Morgunblaðið - 19.04.2014, Blaðsíða 18

18 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. APRÍL 2014
Hlaupakettir
og talíur
Smiðjuvegi 66 • Kópavogi • 580 5800 • www.landvelar.isFuruvöllum 3 • Akureyri • 461 2288
Skaft- og keðjutalíur úr áli og stáli
- lyftigeta allt að 9000 kg.
Rafdrifnar keðjutalíur
- lyftigeta allt að 4000 kg.
þjálfa og kenna ungu fólki úr ung-
lingadeildum Slysavarnafélagsins
Landsbjargar allt um útivist og
grunnþætti björgunarstarfa. Við
Ægir sonur minn fórum að ganga
hér um hraunin og höfum fundið
fimm eða sex hella, sem ekki hefur
verið vitnesja um áður. Til viðbótar
fjölda smáhella og skúta sem sumir
þarfnast nánari skoðunar við tæki-
færi. Í einni af þessum leitarferðum
fengum við félaga okkar úr björg-
unarsveitinni Björg á Hellissandi
með okkur,“ segir Þór og heldur
áfram:
„Eftir nokkra yfirferð komum við
að talsvert stóru niðurfalli með skút-
um bæði til suðurs og norðurs. Við
tók talsvert skrið aðallega í syðri
hlutanum, þar sem Davíð Óli Axels-
son, formaður björgunarsveitar-
innar, fór lengst. Því fannst okkur
tilvalið að kalla hellinn Golíat honum
til heiðurs. Seinna fórum við Ægir
aftur á staðinn og skoðuðum norður-
hluta Golíats og fundum þá aðalhell-
inn sem við mælingu telst nálægt
300 metra langur og er að hluta á
tveim hæðum.“
Niður í þrönga rás
Það var 11. janúar síðastliðinn
sem Þór fór í gönguferð í hraun-
unum vestra. Gekk frá Svörtu-
loftum, þar sem Skálasnagaviti er.
„Ég var kominn inn í Neshraun þeg-
ar ég sá tvær djúpar holur og hraun-
rás undir og þótti nokkuð spennandi
að skoða betur. Ég tók GPS-hnit
þeirra og viku síðar fór ég ásamt
nokkrum félögum úr Hellavinum að
kanna þetta betur. Þetta voru þeir
Kristinn Jónasson bæjarstjóri, Óli S.
Sigurjónsson og Lúðvík V. Smára-
son. Komum þá í helli sem var 20
metrar á lengd og 4-5 metrar á
dýpt,“ segir Þór.
Hann bætir því við að menn hafi
vænst þess að finna þarna eitthvað
annað og meira. Vonbrigði, sagði
Leyndardómar fundnir
 Hellar og nýir heimar undir Jökli  Golíat, Vonbrigði og Leynir  Vísindaskáldsaga Jules Vernes
um Snæfellsjökul öðlast líf í raunheimum  Leiðin liggur suður í Miðjarðarhaf  Steinarnir tala
Ljósm/Þröstur Albertsson
Hvelfing Horft yfir Iður sem er neðsti hluti Vatnshellis. Þegar þangað niður
á botn er komið lætur nærri að fólk sé þrjátíu metra undir yfirborðinu.
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Göngumaður Þór Magnússon í rannsóknarferð í Neshrauni í rigningar-
sudda nú í vikunni. Í baksýn er Skálasnagaviti við Svörtuloft.
SVIÐSLJÓS
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
Hraunin yst á Snæfellsnes eru
undraveröld. Þau eru úfin og fara
þarf fetið þar sem stiklað er yfir
steina, upp og niður skorninga og
lautir, yfir gjallhjalla eða fram hjá
sprungnum og gráum mosaþemb-
um. Hér erum við komin út á kalda
röst þar sem brimið lemur á klett-
unum við Svörtuloft. Um þessar
slóðir hefur Þór Magnússon á Gufu-
skálum oft farið síðustu árin og
fundið þar hella og ýmsar hvelfingar
sem voru flestum áður faldar. Það er
hér sem steinarnir tala.
Á Gufuskála um aldamót
„Þetta svæði leynir á sér. Við
hvert fótmál er eitthvað áhugavert,“
segir Þór Magnússon. Morgunblaðið
fór með honum um þessar slóðir í
vikunni og þá vorum við sem stödd
inni í vísindaskáldsögu. Endur fyrir
löngu skrifaði hinn frægi franski rit-
höfundur Jules Verne bókina
Leyndardómar Snæfellsjökuls, þar
sem sagði frá dulmálslyklinum sem
Lidenbrock prófessor fann. Úr því
varð ferðalag prófessorsins og fé-
laga niður um gíg Snæfellsjökuls of-
an í iður jarðar og allskonar hvelf-
ingar uns þeir þeyttust á ógnar-
hraða aftur upp á jörðina og komu
upp í gígnum á Stomboli skammt frá
Sikiley við Ítalíustrendur.
Þór Magnússon fluttist með fjöl-
skyldu sinni á Snæfellsnes upp úr
aldamótum. Hafði lengi með hönd-
um starfsemi þjálfunarbúðanna á
Gufuskálum sem Slysavarnafélagið
Landsbjörg starfrækti, en hefur nú
verið lögð niður.
„Þessi hellaleit hefur ekki verið
mjög skipulögð. Byrjaði á því að leit-
að var hvelfinga sem gætu nýst fyrir
æfingar útivistarskólans á Gufuskál-
um, en með starfsemi hans átti að
Í Vatnshelli fer enginn nema með
leiðsögn. Staðurinn er í umsjón
Umhverfisstofnunar og Snæfells-
jökulsþjóðgarðs en fyrir hönd
þeirra stofnana var nýlega gengið
frá samkomulagi við Hellaferðir
slf., fyrirtæki Þórs Magnússonar og
Ægis sonar hans, um ferðir í hell-
inn, sem verða í boði um páskana
sem og aðra daga næstu tvö árin.
Í fastan farveg
„Við önnuðumst hellaferðir í
fyrra og þá fóru með okkur vel yfir
8.000 manns. Núna hefur starfinu
verið komið í fastari farveg með
samkomulaginu sem gert var,“ seg-
ir Þór. Í þessu sambandi vekur
hann athygli á að vegna sívaxandi
fjölda ferðamanna sem koma til
landsins þyki of mikið álag á fjöl-
sóttustu ferðamannastaðina.
„Meira álagi þarf að mæta með
aukinni þjónustu og afþreyingu.
Vatnshellir er ein af mörgum nátt-
úruperlum Snæfellsness og hefur
verið kappkostað að vanda til
verka,“ segir Þór og bætir við að
allir sem í hellinn fara þurfi að vera
með hjálma, ljós og annan öryggis-
búnað.
Dropasteinar lagfærðir
Þór getur þess að margir hafi
komið að umbótunum í Vatnshelli,
svo sem að moka út mold úr hell-
inum, stígagerð og fleira til að.
Nefnir þar lionsmenn og fleiri.
Stigarnir í Vatnshelli voru smíðaðir
af Stálprýði og sá starfsmenn þess
um uppsetningu fyrsta stigans en
heimamenn með dyggri aðstoð
björgunarsveitarinnar í Snæfellsbæ
settu stigann í Iður. Það hafi svo
verið Tómas Sigurðsson og Svanur
sonur hans, sem eiga og reka TS
vélaleigu í Ólafsvík, sem komið hafi
með vélar og mannskap að niður-
fallinu að Vatnshelli. Þeir hafi séð
um að moka þar úr og séð um frá-
gang við stíga og fleira – og ekki
tekið krónu fyrir. Þá útveguðu þeir
vélar og tæki en sjálfboðaliðar
handmokuðu í kör sem voru hífð
upp úr opinu.
Sömuleiðis hafa heimamenn í
Snæfellsbæ og fleiri mokað út alls
sjötíu tonnum af mold úr hellinum.
Álaginu dreift
á fleiri staði
 8.000 manns fóru í Vatnshelli á síð-
asta ári Margir lögðu hönd á plóginn