Frjáls verslun - 01.11.2009, Blaðsíða 65

F R J Á L S V E R S L U N • 1 1 . T B L . 2 0 0 9 65
L a x V e I ð I
Ekki þarf annað en að fylgjast með umræðum á helstu veiðivefjum
landsins til að skynja að töluverður vilji er fyrir því meðal veiðimanna
að sniðganga veiðisvæði þar sem verðið hækkar milli ára. Reyndar
botna margir hinna sömu ekkert í því að ekki skuli nú þegar hafa
verið boðuð a.m.k. 30-40% flöt lækkun á veiðileyfaverðinu þannig
að himinn og haf er á milli sjónarmiða veiðiréttareigenda og hinna
almennu stangaveiðimanna hvað þetta varðar.
15 milljarða atvinnugrein
Stangaveiðin er umfangsmikil atvinnugrein og veltir um 15
milljörðum á ári. Í grein, sem undirritaður skrifaði í Frjálsa verslun
í maí 2007, var farið yfir umfang íslenska veiðileyfamarkaðarins og
reynt að meta veltu stangaveiðimarkaðarins og hinar afleiddu tekjur
sem þessi grein skapar í landinu.
Niðurstaðan var sú að söluverðmæti veiðileyfa gæti numið allt
að 3 milljörðum króna á ári og að ýmiss konar beina þjónustu við
veiðimenn mætti meta á hátt í 2 milljarða króna; samtals 5 milljarðar
króna á ári. Þess utan mat Hagfræðistofnun Háskóla Íslands að
bein, óbein og afleidd áhrif stangaveiði innlendra veiðimanna, eins
og fæði og ferðakostnaður, væru á bilinu 8 til 9 milljarðar króna.
Þetta væri því atvinnugrein sem beint og óbeint byggði upp tekjur
í samfélaginu upp á nálægt 15 milljarða króna. Frjáls verslun metur
það svo að samdrátturinn geti verið um 15 til 20% eftir hrun, eða
hátt í 3 milljarðar króna.
Tekjur tengdar stangaveiðum hafa dregist verulega saman tvö
síðustu ár en mjög erfitt er að meta hve mikill samdrátturinn er.
Hann gæti numið, sem fyrr segir, um 15-20%. Sala veiðileyfa hefur
dregist saman. Við því brugðust veiðileyfasalar m.a. með því að
lækka verð fyrir eigin reikning, ýmist í formi beinnar verðlækkunar
eða með ýmiss konar tilboðum. Fyrir vikið varð skellurinn minni
en ella.
Veiðihúsið lokað í níu daga
Þau undur og stórmerki gerðust síðastliðið sumar að við eina af
vinsælli laxveiðiám landsins, þar sem færri hafa komist í en hafa
viljað, var veiðihúsinu lokað í níu daga samfleytt á dýrasta tímanum
vegna þess að engir voru þar við veiðar.
Í öðrum ám voru sömuleiðis verulegar eyður af sömu ástæðu.
Erlendir veiðimenn mættu ekki til veiða jafnvel þótt búið væri
að greiða fyrir veiðileyfin. Það vill nefnilega svo til að það er
kreppa víðar en á Íslandi og samkeppnin á veiðileyfamarkaðnum á
alþjóðavettvangi hefur aldrei verið jafnmikil og einmitt nú.
Það sjónarmið hafa heyrst af hálfu veiðiréttareigenda að það skipti
engu máli þótt innlendi kaupendahópurinn á dýrasta veiðitímanum
hafi svo til þurrkast út á einni nóttu. Útlendingar komi bara í
staðinn. Það gæti hins vegar reynst vera tálsýn því þótt veiðileyfi
seld í íslenskum krónum hafi lækkað verulega í erlendri mynt, þá er
Ísland eftir sem áður fremur dýrt land að ferðast til.
Samdráttur í sölu veiðileyfa síðasta sumar er vissulega áhyggjuefni
en trúlega hafa hinar afleiddu tekjur vegna stangaveiða þó dregist enn
meira saman. Það hafa veiðivörusalar fengið að reyna og aðrir þeir
Hann vekur athygli á því að hann hafi töluverða
sérstöðu á veiðileyfamarkaðnum vegna þess að veiði
í ám eins og Breiðdalsá og á vatnasvæði Jöklu standi
og falli með fiskrækt og seiðasleppingum, sem reyndar
séu stór hluti af leigugreiðslunni til veiðiréttareigenda.
„Fiskrækt hefur t.d. stóraukist á hverju ári í Jöklu
og þar verður ekki hægt að vera með óbreytt verð. Þar
hefur verðið reyndar verið líkara verði á silungsveiði
en laxveiði. Það má búast við því að laxveiðin eystra
tvöfaldist hugsanlega á hverju ári næstu árin en
til þess að það
gerist þarf að auka
seiðasleppingar að
sama skapi.
Ég verð því að
hækka verð
veiðileyfa í Jöklu eða
hætta ræktunar-
starfinu að öðrum
kosti og snúa mér
að öðru. Hvað varðar
Breiðdalsána þá er
fiskræktin þar komin
í fastar skorður og
laxveiðin sömuleiðis og því verður óbreytt verð í
Breiðdalsá á næsta ári. Verð á veiðileyfum í Hrúta-
fjarðará verður óbreytt og einnig á silungsveiði-
leyfunum, sem ég sel, en þau hafa ekki hækkað síðan
á árinu 2007. dýrustu veiðileyfin verða í Hrútafjarðará
og Breiðdalsá en þar fer verð stangardaga þó ekki yfir
100 þúsund krónur,“ segir Þröstur elliðason.
Þröstur Elliðason hjá Veiðiþjónustunni Strengjum.
sala á innanlands-
markaði hefur
dregist töluvert
saman í kreppunni,
þrátt fyrir að bankar
og önnur stórfyrir-
tæki hafi ekki keypt
mikið af veiðileyfum
hjá mér.