Læknablaðið - 15.02.2003, Blaðsíða 15

FRÆÐIGREINAR / GREINING HÁÞRÝSTINGS
Við reiknuðum því hve vel núverandi greiningar-
venjur spá fyrir um langtímaháþrýsting, forspá sam-
kvæmt meðalþrýstingi þriggja mælinga á þriggja
mánaða tímabili, og forspá samkvæmt meðalþrýst-
ingi þeirra sem höfðu lítinn breytileika eigin blóð-
þrýstings. Sem mælikvarða á breytileika blóðþrýst-
ings hvers og eins notuðum við fráviksstuðul (co-
efficient of variation = FSBÞ) fyrir síðustu þrjú blóð-
þrýstingsgildi gagnagrunnsins innan þriggja mánaða
eftirfylgni (FSBÞ = staðalfrávik/meðaltal x 100).
Lægsta kvartfl fráviksstuðulsins var notað til að auð-
kenna þá sem höfðu minnstan breytileika í blóð-
þrýstingi sínum.
Nidurstöður
Hlutfall hópsins sem velst til meðferðar
Hve hátt hlutfall hópsins velst til meðferðar fer eftir
meðferðarskilmerkjunum sem valin eru en einnig
hve lengi hópnum er fylgt eftir áður en meðferð er
hafin (tafla). Þær venjur sem við teljum vera algengar
meðal lækna, það er að hefja meðferð eftir færri en
þrjár blóðþrýstingsmælingar, velur marktækt stærri
hluta (um það bil 10-12%) hópsins til meðferðar
heldur en ef ákvörðun um meðferð er ekki tekin fyrr
en eftir að minnsta kosti sex mánaða eftirfylgni. Hins
vegar má minnka þetta misræmi með því að fylgja
eftir í einungis þrjá mánuði og nota meðaltal síðustu
þriggja heimsókna til greiningar. Með því móti velst
svipað hlutfall til meðferðar eins og ef fylgt er eftir
lengur en í sex mánuði (eða í allt að eitt ár).
Nákvœmni greiningar
Nákvæmni greiningarinnar samkvæmt núverandi venj-
um lækna er breytileg, eða 31-92% (mynd 1). Þetta
fer eftir meðhöndlunarskilmerkjum sem valin eru og
sömuleiðis hvort úrvinnslan miðar við upphafsþrýst-
ing fyrir ofan eða neðan viðkomandi meðhöndlunar-
skilmerki. Þetta þýðir að ef beitt er núverandi venj-
um, það er að greina háþrýsting eftir einungis þrjár
heimsóknir, er hugsanlegt að allt að 69% einstaklinga
séu meðhöndlaðir á fölskum forsendum (miðað við
meðhöndlunarskilmerki >100 mm Hg í hlébili). Þetta
greiningarmisræmi má bæta um allt að 18% með því
að lengja eftirfylgni í þrjá mánuði og með því að nota
meðaltal síðustu þriggja heimsókna til greiningar.
Samt sem áður verður að telja nákvæmni greiningar-
innar fremur laka, þannig eru einungis 47% einstak-
linga sem í upphafi voru með meðalhlébilsþrýsting
>100 mm Hg í sama flokki eftir árs eftirfylgni (það er
>100 mm Hg) og raunar batnar nákvæmnin ekki þó
fólkinu sé fylgt lengur eftir, eins og til dæmis ef 39.
vika borin er saman 52. viku (gögn ekki birt).
Líkurá raunverulegum háþrýstingi
Miðgildi FSBÞ var 5,0 og 25. persentfl við 3,1. Ef beitt
er þeim vinnuaðferðum sem algengastar eru núna
Fig. 1. Diagnostic accuracy, expressed as the proportion of patients initially classified as
hypertensive, that are „truly" hypertensive (see textfor definition). Open symbols relate to
current practices. Closed symbols indicate the accuracy ifaverage blood pressure ofthe
last three visits ofthree months observation was used for diagnosis. DBP: diastolic blood
pressure, SBP: systolic blood pressure, both in mm Hg. Error bars indicate 95%
confidence intervals for the estimates.
Table 1. The proportion of the sample selected for treatment by different methods and the proportion „truly“ hypertensive as defined in the text. DBP: dia- stolic blood pressure, SBP: systolic btood pressure. Data are % ± 95% Cl. BP: blood pressure.
Threshold Proportion selected by current practice Proportion selected by average BP after 3 months observation Proportion “truly" hypertensive
DBP >90 mm Hg 67.6 ± 1.5 55.5 ± 1.6 57.8 ±1.5
DBP >100 mm Hg 24.9 ± 1.4 13.8 ± 1.1 12.5 ± 1.0
SBP >160 mm Hg 25.9 ± 1.4 15.4 ± 1.1 18.5 ± 1.2
Fig. 2. „ True“ hypertension is defined as diastolic blood pressure >100 mm Hg beyond
six months offollow tip. The dotted line indicates the probability of correct diagnosis
according to methods currently employed for ranges ofblood pressure as indicated. The
thin solid line indicates the probability calculated by using average blood pressures from
the last three visits ofthree months follow up while the thick solid line represents the same
group but now including only those with FSBP <3.1 (25'h percentile).
Læknablaðið 2003/89 107