Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1994, Síða 28

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1994, Síða 28
— Höfundar skrifa aldrei um fjarlæga fortíð öðru vísi en út frá eigin samtíð. Það hafa höfundar alltaf gert. Á miðöldum skrifuðu menn til dæmis mest um efni frá fjarlægri fortíð. Annars krefst það ákveðinnar reynslu og að vissu leyti sjálfstrausts að kasta sér út í hið óþekkta söguefni. Ég held að flestir byrji á að skrifa um það sem stendur þeim nálægt. — Af hverju? — Það er bara öðru vísi að skrifa út frá óljósri viðmiðun. Þegar ég segi að flestir byrji á að skrifa um það sem „stendur þeim nálægt“ er ég ekki að tala um raunsæilega eða hlutstæða viðmiðun, heldur hið huglæga, reynsluheim höfundarins sjálfs. — Af hverju byrjaðir þú að skrifa? Þegar þín fyrsta bók kom út urðu fleiri en ég býsna undrandi. Þú varst orðin meira en fertug, farsæll háskólakennari og fræðimaður og hafðir aldrei birt neitt af þessu tagi áður. Áttirðu sem sagt handrit í skúffunni allan tímann? — Nei. Ég hafði gaman af að búa til sögur þegar ég var barn en ég átti engan draum frá blautu barnsbeini um að verða rithöfundur eins og svo margir höfundar segja frá. Það sem mér finnst hins vegar skemmtilegast við að lesa, kenna og skrifa bókmenntir er að mér finnst ég alltaf vera að læra samtímis. Ég er mjög forvitin. forvitnin, löngun til að læra og skilja, fékk mig til að setja spænskan og íslenskan texta hlið við hlið og þýða fyrir sjálfa mig eins og ég sagði þér frá. Að skrifa texta er í raun ekki ósvipað þýðingar- ferli. Hugmyndir um líf og bókmenntir eru unnar saman í nýjan texta. Það þarf líka ímyndunarafl til að túlka og skrifa um bókmenntir og það er skapandi vinna. En bókmenntafræðilegur texti er alltaf bundinn sínu við- fangi sem verður rammi og takmarkar túlkunina. Bókmenntatextinn er hins vegar frjáls og höfundinum í sjálfsvald sett hvað hann setur á hina frægu „hvítu örk“ sem Gabriel García Márquez og fleiri hafa talað um og sagt að höfundar óttist svo mjög. Mig langaði til að prófa það að vera í heimi þar sem maður réði flestöllum lögmálunum sjálfur. — En er ekki höfundurinn líka bundinn af máli og frásagnarformum, bókmenntahefðinni og sínum eigin persónulegu takmörkunum? Mér finnst það til dæmis athyglisvert að þú vinnur oft með aðalpersónur sem eru karlmenn. Báðar aðalpersónur Þels eru karlar og tvær af þremur söguhetjum í Hvatt að rúnum eru karlar. Getur kona skrifað sannfærandi um reynslu- heim karla? — Þegar ég skrifa, skrifa ég ekki með sjálfri mér heldur á móti mér ef svo mætti að orði komast. Aðrir leggja mér til efni, því að við það að setja sig í spor annarra opnast víddir í manni sjálfum sem maður vissi ekki einu sinni að væru til. — Þetta er kannski það sama og franski bókmenntafræðingurinn Hélene 18 TMM 1994:1
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.