Ægir - 01.09.2004, Blaðsíða 16
16
N O R Ð AU S T U R H O R N I Ð
Hraðfrystistöð Þórs-
hafnar hf. er dæmi um
sjávarútvegsfyrirtæki
sem er algjör burðarás
í atvinnulífinu. Í stór-
um dráttum má segja
að ef vel gangi hjá fyr-
irtækinu gangi vel á
Þórshöfn. Hraðfrysti-
stöðin er fjöregg stað-
arins og stærsti vinnu-
veitandinn.
Saga Hraðfrystistöðvar Þórs-
hafnar spannar meira en hálfan
fjórða áratug. Þann 8. júní 1969
stofnuðu heimamenn fyrirtækið í
þeim tilgangi að byggja upp at-
vinnulífið á staðnum. Til að byrja
með var áherslan á frystingu bol-
fisks og saltfiskvinnslu. Árið
1973 keypti fyrirtækið síðan síld-
arverksmiðju á Þórshöfn og árið
1986 fór það inn á nýjar brautir
með kaupum á loðnumjölsverk-
smiðju frá Noregi. Þessi verk-
smiðja hefur verið byggð upp í
takt við ströngustu kröfur og
óhætt er að fullyrða að hún sé nú
með þeim allra fullkomnustu á
landinu, með afkastagetu um eitt
þúsund tonn á sólarhring
Árið 1990 sameinuðust Hrað-
frystistöð Þórshafnar og Útgerð-
arfélag N-Þingeyinga og við það
eignaðist Hraðfrystistöðin togar-
ann Stakfell sem var gerður út til
ársins 2000.
Hlutdeildarfélag Hraðfrysti-
stöðvar Þórshafnar, Skálar ehf, var
stofnað árið 1993, en það gerði út
nótaveiðiskipin Júpiter og Nept-
únus til ársins 2000 þegar Skálar
sameinaðist Hraðfrystistöðinni.
Um haustið 2003 var fjölveiði-
skipið Þorsteinn keypt ásamt
aflaheimildum og er það vel út-
búið til flökunar og frystingar á
síld, en getur einnig stundað
botnfiskveiðar. Neptúnus var
seldur á árinu 2003 og Júpiter
hefur nú verið lagt í kjölfar þess
að nýtt skip með sama nafni var
keypt nú á haustdögum frá Fær-
eyjum.
Sviptingar í eignarhaldi
Óneitanlega hefur blásið nokkuð
duglega um Hraðfrystistöð Þórs-
hafnar á þessu ári. Upp á yfir-
borðið kom óeining hluthafa,
annars vegar Samherja hf., sem
ásamt tengdum félögum átti rösk
60% í félaginu, og heimamanna.
Ágreiningur var um framhald
rekstrar á Íslenskum kúffiski og
skiptingu H.Þ. í tvö rekstrarfé-
lög, en með því töldu heimamenn
að Þórshöfn gæti staðið uppi
kvótalaus. Úr varð að Samherji hf.
og tengd félög seldu sinn hlut í
félaginu og Þórshafnar- og Sval-
barðshreppur keyptu. Eignar-
haldsfélag í eigu Þórshafnar-
hrepps er nú stærsti hluthafinn í
Hraðfrystistöð Þórshafnar með
39,8% og Svalbarðshreppur á
27,9%. Samanlagður eignarhlut-
ur sveitarfélaganna er því 67,7%
eða rösklega tveir þriðju hlutar
hlutafjár. Þriðji stærsti hluthafinn
er Sjóvá-Almennar með 11,4%,
næstir eru Hilmar Þór Hilmars-
son, Rafn Jónsson og Sparisjóður
Þórshafnar.
Í góðum rekstri
Magnús H. Helgason, fram-
kvæmdastjóri Hraðfrystistöðvar
Þórshafnar, telur ekki að svipt-
ingar í eignarhaldi Hraðfrysti-
stöðvarinnar fyrr á þessu ári hafi
skaðað fyrirtækið. „Við höfum
ekki látið þetta trufla okkur í
daglegum rekstri og það má segja
að hann hafi gengið nokkuð vel á
árinu, ekki síst þegar haft er í
huga að loðnuvertíðin var ekki í
takt við okkar væntingar,“ segir
Magnús.
Hann segir það alltaf álitamál
hvort sjávarútvegsfélag eins og
Hraðfrystistöð Þórshafnar sé
nægilega stór eining. „Það má
alltaf um það deila hvort þessi
eining er nægilega stór, en eins
og fyrirtækið hefur verið rekið
hefur það skilað ásættanlegri af-
komu miðað við stærð. Hins veg-
ar væri ekki verra að fá meira hrá-
efni í gegnum verksmiðjuna til
þess að ná enn betri rekstrarnið-
urstöðu. Á fyrstu sex mánuðum
ársins var framlegð af rekstrinum
ásættanleg og ég hygg að við
þetta megi vel una, en alltaf má
gera betur,“ segir Magnús.
Öflug skip fyrir veiðar á upp-
sjávartegundum
Hraðfrystistöð Þórshafnar á þrjú
skip í dag. Júpiter ÞH-363, er
nýjasta skip félagsins, keypt í
Færeyjum nú á haustdögum og
ber það 1560 tonn af kældum
afla.
Nýi Júpiter kemur í stað gamla
Júpiters ÞH, sem nú hefur verið
lagt. Sá gamli hafði aðeins mögu-
leika til veiða í nót, en nýja skip-
ið hefur líka möguleika til veiða í
flottroll. Til viðbótar er skipið
með sjókælitanka sem gefur
möguleika á að koma með mun
betra hráefni að landi, hvort sem
er loðnu eða síld. Þá verður unnt
að veiða kolmunna á þessu nýja
skipi. „Nýja skipið getur notað
bæði flottroll og nót, en gamla
skipið aðeins nót sem gerir það að
verkum að við höfum meiri
möguleika að ná meira hráefni
Fjöreggið á Þórshöfn
Gamli Júpiter ÞH við
bryggjuna á Þórshöfn.