Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.05.1986, Page 45

Tímarit Máls og menningar - 01.05.1986, Page 45
MyncLir Guðbergur Bergsson sagði: „Hlutverk gagnrýnandans er að skilja hismið frá kjarnanum . . . þess vegna er vandi gagnrýnandans og listamannsins í rauninni sá sami. Raunverulegur listamaður er frjósamur gagnrýnandi og skapandi gagnrýnandi er í rauninni listamaður.“6 Shoshana Feldman myndi vera hjartanlega sammála síðustu setningunni en ekki þessu með hismið og kjarnann. Vegna þess að kjarninn, hin ótvíræða merking, sannleikurinn, er ekki til öðruvísi en sem endir allra spurninga og ekkert endar allar spurning- ar nema dauðinn. Og ef bókmenntatextinn er í eðli sínu tvíræður og alltaf að færa merkinguna yfir á eitthvað annað, ef hann er flótti undan merkingu þá getur merking hans aðeins verið þessi sami flótti. Verkefni okkar er þá að rannsaka „flótta textans“ segir Shoshana Feldman, við skulum ekki spyrja hvað þýðir textinn, heldur hvernig þýðir textinn.7 Þessar hugmyndir verða hafðar að leiðarljósi hér á eftir með nokkrum fyrirvörum þó. Hugmyndir post-strúktúralista hafa að mörgu leyti verið hressandi framlag í bókmenntaumræðu síðustu ára. Það hefur verið jákvætt að fá aftur upp umræðu um fagurfræði og mælskulist bókmenntanna en hvort tveggja varð mjög útundan í hugmyndafræðigagnrýni áttunda áratug- arins. Ofugt við nýrýni sjötta og sjöunda áratugarins tengja post-strúkt- úralistar fagurfræðiumræðu sína sálgreiningu, málvísindum og heimspeki og það er líka jákvætt. En við sem tilheyrum (hinni úthrópuðu) ’68 kynslóð, söknum pólitísks og félagslegs jarðsambands sem er gjarnan hafnað um leið og merkingunni, ekki aðeins endanlegri heldur tímabundinni líka. En látum það liggja á milli hluta og snúum okkur að Dýrasögu. III Dýrasaga er ellefu blaðsíður og skiptist í þrjá hluta. Fyrsti hlutinn er tæpar átta síður, þar er dýrasagan sögð, persónur sögunnar kynntar og sambandi milli þeirra lýst. Fyrsta hluta lýkur með uppreisn telpunnar, hún eyðileggur myndina. Kaflaskil eru afmörkuð með tveimur línubilum. Annar hluti er tæpar tvær síður og segir frá viðbrögðum stjúpans. Þriðji hluti segir á rúmri blaðsíðu frá niðurstöðu telpunnar. Bygging sögunnar er markviss og dramatísk. Fyrsti kaflinn eða aðdrag- andinn er lengstur og endar í risi, uppreisn telpunnar. Svo þéttist sagan, taktur hennar verður hraðari, á eftir stuttum miðkafla kemur enn styttri lokakafli og þar er hið eiginlega ris sögunnar, þ. e. uppgötvun barnsins. Það er algengt í byggingu smásagna að hápunktur sögunnar felist í endi hennar — en hér hlýtur maður að taka eftir hliðstæðum í byggingu sjálfrar smásög- unnar og dýrasögunnar sem sögð er í henni. I flóttasögu hvíta dýrsins segir: 171
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.