Þjóðlíf - 01.07.1988, Page 78

BÍLAR
Reykjavík til Hafnarfjarðar þar til fyrir fáum
árum, þ.e.a.s. um Skógarhlíð, framhjá
Slökkvistöðinni, yfir Öskjuhlíð, austan hita-
veitutankanna, og niður í Fossvog. Og síðan
áfram, um það bil eins og vegurinn liggur nú,
nema hvað áður hefur hann væntanlega legið
nokkru austar á Arnarneshæðinni. Þannig
náðist beinni lína í Fjörðinn.
Umferð um Hafnarfjarðarveg hefur alltaf
verið mikil, hlutfallslega. Hafnarfjörður var
í rauninni stór bær á fyrri hluta aldarinnar,
miðað við höfuðstaðinn.
VÉLKNÚIÐ FARARTÆKI fór í fyrsta
sinn um Hafnarfjarðarveg sumarið 1904.
Ætli það hafi ekki verið í síðustu viku júní.
Petta var Thomsens-bíllinn, fyrsti bíllinn
sem hingað barst. Honum var skipað á land
20. júní þá um sumarið og Dethlev Thomsen,
kaupmaður og konsúll, sem keypti bílinn til
landsins með tilstyrk Alþingis, hóf þegar í
stað tilraunir með hann, ásamt Þorkeli Þ.
Clementz, vélfræðingi, sem stýrði bílnum
fyrsta kastið.
Þorkell segir í grein í Eimreiðinni 1905 að
fyrsta ferðin út fyrir bæinn hafi einmitt verið
farin til Hafnarfjarðar og bætir við að hún
hafi gengið „stórslysalaust“, en að þá þegar
hafi mátt sjá að vélin hafi verið of afllítil „til
þess að bifreiðin gæti komist upp brekkurnar
á vegunum kringum Reykjavík.“
Ekki skal rakið nánar hér hvernig gekk
með Thomsens-bílinn. Það gekk í einu orði
sagt illa, eða eins og segir um bílinn í Arbók-
um Reykjavíkur eftir Jón Helgason biskup:
„Var það gamall skrjóður, sem gerði hér litla
lukku.“
Engu að síður verður það ekki af Thom-
sens-bílnum skafið að hann var fyrsta vél-
knúna ökutækið sem fór um veginn milli
Hafnarfjarðar og Reykjavíkur. Hvað skyldu
mörg hafa runnið skeiðið síðan?
NÆST í RÖÐINNI VAR MÓTORHJÓL.
Fyrstu mótorhjólin bárust nefnilega til lands-
ins um svipað leyti og fyrsti bíllinn; áður-
nefndur Þorkell Þ. Clementz flutti fyrsta
hjólið hingað árið 1905. Bifhjólasamtök lýð-
veldisins geta því haldið upp á 85 ára afmæli
bifhjólsins hér á landi eftir tvö ár.
Eftirfarandi auglýsing, sem birtist í blað-
inu Reykjavík 15. júlí 1905, ber þessu vitni:
„BIFHJÓL (reiðhjól með hreyfivél) eru til
sölu.
Hjól þessi þarf ekki að stíga: eru svo fljót í
ferðum, að farið hefur verið á þeim á 19
mínútum milli Reykjavíkur og Hafnarfjarð-
ar. Til samanburðar skal þess getið, að bif-
reið Thomsens (motorvagninn) fer á ca. 2
klst. suður að Hraunsholti, 3/4 leiðarinnar,
og fær hún þó nú, eftir vagnstjóraskiptin að
njóta afls síns í fullum mæli, sbr. auglýsingu í
34. tbl. „Reykjavíkur", bls. 134. Þorkell Þ.
Clementz."
Það er broddur í þessum orðum sem
þarfnast útskýringar. Samkeppni í bfla- og
mótorhjólabransanum er nefnilega ekki ný-
tilkomin.
Þannig var að Thomsen kaupmaður hafði
auglýst í blaðinu Reykjavík viku áður að
„motorvagninn verði á ferðinni á sunnudög-
um og á kvöldin. Hann fer upp Hverfisgötu
með 6 fullorðna farþega. Afl hans kemur nú
að fullum notum, en vagnstjórinn, sem var
með hann í fyrra, kunni ekki með hann að
fara.“
Vagnstjórinn „sem var með hann í fyrra“
var Þorkell Þ. Clementz, nú orðinn innflytj-
andi reiðhjóla með hreyfivél, en hann hafði
gagnrýnt Thomsen kaupmann hispurslaust í
áðurnefndri grein í Eimreiðinni fyrir að hafa
keypt einmitt þennan bfl til landsins og ráð-
færa sig ekki við kunnáttumenn. Thomsen
var ef til vill að svara fyrir sig með þessari
auglýsingu, þar sem vagnstjóranum er bein-
línis kennt um ófarir bflsins fyrsta sumarið,
en þær voru á flestra vörum.
Bifhjólaköppum nútímans þætti að vísu
frásagnarvert að hafa farið á 19 mínútum
milli Reykjavíkur og Hafnarfjarðar, en þá
SONAX
Hard
SONAX
AutoPolier
Watte
■ BSONAX*
SONAXK Kunststof .
HardWai Ptlege
SONAX
Tar Paint
Remover Cleaner
aðeins það besta fyrir bíiinn þinn
- há gljáa bón fyrir nýtt lakk og lakk meðhöndlað
með SONAX lakkhreinsi. Fljótlegt og þægilegt í notkun.
- djúphreinsar gömul lökk og gefur þeim
upprunalega litadýpt.
- margfalt drýgri og betri en tvistur og
svo er hún líka ódýrari.
- hreinsar tjöru og óhreinindi af
lakkinu hratt og örugglega, bara úða honum á,
bíða í 2 mínútur og þvo síðan bílinn eins og
kvenjulega.
- hreinsar plasthluti og gefur
þeim gljáa, inniheldur ekki fitu.
ASBJÖRN OLAFSSON h/f heildverslun Borgartúni 33, sími 24440.