Morgunblaðið - 19.03.2015, Síða 21

21
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 19. MARS 2015
Æskunnar bros Þær skemmtu sér vel þessar stúlkur þar sem þær svifu um dansgólfið í danskennslu í Ísaksskóla, enda eiga þær allt lífið framundan, fullt af vonum og væntingum.
Eggert
Það var loks í þriðju
atrennu sem mér
tókst að ljúka lestri
pistils Þorsteins Páls-
sonar, Gerræði, sem
birtist á vefmiðlinum
Hringbraut á föstu-
daginn. Þar segir
hann að bréf ríkis-
stjórnarinnar til Evr-
ópusambandsins um
að aðildarviðræðum sé
lokið sé andstætt stjórnarskrá lýð-
veldisins, vanvirða við Alþingi, svik
og gerræði. Hvorki meira né
minna! Síðar talar hann um það í
beinni útsendingu í háðungarskyni
að utanríkisráðuneytið minni sig á
Grænuborg! Ég var í Grænuborg
hjá Ísak Jónssyni lítill drengur.
Það var góður skóli.
Ég var undrandi á því á sínum
tíma, að Þorsteinn Pálsson skyldi
þiggja boð Össurar Skarphéðins-
sonar um að vera undir hans for-
ræði einn af aðalsamningamönn-
unum við Evrópusambandið. Mér
duldist ekki að Össuri þætti mikill
fengur að því að hafa skjól af Þor-
steini þegar kæmi að kaflanum um
sjávarútvegsmál, enda vísaði Össur
til þess með hálfkæringi að Þor-
steinn hefði málfrelsi!
Össur sagðist leggja
áhersla á að fá nið-
urstöðu í sjávarútveg-
málin.
Þegar kom fram á
árið 2011 var ljóst að
Evrópusambandið gaf
ekki kost á varan-
legum undanþágum,
sem tryggðu sérstöðu
Íslendinga. Þar með
lauk aðildarviðræð-
unum í raun og veru
og vafalaust að utan-
ríkisráðherra var rétt að skýra Al-
þingi frá þeirri stöðu sem upp var
komin. Staðfesting þessa kemur
glöggt fram í bók Össurar Ár drek-
ans, dagbókarfærslur á árinu 2012.
Hann vill ekki að Evrópusambandið
leggi spilin á borðið, segir að þá sé
sjálfhætt, en kennir makrílnum um!
Makríllinn er hér það sem kallað er
hluti fyrir heild og merkir einfald-
lega flökkustofn. Það þurfti ekki að
koma neinum á óvart að Evrópu-
sambandið var ekki reiðubúið að
fallast á sjónarmið okkar Íslend-
inga varðandi veiðirétt og nýtingu á
flökkustofnunum við landið, síld,
loðnu, makríl o.s.frv.
Það mátti líka sjá á greinum Þor-
steins Pálssonar í Fréttablaðinu að
honum þótti illa ganga og kenndi
hann dugleysi utanríkisráðherra og
óheilindum í ríkisstjórninni um. En
það átti hann að geta séð fyrir.
Meðan hann var formaður Sjálf-
stæðisflokksins kvað hann skýrt á
um það í einkasamtali við mig og
vafalaust á Alþingi, að ekki væri
hægt að treysta vinstri flokkunum í
samningum við Evrópusambandið.
Steingrímur J. Sigfússon var auð-
vitað óheill í málinu frá byrjun.
Fyrir honum vakti það eitt að ein-
angra Sjálfstæðisflokkinn og til
þess voru öll meðöl leyfileg. Ég tel
vafalaust, að hann sé mjúkmáll í
baktjaldamakki á Alþingi þótt hann
reisi kambinn gegn Evrópusam-
bandinu í vissum hópum á Norður-
og Austurlandi. Já – ég trúði hon-
um, þegar hann sagðist aldrei
myndu styðja það að sótt yrði aðild
að Evrópusambandinu. Og átti þó
að þekkja hann!
Í janúar 2013 lýsti ríkisstjórn Jó-
hönnu Sigurðardóttur síðan yfir að
hlé yrði gert á aðildarviðræðunum
þar sem kosningar fóru í hönd –
viðræðum sem höfðu í rauninni
aldrei hafist. Ekki var boðað til
fundar í utanríkismálanefnd Al-
þingis fyrr en eftir á. Eftir lestur
greinar Þorsteins Gerræði hefur sú
hugsun orðið áleitin, hvers vegna
Þorsteini finnst sjálfsagt að þessi
háttur skyldi hafður á. Auðvitað
bar utanríkisráðherra að gera Al-
þingi ýtarlega grein fyrir afstöðu
Evrópusambandsins varðandi sér-
stöðu og kröfur okkar í sjávar-
útvegsmálum sérstaklega. Þor-
steinn, gamall
sjávarútvegsráðherra, var að sögn
Össurar einn af aðalsamninga-
mönnunum og Þorsteinn hlaut sem
slíkur að krefjast þess að þjóðinni
yrði gerð grein fyrir stöðunni fyrir
kosningarnar. Við gamlir samherjar
hans og stuðningsmenn í Sjálfstæð-
isflokknum bjuggumst við, að hann
fylgdi þeirri kröfu eftir. Og auðvit-
að hlaut Þorsteinn að brýna utan-
ríkisráðherra á því þegar þeir fund-
uðu á árunum 2011-2013 að þeim
bæri undanbragðalaust að ljúka því
verkefni sem þeir höfðu tekið að
sér og Alþingi falið þeim í þings-
ályktuninni 16. júlí 2009.
Kosningarnar 2013 snerust um
eftirfarandi: Aðildarviðræðum við
Evrópusambandið skyldi hætt.
Tekið yrði á skuldavanda heimil-
anna. Sú sársaukafulla skerðing
sem varð á kjörum aldraðra og ör-
yrkja sumarið 2009 yrði dregin til
baka. Jafnvægi yrði komið á í efna-
hagsmálum, kaupmáttur bættur og
atvinnuleysi eytt með því að at-
vinnuvegirnir fengju eðlileg vaxtar-
skilyrði. Allt hefur þetta gengið eft-
ir.
Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðar-
dóttur kolféll í kosningunum 2013.
Þau úrslit verða ekki lesin öðru vísi
en svo að með þeim hafi meirihluti
þjóðarinnar hafnað aðildarvið-
ræðum um Evrópusambandið. Það
hefðu verið svik ef þeim umræðum
hefði verið haldið áfram.
Ekki skil ég hvað Þorsteini Páls-
syni gengur til þegar hann kallar
það gerræði að nýr meirihluti á Al-
þingi skuli haga landsstjórninni í
samræmi við yfirlýsta stefnu og
markmið. Í stjórnarsáttmálanum
segir: „Gert verður hlé á aðildar-
viðræðum Íslands við Evrópusam-
bandið og úttekt gerð á stöðu við-
ræðnanna og þróun mála innan
sambandsins. Úttektin verður lögð
fyrir Alþingi til umfjöllunar og
kynnt fyrir þjóðinni. Ekki verður
haldið lengra í aðildarviðræðum við
Evrópusambandið nema að undan-
genginni þjóðaratkvæðagreiðslu.“
Skýrara getur það ekki verið.
Eftir Halldór
Blöndal »Ég var í Grænuborg
hjá Ísak Jónssyni
lítill drengur. Það var
góður skóli.
Halldór Blöndal
Höfundur er fyrrverandi
ráðherra og forseti Alþingis.
Nokkur orð til Þorsteins
Pálssonar frá Halldóri Blöndal