Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.02.1962, Síða 79

Tímarit Máls og menningar - 01.02.1962, Síða 79
 VÖRN SOVÉTRÍKJANNA 1941 Sovétríkjanna og Þýzkalands, þeirra afla, sem vildu breiða út stríðið,“ og þar segir ennfremur: „Það er skoðun í Sovétríkjun- um, að orðrónmrinn um það að Þjóðverjar hafi í hyggju að brjóta samninga og ráðast á Sovétríkin sé öldungis tilhæfulaus. Til- færsla þýzka liðsins, sem nýlega losnaði úr bardögunum á Balkanskaga, til austur- og norðausturhluta Þýzkalands er með öllu óvarðandi sambúð Sovétríkjanna og Þýzka- lands.“ Og loks kom svo tvíræð tilkynning. „Utboð varaliðs rauða hersins í sumar og þær æfingar, sem væntanlega munu eiga sér stað hafa ekki annan tilgang en þann að þjálfa varaliðsmennina og reyna járn- brautarkerfið svo sem gert er árlega. Það er vægast sagt fráleitt að láta í það skína að þessum árlegu aðgerðum rauða hersins sé stefnt gegn Þýzkalandi.“ Sendiherrarnir með umboði í Moskvu mundu ekki fara í grafgötur um það. Stalín vildi svipta Þjóðverja öllum afsökunum með því að veita þeim formlega tryggingu. Jafnframt lét hann í það skína, að honum væri kunnugt um hreyfingar hersins til landamæranna og hann væri ekki auð- blekktur, en hann hélt opinni leið til var- andi friðar. Schulenburg tók gleði sína á ný. Gafenco segir ennfremur: „Aldrei hefur verið hlustað af annarri eins athygli á þýzka útvarpið í höfuðborg Sovétríkjanna; aldrei hefur verið beðið í annarri eins eftir- væntingu eftir fréttunum frá Berlín." Ber- lín svaraði engu. Daginn eftir kallaði Hitler saman yfirmenn hersins í austurhéruðun- um. Hann skýrði fyrir þeim, að ógemingur væri að sigra Bretland að svo stöddu svo það vrði að þvinga fram sigur á meginland- inu. Hann ákvað innrásina í Sovétríkin hinn 22. júní, í dögun. Laugardaginn 21. júní, klukkan 18, boð- aði Molotov Schulenburg greifa til Kreml. Utanríkisráðherrann krafði sendiherrann um fregnir frá Berlín um samband Rússa og Þjóðverja. „Kreml gerir sér ekki ljósar orsakir umkvartana Þjóðverja og krefst út- skýringar af mér,“ segir sendiherrann í skeyti, sem hann sendi umsvifalaust til utanríkisráðuneytisins. Nokkru síðar var tilkynnt að honum mundi berast frá Wil- helmstrasse mjög áríðandi plagg „um nótt- ina“. Um miðnætti fékk Schulenburg frá Berlín bréf, sem á stóð „Ríkisleyndarmál — algjörlega persónulegt". Hann byrjaði lesturinn: „Brennið alla dulmálslykla og eyðileggið senditæki yðar strax og þér fáið þessi boð.“ Hann skildi hvað var á seyði. I dögun fór hann aftur á fund Molotovs og las honum opinbera til- kynningu Ribbentrops. Utanríkisráðherr- ann svaraði honum með hægð: „Stríðið er byrjað. Flugvélar ykkar voru að varpa sprengjum á tólf óvarin þorp. Finnst yður við eiga þetta skilið?“ Ákvörðun Hitlers hafði verið tekin þegar um sumarið 1940. Þó má minna á það, að strax 23. nóvember 1939 hafði Foringinn sagt á kanslaraskrifstofu sinni í viðurvist herforingjaráðsins: „Við getum ekki lagt í Rússland fyrr en við höfum frjálsar hendur á vesturvígstöðvunum." í raun og veru var það svo, að jafnvel áður en fundurinn með Molotov fór útum þúfur hafði Hitler gefið fyrirskipanir um undirbúning hemaðaráætl- unar. Þegar 29. júlí 1940 hafði Jodl hers- höfðingi, yfirmaður yfirherstjómarinnar, tilkynnt hershöfðingjum á fundi herfor- ingjaráðsins „fyrirætlanir Foringjans um árás á Sovétríkin vorið 1941.“ Sum skjal- anna styðja jafnvel þá tilgátu, að eftir Bessarabíumálið hafi Hitler viljað hefjast handa strax um haustið 1940 en Keitel ráð- ið honum frá því. Svo mikið er víst, að 31. júlí kallaði Hitler hershöfðingjana saman í Berghof og lagði fyrir þá megindrættina í árásaráætlun 69
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.