram hefur farið á
Malarkaffi á Drangsnesi, verða
haldnir annað kvöld, 12. apríl, og
hefjast kl. 21.30. Á tónleikunum
kemur fram Hljómsveitin Eva sem
hefur á undanförnum mánuðum
getið sér gott orð fyrir skemmti-
lega tónlist, hnyttna texta og lifandi
sviðsframkomu. Í hljómsveitinni
eru Sigríður Eir Zophoníasardóttir
og Jóhanna Vala Höskuldsdóttir en
þær stofnuðu hljómsveitina þegar
þær voru saman í leiklistarnámi við
Listaháskóla Íslands og nefndu
sveitina eftir kærustum sínum. Dú-
ettinn hefur m.a. samið og flutt tón-
list í sýningu Leikfélags Akureyrar
á Gullna hliðinu.
Eva Sigríður Eir Zophoníasardóttir og
Jóhanna Vala Höskuldsdóttir.
Hljómsveitin Eva
leikur í Mölinni
Silja Björk Huldudóttir
silja@mbl.is
„Fyrst og fremst finnst mér mik-
ilvægt að snerta við fólki og segja
því sögu sem á erindi,“ segir Valur
Freyr Einarsson höfundur leikrits-
ins Dagbók jazzsöngvarans sem
CommonNonsense frumsýnir í sam-
starfi við Borgarleikhúsið á Nýja
sviði leikhússins í kvöld kl. 20. Leik-
stjóri sýningarinnar er Jón Páll
Eyjólfsson, Ilmur Stefánsdóttir
hannar leikmynd og búninga, Davíð
Þór Jónsson gerir tónlist og hljóð-
mynd en Björn Bergsteinn Guð-
mundsson hannar lýsinguna. Leik-
endur eru auk Vals Freys þau
Kristbjörg Kjeld og Grettir Valsson.
„Leikritið segir frá Ólafi Haralds-
syni sem er hæglátur framkvæmda-
stjóri. Í upphafi verksins fær hann
mjög slæmar fréttir og við það fer af
stað mikið uppgjör hans við sjálfan
sig og fortíðina,“ segir Valur Freyr
og bendir á að uppgjör Ólafs fari
fram í gegnum einstakling sem sé
honum ókunnugur. „Það er eldri
kona, Stella, sem hringir í hann og
færir honum þessar slæmu fréttir.
Leikritið segir síðan frá sam-
skiptum hans við Stellu sem þekkir
hann og fjölskyldu hans talsvert
betur en hann sjálfur. Hann kynnist
þannig bæði sjálfum sér og fjöl-
skyldu sinni gegnum hana,“ segir
Valur Freyr og tekur fram að verkið
fjalli um sorg og sorgarviðbrögð auk
þess sem inn í það fléttast líka saga
heimilisofbeldis frá fyrri tíð sem
Ólafur vissi ekki af en varð samt fyr-
ir áhrifum af.
Erfitt að fylgja velgengni eftir
Eins og sjá má hér að ofan er list-
ræna teymið sem stendur að Dag-
bók jazzsöngvarans það sama og
setti upp hina geysivinsælu verð-
launasýningu Tengdó fyrir rétt
rúmum tveimur árum. Sýningin
hlaut Grímuverðlaunin sem besta
sýning ársins, Valur Freyr Ein-
arsson var valinn leikskáld og jafn-
framt leikari ársins í aðalhlutverki
auk þess sem Davíð Þór var verð-
launaður fyrir hljóðmynd sína. Það
liggur því beint við að spyrja hvort
erfitt sé að fylgja velgengni Tengdó
eftir.
„Já, það er alveg hrikalegt. Ég er
búinn að gefast mörgum sinnum
upp. Það var í raun ekki fyrr en ég
ræddi við ágætan vin minn, Pál
Valsson, sem er margreyndur útgef-
andi og rithöfundur sjálfur og þekk-
ir mjög vel þá krísu að þurfa að
fylgja velgengni eftir, sem ég gat
farið að vinna verkið af alvöru. Páll
benti mér á að ég væri nú þegar bú-
inn að sanna mig sem leikhúslista-
maður og ráðlagði mér því að slaka
á. Það voru mjög góð ráð. Upp frá
því gat ég sleppt takinu. Fram að
því hafði mér fundist allt sem ég
skrifaði ómögulegt og glatað. Einnig
hafði ég ítrekað spurt sjálfan mig
um erindi leikritsins og hvort þetta
væri nógu stór saga sem skipti nógu
miklu máli og fyrir hvern hún væri.
En það merkilega er að maður getur
ekki svarað þessum spurningum
fyrr en maður er búinn að skapa
sjálft listaverkið. Þannig að það er
ákveðin sjálfhelda að vera of gagn-
rýninn á sjálfan sig í miðju sköp-
unarferlinu.“
Meira skáldaleyfi í þetta sinn
Aðspurður hvernig saga Ólafs
Haraldssonar hafi komið til sín segir
Valur Freyr að verkefnið hafi í
raun sprottið upp úr Tengdó á
sínum tíma. „Í kjölfarið á
þeirri sýningu fór ég að tala
við mann, sem er mér nákom-
inn, sem var þá að glíma við
krabbamein og út frá þeim
samtölum kviknaði hug-
myndin að þessu verki.
Þetta er kynslóðaleikrit,
sem fjallar um tengsl
feðra við börnin sín
og hvernig tengsl og
tengslaleysi fer
ómeðvitað milli kyn-
slóða,“ segir Valur
Freyr og tekur fram
að fljótlega hafi
þetta meginþema
hins vegar yfirtekið
söguna. Þannig að þó að verkið hafi
byrjað sem heimildaleikhús í anda
Tengdó, hafi rannsóknin á endanum
orðið mun víðtækari. „Ég talaði við
fjölda einstaklinga sem og fagfólk á
borð við geðlækna. Þó að það séu
ákveðin atriði í verkinu sem eru
beintengd þessum manni er þetta
samt ekki sagan hans. Ég tek mér
því miklu meira skáldaleyfi í þessu
verki en í Tengdó, sem var sönn
saga eins langt og það hugtak nær,“
segir Valur Freyr.
Stórkostleg leikkona
Spurður um val sitt á Kristbjörgu
Kjeld í leikarahópinn segir Valur
Freyr sig hafa langað til að vinna
með henni í nokkur ár. „Við lékum í
fyrsta sinn saman í Heddu Gabler í
Þjóðleikhúsinu fyrir þremur árum.
Mér finnst hún svo stórkostleg leik-
kona og manneskja að mig hefur
síðan langað til að vinna með henni í
verkefni af þessu tagi. Hún er svo
opin og forvitin og í raun enn leit-
andi manneskja þó að hún sé að
nálgast áttrætt. Hún liggur hins
vegar ekkert á skoðunum sínum. Ég
talaði við hana áður en ég fór að
skrifa verkið og var enn að móta
persónur verksins. Þá spurði ég
hana hvort hún gæti hugsað sér að
leika eldri karlmann eða miðaldra,
svarta konu og hún var opin fyrir
hvoru tveggja. Mér finnst þessi af-
staða hennar svo stórkostlega falleg
og hún er mikil fyrirmynd.“
Ljósmynd/Jón Páll Eyjólfsson
Forvitin „Hún er svo opin og forvitin og í raun enn leitandi manneskja þó að hún sé að nálgast áttrætt, “ segir Valur
Freyr Einarsson um Kristbjörgu Kjeld, sem leikur á móti honum í verkinu Dagbók jazzsöngvarans.
Þurfti að sleppa takinu
 CommonNonsense frumsýnir Dagbók jazzsöngvarans á Nýja sviði Borgar-
leikhússins í kvöld  Fjallar um tengsl feðra við börn sín sem og tengslaleysi
„Það stóð ekki til að hann yrði
með í sýningunni. En hann er
á sviðinu allan tímann, elsku
drengurinn,“ segir Valur Freyr
Einarsson um Gretti, son sinn.
Að sögn Vals Freys steig
Grettir fyrst á svið í Óliver fyr-
ir fimm árum og hefur síðan
árlega tekið þátt í stórri leik-
sýningu, m.a. Mary Poppins.
„Hann sótti það mjög
stíft að vera með. Í verk-
inu er sjö ára drengur
sem er afgerandi afl í
framvindunni og ég ætl-
aði að leysa það með
öðrum hætti en að
vera með barn. En
svo fengum við
Gretti á æfingu til að
skoða málið og eftir
það var hreinlega ekki
aftur snúið. Það var
svo miklu sterkara að
hafa drenginn alvöru-
dreng, en ekki mið-
aldra karla að þykjast
vera drengur.“
Sonurinn í
lykilhlutverki
REYNSLUMIKILL LEIKARI
Grettir Valsson og
Valur Freyr Einarsson.
Í gær birtist í
Financial Times
umfjöllun gagn-
rýnanda blaðins
um tónleika Ás-
geirs Trausta í
Union Chapel í
Lundúnum. Rýn-
irinn gefur þeim
þrjár stjörnur og
segir söngtext-
ana fulla af mögnuðum norrænum
myndum en tónlistin sé hins vegar
fullfalleg og hófstillt fyrir textana.
Þá segir hann textana hljóma betur
á íslensku en ensku, þegar þeim
hætti til að hverfa í fagurt hvísl.
Hljómar betur á
íslensku en ensku
Ásgeir Trausti