Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.02.1962, Blaðsíða 83

Tímarit Máls og menningar - 01.02.1962, Blaðsíða 83
VÖRN SOVÉTRÍKJANNA 1941 hryggð. Tækifærið einstæða til að gera stórárás fjarlægist ögn með hverjum degin- um og ég veit ekki hvort það kemur nokk- urntíma aftur.“ Rauði herinn heldur alltaf áfram að gera gagnárásir þrátt fyrir ógnar- manntjón í Ukraínu og á Moskvuvígstöðv- unum. 9. nóvember verður 24. bryndreka- deildin þýzka að snúa sókn í vöm gegn skörpum og kröftugum áhlaupum Rússa. Þann 12. nóvember féll hitastigið niður í 15 gráður undir frostmarki. Þann 13. nóv- ember sýndi mælirinn — 22. Þann sama dag barst til stjórnarstöðva hers von Bocks í Orcha ný tilskipun frá yfirmanni herfor- ingjaráðsins, Halder, um „haustsóknina 1941“. Ákvörðunarstaður bryndrekasveita Guderians var Gorki, áður Nisjni-Novgo- rod, 500 kílómetrum framanvið þann stað, sem fremstu sveitir Þjóðverja höfðu þá á valdi sínu. Guderian rauk upp og sagði að þýzki herinn væri „ekki lengur í Frakk- landi né heldur væri maímánuður". I skýrslu, sem hann skrifaði þegar um kvöld- ið til Von Bocks, segir hann „að bryndreka- sveitirnar séu ekki í ástandi til að fram- kvæma slíka fyrirskipun“. Hitler hélt samt höstuglega til streitu fyrirskipunum sínum. Þann 16. nóvember hóf þýzki herinn nýja sókn á Moskvuvíglínunni. Hann beitti 51 herfylki, þar af 13 brynvörðum. Eftir tíu daga harða bardaga náði þýzki herinn fram til Moskva-Volga skurðarins með þann liðsafla sem sótti fram að norð- anverðu, en það voru 12 herfylki, þar af 7 stórfylki 4. vélahersins. Rússarnir hörfuðu, en fet fyrir fet. Sveitir Rokossovskís hers- höfðingja yfirgáfu stöðvar sínar í Istra en veittu stöðugt viðnám. Að sunnanverðu nálg- uðust bryndrekar Guderians smám saman Túla að austan og ógnuðu Kachira. Mundi Moskva falla? Nú var í rauninni svo komið að grunsemdir þær sem Guderian hafði lát- ið í Ijós í ágúst fóru að rætast með hverjum deginum sem leið. Þrátt fyrir stórfenglega sigra og sókn Þjóðverja langt inná land- svæði Rússlands var nú Barbarossaáætlun- in að mistakast og um það yrði ekki bætt. Hvergi hafði tekizt að brjótast gegnum sovézku víglínuna svo að máli skipti. Alls staðar var rauðiherinn óðara kominn til að byggja upp nýjar varnarlínur. í skipun sinni 2. október hafði Hitler skrifað: „Skil- yrðin fyrir hina voldugu lokaárás eru þegar fyrir hendi. Hún á að leiða til uppgjafar óvinarins fyrir veturinn. Nú hefst síðasta og mesta orrustan." Nú var sókn Þjóðverja ekkert sambærileg við áhlaup þeirra í júní og júlí við Minsk og Smolensk. Framvegis var þetta niðurlotaorrusta. Vélaherdeildum Þjóðverja gekk erfið- lega að athafna sig nema á aðalvegunum, og þegar nær dró Moskvu rákust þær á skurði, sem fólkið úr úthverfum Moskvu hafði grafið í veg fyrir þá. Skriðdreka- varnarlið Rússa var nú búið nýjum vopn- um, einkum 76 mm byssum, sem gerðu mik- inn usla í tækjum Þjóðverja. Lið þeirra lá undir árásum steypiflugvéla (Stormovik). Flugfloti Sovétríkjanna, sem yfirmenn Þjóðverja héldu sig hafa gert útaf við í eitt skipti fyrir öll á fyrstu vikum stríðsins kom nú aftur tvíefldur fram á sjónarsviðið með endurbættar flugvélar, orrustuflugvél- ar af Yak-gerð og Iljúsín-sprengjuflugvélar. Sókn Þjóðverja þokaðist nú aðeins um nokkra kílómetra á dag og rakst sífelldlega á nýjar og nýjar varnarlínur. Eftir því sem Halder segir höfðu Þjóðverjar misst 743 þús. manns á austurvígstöðvunum í nóvem- berlok, það var 23% af liði því, sem þeir beittu alls. 1. desember hafði verið sleginn hálfhring- ur um höfuðborg Sovétríkjanna. 4. skrið- drekasveitin undir stjóm Hoepners, sú 3. undir stjórn Hoths, 2. vélaherdeild Gude- rians gera nú lokatilraunina. Þegar á kvöld- ið leið tilkynnti von Bock Halder, að flokk- ar sínir væru farnir að hörfa fyrir óhaggan- 73
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.