Læknablaðið - 15.05.2003, Blaðsíða 62

UMRÆÐA & FRÉTTIR / AF SJÓNARHÓLI STJÓRNAR LÍ
Stjóm Læknafélags íslands
Heilafok um stöðu læknisins
- Síðari hluti frásagnar af umræðum stjórnarmanna LÍ á bökkum Eystri-Rangár
Áfram skal haldið frásögn af umræðum stjórnar-
manna Læknafélags íslands og gesta þeirra á bökk-
um Eystri-Rangár en þær fóru fram á Hótel Rangá
föstudaginn 21. mars. Fyrri hluti umræðunnar birtist í
aprílhefti Læknablaðsins og var þar greint frá erindi
Þorvalds Ingvarssonar lækningaforstjóra á FSA um
lækninn sem stjórnanda. Einnig voru þar tíundaðar
umræður um tvær af fimm spurningum sem skipu-
leggjendur fundarins, þeir Ófeigur Þorgeirsson, Páll
H. Möller og Sigurður E. Sigurðsson, vörpuðu fram.
Nú er komið að þriðju spumingunni sem var svo-
hljóðandi:
Stjórnarmenn íþimgum 3. Fara hagsmunir lækna og heilbrigðisstjórn-
þönkum á Hótel Rangá. ar ekki saman í að veita almenningi bestu
mögulegu heilbrigðisþjónustu? Eru læknar og
stjórnvöld náttúrulegir antagónistar vegna
uppbyggingar kerfisins?
Hulda Hjartardóttir varpaði fram þeirri spurningu
hvort læknar bæru yfirleitt skynbragð á verðlagningu
þeirrar þjónustu sem þeir starfrækja. Læknar vissu
almennt ekki mikið um hvað hlutirnir kostuðu og
ættu því til að senda sjúklinga í dýrar rannsóknir eða
láta þá fá dýrari lyf en þörf krefði. Hún bætti því við
að læknar á spítölum væru langt frá peningunum og
hefðu ekkert um þá að segja.
Þorvaldur benti þá á að vissulega væru það læknar
sem stjórnuðu fjármálum spítalanna en ekki sömu
læknar og taka daglegar ákvarðanir um meðferð sjúk-
linga. Hann var á því að hagsmunir lækna og stjórn-
Þröstur valda ættu að fara saman þótt margt væri undarlegt í
Haraldsson rekstri sjúkrahúsanna. Hann varpaði fram þeirri
spurningu hvers vegna til væru 11 tegundir af bólgu-
eyðandi lyfjum í lyfjabúri FSA, þau gerðu svo til
alveg sama gagn en verðmunurinn væri tuttugufaldur
á því dýrasta og því ódýrasta.
Ymislegt fleira var tínt til sem gerði læknum erfitt
fyrir að fylgjast með verðlagi lyfja og þjónustu. Til
dæmis væri verðlag lyfja í apótekum mjög breytilegt,
bæði frá degi til dags og eftir afgreiðslustöðum. Því
var haldið fram að ein helsta ástæðan fyrir því að
læknar vissu ekki hvað hlutirnir kostuðu væri sú að
þeim væri beinlínis kennt það í læknadeildinni að
hugsa ekki um peninga eða hvað meðferðin kostaði.
Jón Snædal leiddi talið að fyrri hluta spurningar-
innar og hélt því fram að hagsmunir lækna og stjórn-
valda færu ekki alltaf saman. Oft væri það þannig að
hluti lækna væri í andstöðu við heilbrigðisstjómina
meðan aðrir væru nokkuð ánægðir með sinn hlut.
Stjórnvöld þyrftu á leiðsögn lækna að halda en fengju
hana ekki frá félaginu sem gæti ekki veitt hana vegna
innbyrðis ágreinings lækna.
Stjórnvöld taka ekki ákvarðanir
í framhaldi af þessu barst talið að samfélagslegri
ábyrgð lækna sem sumir töldu einsýnt að læknar
þyrftu að axla eins og aðrir þjóðfélagsþegnar. Sigur-
bjöm formaður taldi að ekki væri sjálfgefið að læknar
ættu að axla þá ábyrgð. - Af hverju eigum við að taka
ábyrgð sem enginn annar vill taka? spurði hann. Sum-
ir væru þeirrar skoðunar að ef læknar væm með hug-
ann of mikið við hina samfélagslegu ábyrgð gætu þeir
ekki tekið ákvarðanir um einkahagsmuni sjúklingsins.
Sigurbjörn tók dæmi af því þegar fram kom fyrir
nokkrum árum ný ábending um að gott væri að gefa
sjúklingum með hjartaöng blóðfitulækkandi lyf. Þetta
var nýr möguleiki í meðferð sem gat kostað samfé-
lagið allt að 300 milljónum króna á ári vegna aukins
lyfjakostnaðar. Það hafi hins vegar aldrei farið fram
nein umræða um það hvort hægt væri að verja þess-
um 300 milljónum betur í heilbrigðiskerfinu, til dæm-
is með því að setja þær í aukna baráttu gegn reyking-
um. Það hefði getað verið miklu verðmætara fyrir
lýðheilsu, en stjórnmálamenn vilja ekki taka slíkar
ákvarðanir, þeir vilja að læknar geri það lausir undan
samfélagsábyrgð.
Sigurður E. Sigurðsson sagði að það mætti ekki
stilla hlutunum svona upp, að annaðhvort gætum við
stundað forvarnir eða meðferð og líkn. Þetta sýndi að
hin samfélagslega ábyrgð hefði sín takmörk. Ófeigur
hélt því hins vegar fram að læknar og raunar allt sam-
434 Læknablaðið 2003/89