Læknablaðið - 15.01.2011, Blaðsíða 53

MINNINGARORÐ
Vatnsíitamynd afHrafnkatli
eftir Guömund Bjarnason
barnaskurölækni.
Hrafnkell vissi sig alsaklausan og tók konan þá
aftur gleði sína. Til marks um hvað Hrafnkell virti
og dáði Birath hékk alltaf mynd af honum á vegg
á skrifstofu hans á spítalanum.
Fljótlega eftir heimkomuna varð Hrafnkell
lektor og síðan dósent við læknadeild og kenndi
stúdentum lungnasjúkdóma allt til starfsloka.
Hann var kennari af guðs náð og eins og allir
slíkir hafði hann mjög gaman af kennslunni. Kom
alltaf vel undirbúinn og það var kátt í tímum hjá
honum. Eftir að stúlkum fór mjög að fjölga í hópi
stúdenta fór hann gjarnan í upphafi kennslu með
vísu Staðarhóls-Páls:
Lítið er lunga
í lóuþrælsunga,
þó er mun minna
mannvitið kvitina.
Risi einhver þeirra hressilega til varnar var
tilganginum náð!
Utan læknisfræðirtnar átti Hrafnkell mörg
áhugamál. Hann var mjög vel að sér í fornsögum
og kunni Njálu og Sturlungu nánast utanbókar.
Þegar ég sá Sturlungueintak Hrafnkels skildi ég til
fulls hvað er að lesa bók upp til agna. Hann lifði sig
alveg inní Sturlungaöldina og tók einarða afstöðu
með og á móti mönnum. Fegurstu og gagnorðustu
ástarsögu Islandssögunnar taldi hann viðbrögð
Sturlu Sighvatssonar eftir Sauðafellsför: „Sturla
spurði, hvárt þeir gerðu ekki Solveigu. Þeir sögðu
hana heila. Síðan spurði hann einskis." Þórður
Kakali var hans eftirlætispersóna. Þegar átti að
fara að leyfa sterkan bjór á íslandi mun einhver
andstæðingur þess hafa rifjað upp örlög Þórðar
Kakala og talið hann hafa drukkið sig í hel. Þá
var Hrafnkatli nóg boðið og ritaði skelegga grein
í Tímann þar sem hann hrakti þessa kenningu
sterkum rökum og sagði margt fallegt um Þórð.1
Líklega er ekki algengt að svo rösklega sé
tekinn upp hanski fyrir mann sem legið hefur
meira en 700 ár í gröf sinni. Njála var honum
einnig mjög kær og leiðsögn hans um Njáluslóðir
verður öllum sem hennar nutu ógleymanleg. Um
miðbik ævinnar fór hann hvert sumar langar
ferðir um óbyggðir landsins á jeppum með nánum
vinum sínum og naut þess mjög. Hann stundaði
um tíma talsvert laxveiði og skotveiði, en missti
áhuga á því þegar leið á sjötugsaldurinn. Hann
taldi sig vita að gæsir lifðu í ævilöngu hjónabandi
og hann minntist þess að eitt sinn er harin hafði
skotið gæs settist makinn hjá henni og var eins
og hann beiddist sömu örlaga. Það kann að hafa
haft einhver áhrif. Hann einbeitti sér hins vegar að
fuglaskoðun og átti sér til þess forláta kíki.
Kíkir þessi átti sér nokkra sögu, sem nú skal
sögð. Árið 1990 missti Hrafnkell skyndilega fyrri
konu sína, Helgu Lovísu Kemp, sem varð honum
slíkur harmdauði að lá við að hann missti fótfestu
í lífi sínu. Við hjón lögðum þá að honum að koma
með okkur í stutta skemmtiferð til Þýskalands ef
það mætti verða honum til hressingar. Fararstjóri
í þessari ferð var Sigrún Aspelund. Þátttakendur í
ferðinni komu í tvennu lagi til Lúxemburgar með
LÆKNAblaðið 2011/97 53