Læknablaðið - 15.02.2003, Blaðsíða 82

ZYBAN FORÐATÖFLUR; N06 A X 12 RO
Hver tafla Inniheldur: Bupropionum INN, klóríð, 150 mg. Ábendingar: Zyban töflur eru ætlaðar, ásamt stuðningsmeðferð, til að aðstoða sjúklinga sem háðir eru nikótíni við að hætta reykingum.
Skammtar og lyfiagjöf: Meðferð ætti að vara í 7-9 vikur. Þó ekki sé búist við fráhvarfseinkennum þegar hætt er að taka Zyban, mætti íhuga að hætta í áföngum. Ef engin áhrif sjást eftir sjö vikur
ber að stöðva meoferð. Mælt er með að meðferð hefjist á meðan sjúklingur reykir ennþá og að viðkomandi velji sér dag til að hætta innan tveggja vikna frá upphafi Zyban-meðferðar, helst í seinni
vikunni. Upphafsskammtur er 150 mg einu sinni á dag, í sex daga. Hann er síðan aukinn á sjöunda degi í 150 mg tvisvar á dag. Að minnsta kosti 8 klst. þurfa að líða á milli skammta. Það má ekki
taka meira en 150 mg í einum skammti og hámarksdagsskammtur er 300 mg. Ekki er mælt með notkun lyfsins hiá yngri sjúklinqum en 18 ára þar sem öryggi og virkni lyfsins hefur ekki verið metin
hjá þessum aldurshópi. Gæta skal varúðar þegar Zyban er gefið öldruðum. Ekki er hægt að útiloka aukið næmi njá sumum öldruðum einstaklingum. Ráðfagður skammtur fyrir aldraða er 150 mg
einu sinni á dag. Gæta skal varúðar þegar Zyban er gefið sjúklingum með skerta lifrar- eða nýrnastarfsemi. Vegna aukins breytileika (lyfjahvörfum hjá sjúklingum með væga eða nokkra skerðingu á
lifrar- eða nýrnastarfsemi er ráðlagður skammtur handa þessum sjúklingum 150 mg einu sinni á dag. Frábendingar: Eftirtaldir sjúklingar mega ekki nota Zyban: Sjúklingar sem hafa ofnæmi fyrir
búprópíóni eða öðrum innihaldsetnum lyfsins, sjúklingar með krampa eða einhverja fyrri sögu um krampa, sjúklingar með æxli í miðtaugakerti, sjúklingar sem greindir hafa verið með lotugræðgi
eða lystarstol, sjúklingar með alvarlega skorpulifur, sjúklingar með sögu um geðhvarfasýki (bipolar disorder). Þeqar hætta er á áfenqisfráhvarfseinkennum eða þegar langtímanotkun benzódíazepína
er hætt snögglega má ekki nota Zyban. Ekki má nota Zyban og MAO-hemla samtímis. A.m.k. 14 dagar ættu að l(ða frá þv( að meoferð með MAO-blokkum með óafturkræfa verkun lýkur og þar til
meðferð með búprópíóni hefst. Varúð: Það má ekki nota stærri skammta af búprópíóni en ráðlagoir eru þar sem aukin hætta virðist vera á krömpum með hækkandi skömmtum af búprópíóni.
Við skammtastærðir allt að ráðlögðum hámarksskammti (300 mg á dag), er tíðni krampa um það bil 0,1% (1/1000). Það er aukin hætta á krömpum samfara notkun á Zyban þegar áhættuþættir
sem leitt geta til lægri krampaþröskuldar eru til staðar. Það má ekki nota búpróplón hjá sjúklingum með fyrirliggjandi áhættuþætti nema að hugsanlegur heilsufarslegur ávinningur af því að hætta
reykingum vegi þyngra en hugsanlega aukin áhætta á krömpum. Hjá slíkum sjúklinqum ætti að Ihuga 150 mg hámarksskammt allan meðferðartímann. Skoða ætti alla sjúklinga með tilliti til fyrirliggjandi
áhættuþátta, svo sem: 1: samtímis notkun annarra lyfja sem vitað er að geta lækkað krampaþröSKuldinn (t.d. geðlyf, þunglyndislyf, lyf qegn malaríu, tramadól, teófýllín, sterar til inntöku, kínólónar
og slævandi andhistam(n). 2: Misnotkun áfengis. 3: Saga um höfuðáverka. sykursýki meðhöndlaða með blóðsykurslækkandi lyfjum eoa insúlíni. 4: Notkun örvanqi lyfja eða megrunarlyfja. Hætta
þarf notkun á Zyban og ekki hefja hana aftur njá sjúklingum sem fá krampa meðan á meðferð stendur. Veqna milliverkana er tengjast lyfjahvörfum, getur þéttni búprópíóns eða umbrotsefna þess
breyst og hætta á aukaverkunum (t.d munnþurrki, svefnleysi, flogum) þar með aukist. Því ber að gæta varúoar þegar búpróplón er gefið samtímis öðrum lyfjum sem geta örvað eða hindrað umbrot
þess. Búpróplón hindrar umbrot sem á sér stað fyrir tilstilli cýtókróm P450 2D6. Ráðlegt er að gæta varúðar þegar lyf sem umbrotið er af þessu enzými er gefið samtímis Zyban. Takmarkaðar upplýsingar
úr klínískum rannsóknum benda til þess að betri árangur náist við að hætta að reykja með samtímis notkun Zyban og nikótínlyfja. Hins vegar þarf að gæta varúðar þegar lyfin eru notuð samtímis
og fylgjast þarf með því vikulega hvort meðferðin valdi hækkuðum blóðþrýstingi. Læknar ættu að kynna sér lyfjaskrártexta fyrir nikótínforðaplástra áður en þeim er ávísað samtímis Zyban. Ofnæmi:
Stöova ber notkur, á Zyban ef ofnæmisviðbrögð (t.d útbrot, kláði, verkur fyrir brjósti, bjúgur eða mæði) koma fram hjá sjúklingum meðan á meðferð stendur. Liðverkir, vöðvayerkir og hiti hafa einnig
komið fram I tengslum við útbrot og önnur einkenni sem benda til slðbúins ofnæmis. Þessi einkenni geta Ifkst blóðvatnsveiki (serum sickness) (Sjá kafla um Aukaverkanir). Einkennin hafa gengið til
baka hjá flestum sjúklingum þegar búprópíónmeðferð hefur verið hætt og meðferð með andhistamlnum eða barksterum hafin. Þau hafa svo horfið með tímanum. Sérstakir sjúklingahópar: Búpróplón
er umbrotið að stórum nluta I virk umbrotsefni I lifur, sem eru umbrotin frekar. Ekki sást tölfræðilega marktækur munur á lyfiahvörfum búprópíóns hjá sjúklingum með væga til talsverða skerðmgu
á lifrarstarfsemi, I samanburði við heilbrigða sjálfboðaliða, en þéttni búprópíóns I blóði var breytiíeqri hjá sjúklingunum. Því ber að gæta varúðar þegar Zyban er gefið sjúklingum með væga eða
talsverða skerðingu á lifrarstarfsemi. Ráðlagður skammtur fyrir þessa sjúklinga er 150 mg einu sinni á dag. Fylgjast ætti með sjúklingum með skerta lifrarstarfsemi með tilliti tií hugsanlegra aukaverkana
(t.d. svefnleysis, munnþurrks, floga) sem gætu bent til hækkaðrar þéttni Tyfsins eða umbrotsefna þess. Sjúklingar með skerta nýrnastarfsemi voru ekki rannsakaðir. Búprópíón er skilið út I þvagi,
aðallega I formi umbrotsefna þess. Þess vegna er ráðlagður skammtur handa sjúklingum með skerta nýrnastarfsemi 150 mg, einu sinni á dag, þar sem búprópíón og umbrotsefni þess geta safnast
upp hjá sllkum sjúklingum I meiri mæli en venjulegt er. Fylgjast ætti með sjúklingum með tilliti til hugsanlegra aukaverkana vegna hækkaðrar péttni lyfsins og umbrotsefna þess. Klfnísk reynsla hefur
ekki leitt I Ijós að aldraðir þoli búprópíón á annan hátt en aðrir fullorðnir sjúklingar. Hins vegar er ekki hægt að útiloka aukið næmi aldraðra einstaklinga fyrir lyfinu. Aldraðir sjúklingar eru líklegri til
að hafa skerta nýrnastarfsemi og þess vegna er ráðlagður skammtur handa þeim 150 mg, einu sinni á dag. Þar sem lyfjafræði búprópíóns og sumra geðdeyfðarlyfja er svipuð, er hætta á að Zyban
geti leitt til geðvandamála hjá víokvæmum sjúklingum. Niðurstöður dýratilrauna gefa til kynna hættu á misnotkun lytsins. Hinsvegar benda rannsóknir á tilhneigingu manna til að misnota lyfið og
víðtæk kllnlsk reynsla til lítillar hættu á misnotkun á búpróplóns. Milliverkanir: Sjúklingar sem nota lyf sem vitað er að lækka krampaþröskuldinn, ættu ekki að fá Zyban nema að hugsanlegur
heilsufarslegur ávinningur af því að hætta reykingum vegi þyngra en hugsanlega aukin áhætta á krömpum. Reykingum fylgir aukin CYP1 A2-virkni. Eftir að reykingum er hætt getur dregið úr úthreinsun
þeirra lyfja sem umbrotna fyrir tilstilli þessa enzýms. Þetta getur leitt til hækkaðrar þéttni þessara lyfja. Þetta getur einkum haft þýðingu fyrir lyf sem aðallega eru umbrotin af CYP1A2 og hafa
lækningagildi á þröngu þéttnisviði (t.d. teófýllín, takrín, klózapín). Klínlskar afleiðingar þess að hætta að reykja á önnur lyf sem aðallega eru umbrotin af CYP1A2 (t.d. ímipramín, ólanzapín, klómípramín
og flúvoxamín) eru exki þekktar. Þrátt fyrir að búpróplón sé ekki umbrotið af Isóenzými CYP2D6, hafa rannsóknir in vitro á P450 úr mönnum sýnt fram á að búpróplón og hýdroxýbúprópíón hemja
CYP2D6 ferlið. Við rannsókn á lyfjahvörfum hjá mönnum olli samtímis notkun heilbrigðra sjálfboðaliða á búprópíónklóríði og desípramíni, sem vitað var að höfðu umfangsmikið umbrot á ísóenzými
CYP2D6, fimmfaldri aukningu á AUC og tvöfaldri aukningu á Cmax fyrir deslpramln. Hindrun CYP2D6 var til staðar I a.m.k 7 daga eftir slðasta skammt búpróplónklóríðs. Notkun á Zyban samtímis
öðrum lyfjum sem CYP2D6 umbrýtur, hefur ekki verið rannsökuð sérstaklega. Þess vegna ætti að hefja meðferð með lyfjum sem að mestum hluta eru umbrotin fyrir tilstilli þessa ísóenzýms og hafa
lækningargildi á þröngu þéttnisviði, þ.m.t. ákveðnum þunglyndislyfjum (t.d. deslpramín, ímípramln, paroxetín), geðlyfjum (t.d. rísperídón, tlórídazln) betablokkum (t.d. metóprólól) og lyfjum við
hjartsláttaróreglu af flokki 1 C (t.d. própafón, flecaínld) I tiltölulega lágum skömmtum. Niðurstöður in vitro rannsókna benda til þess að búprópíón sé umbrotið I hvdroxýbúpróplón, nelsta virka
umbrotsefni búprópíóns, að mestu fyrir tilstuðlan cýtokróm P450 CYP2B6. Þess vegna er þörf á sérstakri aðgæslu þegar Zyban er gefið samtlmis lyfjum sem vitað er að hafa áhrif á CYP2B6 ísóenzým
(t.d. orfenadrln, cýklófosfamlð, ísófosfamíð). Nikótlnforðaplástrar höfðu ekki áhrif á lyfjahvörf búprópíóns og umbrotsefna þess. Vegna þess að búprópíón er að stórum hluta umbrotið, þarf að
gæta varúðar þegar það er notað samtlmis lyfjum sem örva umbrot (t.d. karbamazepln, fenóbarbltal, fenýtóln) eða lyfjum sem hemja umbrot (t.d. valpróat), þar sem þau geta haft áhrif á kllnlska
virkni og öryggi þess. Rannsókn leiddi I Ijós að Cmax og AUC fyrir búprópíón, treóhýdróbúprópíón og erýtróhýdróbúpróíón minnkaði um 85% og jókst um 50% fyrir hýdroxýbúprópíón þegar
búprópíón töflur (venjulegar töflur) voru qefnar samtlmis karbamazeplni. Rannsókn leiddi I Ijós að AUC fyrir hýdroxýbúprópíón tvöfaldaðist næstum þegar búprópíón (venjulegar töflur) var gefið
um leið og valpróat. Engin áhrif sáust á lytjahvörf búpróplóns og umbrotsefnanna treóhýdróbúprópíón og erýtróhýdróbúprólón. Eðli þessarar milliverkunar er ekki þekkt. Gæta þarf varúðar þegar
Zyban er gefið sjúklinqum sem samtlmis fá levódópa. Takmarkaðar kllnlskar upplýsingar benda til hærri tíðm aukaverkana (t.d. ógleði, uppköst, órói, eirðarleysi og skjálfti). Meðganga og brjóstagjöf:
Ekki hefur verið sýnt tram á að óhætt sé að nota Zyban á meðgöngu. Það ætti að nvetja þungðar konur til að hætta að reykja án lyfjameðferðar. Ekki ætti að nota Zyban á meðgöngu. Vegna pess
að búpróplón og umbrotsefni þess eru skilin út I brjóstamjólk"ber að ráða mæðrum frá því að hafa börn á brjósti þegar þær nota Zyban. Akstur og stjórnun vlnnuvéla: Eins og önnur lyf sem
verka á miðtaugakerfið getur búprópíón haft áhrif á aðgerðir sem krefjast dómgreindar eða athygli eða hreyfistjórnunar. Einnig hefur verið greint frá því að Zyban hafi valdið svima eða ringli. Sjúxlingar
þurfa því að gæta varúðar við akstur eða stjórnun véla par til að þeir eru vissir um að Zyban skerði ekki hæfni þeirra. Aukaverkanir: Eftirgreindar aukaverkanir hafa komið fram I klínískum tilraunum.
Mikilvægt er að athuga að nikótínfráhvarfseinkenni (t.d. óróleiki, svefnleysi, skjálfti, svitakóf) koma oft fram þegar fólk hættir að reykja. Sum þessara einkenna greinast einnig sem aukaverkanir af
völdumZyban. Algengar(> 1 %): Almennar: Hiti. Meltingarfæri: _Munnþurrkur, meltingartruflanir, þ.m.t. ógleði og uppköst, kviðverkir, hægðatregða. Miðtaugakerfi: Svefnleysi, skjálfti, skert einbeiting,
höfuðverkur, svimi, geðdeyfð, eirðarleysi, kvíði. Húð/ofnæmi: Útbrot, kláði, aukin svitamyndun, ofnæmisviðbrögð svo sem ofsakláði. Skynfæri: Truflað bragðskyn. Sjaldqæfar (0,1-1 %): Almennar:
Brjóstverkur, þróttleysi. Hjarta og æðakerfi: Hraðtaktur, hækkaður blóðjDrýstingur (stundum alvarlega), roði. Miðtaugakerfi: Rugl. Innkirtlar og efnaskipti: Lystarlevsi. Skyntæri: Eyrnasuð, sjóntruflanir.
Mjög sialdgæfar (< 0,1 %): Hjarta og æðakerfi: Æðaútvlkkun, réttstöðuþrýstingsfall, yfirlið. Miðtaugakerfi: Krampi, tíðni er um það bil 0,1 %. Algengastur erþankippakrampi og stunoum verður
vart við rugl og minnisleysi að þeim loknum. Húð/ofnæmi: Alvarleg ofnæmisviðbrögð, þ.m.t. ofsabjúgur, andþrengsli/berkjukrampi og ofnæmislost. Liðverkir, vöðvaverkir og niti nafa einnig komið
fram I tengslum við útbrot og önnur einkenni sem benda til síðbúins ofnæmis. Þessi einkenni geta líkst blóðvatnsveiki (serum sickness). Einnig hefur verið greint frá regnbogaroðasótt (erythema
multiforme) og Stevens Johnson heilkenni. Pakkningar: 60 stk. þynnupakkað og 100 stk. þynnupakkað. Hámarksverð 1. júlí 2002: 60 stk. 9.121, 100 stk. 12.883. Heimildir: 1: Sérlyfjaskrá. 2:
Ascher JA, Coíe JO, Colin JN et al. Bupropion: A review of its mechanism of antidepressant activity. J Clin Psychiatry 1995; 56:395-401. 3: Hurt RD, Sachs DPL, Glover ED et al. A comparison of
sustained-release bupropion and placebo for smoking cesation. N Engl J Med 1997; 337:1195-1202. 4: Lesnner AÍ. Understanding drug addiction: Implications for treatment. Hospital Practice.
October 15, 1996:47-59. 5: Pontieri FE, Gianluigi T, OrziF et al. Effects of nicotine on the nucleus accumbens and similarity of those ot addictive drugs. Nature 1996;382:255-257. 01.07.02. Styttur
sérlyfjaskrártexti. Sjá nánar I Sérlyfjaskrá eða á heimasíðu Lyfjastofnunar.
174 Læknablaðið 2003/89