Morgunblaðið - 25.10.2014, Qupperneq 49

MENNING 49
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. OKTÓBER 2014
TÓNLIST
Arnar Eggert Thoroddsen
arnareggert@arnareggert.is
Téð ráðstefna fór fram í New-castle, sem kann að þykjaeinkennilegt, en skýrist af
því að skipuleggjandinn, sekkja-
pípuleikarinn og fræðimaðurinn
dr. Simon McKerrel er með stöðu
við háskólann þar. Fræðimenn
dreif víðsvegar að, lunginn af
þeim Skotar nema hvað en einnig
tóku bandarískir, nýsjálenskir og
íslenskir kennismiðir þátt í atinu.
Yðar einlægur lagði þarna fram
„pappír“ (að flytja fyrirlestur er
einatt kallað „give paper“) um
hvernig skosk þjóðarsál end-
urspeglast í völdum poppsveitum
eins og Proclaimers, Runrig og
Arab Strap og var fyrirlesturinn
byggður á meistararitgerð sem
hann skrifaði við Edinborgarhá-
skóla. Áhersla ráðstefnunnar var
annars á skoska þjóðlagatónlist
eða „traditional“-tónlist og kom
þessi fyrirlestur minn, ásamt öðr-
um, m.a. inn á breyttar hug-
myndir um þá list.
Allt eðlilegt
Margt áhugavert kom fram á
þessari tveggja daga ráðstefnu,
skárra væri það nú. En það er
jafnvel áhugaverðara að skoða
hvernig svona ráðstefnur virka al-
mennt. Og fyrir félagsfræðing er
þetta samskiptafræðileg gull-
náma. Í félagsfræðinni er rætt um
dulda virkni samfélagsstofnana,
t.d. er yfirlýst markmið skóla að
uppfræða en hlutverk þeirra er
um leið hreinlega að vera vist-
arverur fyrir ungmenni, sjá til
þess að þau séu í sambandi við
jafningja sína o.s.frv. Þessi virkni
er hins vegar aldrei nefnd berum
orðum í skipuritum. Ráðstefnur
lúta samskonar lögmálum, op-
inberlega er fræðafólk að lýsa
hugmyndum sínum og kenningum
í gegnum fyrirlestra en það sem
gerist þar fyrir utan er ekki síður
mikilvægt. Á pöbbnum er rúm fyr-
ir óformlegri samræður þar sem
tengslum er komið á og upplýs-
ingar af alls konar tagi ganga á
milli fólks; gamlir kolleggar og
Að skilja Skotland … í gegnum tónlistina
Hálandahöfðingjar Sekkjapípan er eitt þekktasta tákn Skotlands.
vopnasystkin treysta böndin; það
er hlegið, sungið og fíflast. Ráð-
stefnur virka þá oft sem vel þegið
uppbrot á rútínu dagvinnunnar,
þarna gefst tækifæri til að leysa
ærlega frá skjóðunni eftir langar
einverur á bókasöfnum og fólkið
sem maður rekst á þarna getur
verið skemmtilega skrautlegt. Á
þessari tilteknu ráðstefnu sat ég
t.a.m. eitt síðdegið og sötraði kaffi
með sjötugum Ameríkana, aðsóps-
miklum og sjarmerandi kjaftaski
sem er sérfræðingur í japanskri
þjóðlagatónlist, hefðarkonu frá
Lundúnum sem var að rannsaka
Mogwai og gírugum gaur frá
Manchester (sem er annarar kyn-
slóðar Íri eins og honum varð tíð-
rætt um) en hann var að hefja sitt
doktorsnám. Hann var jarpur á
hár en með alhvíta og síða skegg-
barta að hætti Jóns Sigurðssonar.
Skipti þeim út fyrir hipsteramott-
una sagði hann mér. Allt eðlilegt
hér. Ýmiss konar óskráðar reglur
í samskiptum dúkka upp, t.d. í fyr-
irspurnatímanum í kjölfar fyr-
irlestranna þar sem nærfellt allar
spurningar hefjast á: „Þakka þér
fyrir þetta. Afar áhugavert … en
ég velti því fyrir mér …“. Öll
gagnrýni er iðulega sett í lúmska
baðmull, eitthvað sem Englend-
ingar/Bretar eru miklir sérfræð-
ingar í.
Hvað ertu (skosk) tónlist?
Á þessum ráðstefnum sem ég
hef sótt í ár hefur mér þótt mjög
merkilegt að upplifa þessa ríku
þörf okkar mannskepnunnar fyrir
samveru. Og þegar samhygðin er
hvað sterkust keyrir hún hæglega
yfir allar akademískar hártoganir,
eins gaman og maður hefur ann-
ars af þeim. Það var þaðan sem
sáttin og sælan sem ég fann innra
með mér í lok ráðstefnu var, ekki
að ég hafi uppgötvað að þessi
skoski fiðlari væri í raun og veru
frá Aberdeen en ekki Elgin. Þegar
fólk hættir í vinnum talar það allt-
af um að það sem það muni sakna
mest séu vinnufélagarnir. Þeir
skipta meira máli en það sem þú
ert endilega að gera virðist vera.
Það er sjaldnast (les: aldrei)
einhver niðurstaða úr svona ráð-
stefnum en tilgangurinn var að fá
fólk til að hugsa um gildi og
merkingu skoskrar tónlistar í dag,
sérstaklega í kjölfar nýafstaðinna
kosninga þar sem Skotar höfnuðu
sjálfstæði. Skoska þjóðarsálin hef-
ur eðlilega gengið í gegnum mikið
umrót vegna þess og færið fyrir
svona ráðstefnu því upplagt.
McKerrell er mikill módernisti,
ungur fræðimaður með glampa í
augum og umhugað um framtíð
lands síns. Breytingar, þróun og
nýsköpun innan skoskrar alþýðu-
tónlistar – eins mótsagnakennt og
það hljómar – er jákvætt fremur
en neikvætt að hans mati. Auðvit-
að voru margir á öndverðum
meiði og á því var gjarnan tekið í
baðmullarvöfðum umræðum á
pöbbnum um kvöldið.
» Á pöbbnum er rúmfyrir óformlegri
samræður þar sem
tengslum er komið á og
upplýsingar af alls kon-
ar tagi ganga á milli
fólks
 Ráðstefnan Understanding Scotland
Musically fór fram í upphafi vikunnar
 Eigindir skoskrar alþýðutónlistar
skoðaðar í krók og kima
Þriðja plata Skálmaldar, Með vætt-
um, verður gefin út formlega 31.
október. Harðir aðdáendur víkinga-
málmsveitarinnar þurfa þó ekki að
bíða svo lengi því plötuna verður
hægt að fá í sérstakri forsölu á
Gauknum í dag þar sem hljómsveitin
heldur tvenna tónleika, þá fyrri kl. 16
fyrir fólk á öllum aldri og þá seinni kl.
22 fyrir 20 ára og eldri. Miðasala
hefst á Gauknum klukkan 14.
Auk þess að spila og syngja munu
Skálmeldingar veita áritanir og
spjalla við gesti og gangandi og eftir
kvöldtónleikana heldur stuðið áfram
því þá verður platan nýja sett í græj-
urnar, eins og Skálmeldingar orða
það í tilkynningu.
Ljósmynd/Lárus Sigurðarson
Skálmöld Þriðja breiðskífa hljómsveitarinnar, Með vættum, verður seld í
forsölu á Gauknum í dag en hún kemur út formlega 31. október.
Með vættum í forsölu og
tvennir tónleikar í dag
BRÁÐSKEMMTILEG
MYND FYRIR ALLA
FJÖLSKYLDUNA
Ísl. tal
POWERSÝNING
KL. 10
Sími: 553-2075 www.laugarasbio.is
Miðasala og nánari upplýsingar
16
16
16
16
16
L
L
L
FURY Sýnd kl. 7-10 powersýning
BORGRÍKI 2 Sýnd kl. 3:45-5:50-8-10:10
KASSATRÖLLIN 2D Sýnd kl. 1:45 - 3:50
KASSATRÖLLIN 3D Sýnd kl. 1:45
GONE GIRL Sýnd kl. 10
DRACULA UNTOLD Sýnd kl. 8
TOMBSTONES Sýnd kl. 5:40
SMÁHEIMAR 2D Sýnd kl. 1:40 - 3:40
LAUGARÁSBÍÓ Sýningartímar
ÞRÆLGÓÐ SPENNUMYND UM
EINKASPÆJARA SEM FLÆKIST INN Í
HEIM EITURLYFJASALA
LIAM NEESON
ÓLAFUR DARRI ÓLAFSSON
MARGUR ER
KNÁR
ÞÓTT HANN SÉ
SMÁR...
-Empire
-H.S.S., MBL
-H.S., MBL
★★★★★
-T.V., biovefurinn
★★★★★
-V.J.V., Svarthöfði.is