Læknablaðið - 15.01.2011, Blaðsíða 50
UMRÆÐUR 0 G FRÉTTIR
RÖNTGENLÆKNAR
Mannafli og framtíðarhorfur
íslenskra röntgenlækna 2010
Maríanna
Garðarsdóttir
Röntgenlæknir
maríanna@landspitali. is
í Læknablaðinu var nýlega birt áhugaverð grein
um menntun og framtíðarhorfur meðal íslenskra
skurðlækna1 og vaknaði fljótt sú spuming hvernig
þessum málum væri háttað hjá röntgenlæknum.
Fróðlegt er að bera saman sérgreinar læknis-
fræðinnar með tilliti til nýliðunar2 en einnig að
velta fyrir sér áhrifum núverandi aðstæðna á
íslandi á nýliðun í ólíkum sérgreinum og almennt
á fjölda lækna á Islandi.
Hópur röntgenlækna er fremur lítill og hafa
formlegar upplýsingar um mannafla ekki verið
tiltækar aðrar en félagaskrár Félags íslenskra
röntgenlækna og munnlegar upplýsingar.
Teknar voru saman tölur um alla röntgenlækna
sem hafa fullgilt íslenskt lækningaleyfi og
Aldursdreifing lækna í árslok 2010
■ Erlendis
■ Hérlendis
20-29 ára 30-39 ára 40-49 ára 50-59 ára 60-69 ára 70 ára og eldri
Mynd 1. Myndin sýnir nldursdreifingu félagsmanna Félags íslcnskra röntgenlækna skipt
eftir aldri og búsetu.
Heildarfjöldi lækna 2010-2030
65
60
55
SO
45
40
35
30
2010 2015 2020 2025 2030
Mynd 2. Myndin sýnir spá um heildarfjölda starfandi röntgenlækna hér á landi fram til
ársins 2030.
sérfræðiviðurkenningu (geislalækningar, geisla-
greining, mynd- og geislagreining, myndgrein-
ing, læknisfræðileg myndgreining) eða eru í
sérnámi í greininni hérlendis eða erlendis.
Upplýsingar voru fengnar úr félagaskrá Félags
íslenskra röntgenlækna og úr læknaskrá land-
læknis. Hópurinn var skoðaður með tilliti til
aldurssamsetningar og atvinnuþátttöku og reynt
að meta nýliðun í stéttiimi hér á næstu árum.
Heildarfjöldi var 70 manns og má sjá aldurs-
dreifingu á mynd 1. Níu læknar eru komnir á
eftirlaunaaldur (70 ár). Einn þeirra er búsettur
erlendis og hefur ekki starfað hér að sérnámi
loknu. Tveir eru enn í hlutastarfi. Einn læknir
starfar við klíníska lífeðlisfræði og er talinn til
sérfræðinga hérlendis. Þrír erlendir læknar sem
fengið hafa sérfræðiviðurkenningu hér á landi en
aldrei unnið hér svo vitað sé, voru ekki taldir með.
Starfandi erlendis töldust þeir sem starfa erlendis
hálft árið eða meira, óháð búsetu, og eru ekki
komnir á eftirlaunaaldur. Þetta voru alls 20 læknar.
Þeir eru flestir í aldurshópnum 30-39 ára (níu) en
nokkrir í hópnum 40-49 ára (fjórir) og 50-59 ára
(fimm). Af 20 læknum sem starfa erlendis eru
sex í sémámi. Af hinum 14 er starfa erlendis eru
flestir eða fimm á aldrinum 50-59 ára og tveir
yfir 60 ára. Langflestir íslenskir röntgenlæknar
eru á aldrinum 50-59 ára (22) og 60-69 ára (13). Af
þessum em sjö starfandi erlendis. I aldurshópnum
30-39 ára eru flestir í sérnámi og einnig flestir
búsettir erlendis. Þetta er í takt við aðrar greinar
þar sem flestir eru í sérnámi á þessum aldri og
þá í flestum greinum erlendis lengst af. I yngsta
hópnum, 20-29 ára, eru þrír læknar eða kandídatar
sem hafa nýlega hafið eða eru við það að hefja
sérnám í myndgreiningu hérlendis.
Á næstu 20 árum hætta að minnsta kosti 35
röntgenlæknar störfum vegna aldurs. Þá er ótalið
brottfall af öðrum orsökum. Líklegt má telja að
fleiri muni í framtíðinni notfæra sér það að hætta
störfum fyrir hefðbundinn eftirlaunaaldur eða
að minnka starfshlutfall. Ef gert er ráð fyrir því
að allir hætti 70 ára og einn læknir bætist við
á hverju ári vegna nýliðunar í stéttinni verða
46 læknar starfandi hérlendis árið 2030 (mynd
2) samanborið við 61 í dag. Þá er gert ráð fyrir
að allir sem ljúki sérnámi starfi hér á landi.
Þessir 46 fullnægja þannig engan veginn þeirri
mannaflaþörf sem er til staðar í dag, hvað sem
verður eftir 20 ár. Með hækkandi meðalaldri eykst
algengi langvarandi sjúkdóma hratt2 og kröfur
50 LÆKNAblaðið 2011/97