Morgunblaðið - Sunnudagur - 19.04.2015, Blaðsíða 56
56 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19.4. 2015
Vefuppboð verður haldið næstu daga, 18. til
29. apríl, á vefnum uppbod.is á verkum eftir
Þórarin B. Þorláksson (1867-1924), einn af
frumherjum íslenskrar myndlistar. Alls verða
boðnar upp 13 myndir, bæði málverk og
teikningar. Myndirnar verða allar til sýnis
meðan á uppboðinu stendur í Galleríi Fold,
Rauðarárstíg.
Í tilkynningu segir að myndirnar séu allar
úr fórum ættingja listamannsins og hafa sum-
ar verið sýndar áður á listasöfnum. Um ein-
stakan viðburð sé að ræða þar sem myndir
eftir Þórarin séu fágætar og rati ekki oft fyrir
almenningssjónir, utan verka í eigu safna og
jafnvel þá sjaldnast margar í einu.
VERK ÞÓRARINS B. SELD
VEFUPPBOÐ
Málverk Þórarins frá Eyvindartungu. Fátítt er að
verk listamannsins séu seld opinberlega.
Tónskáldið og píanóleikarinn Snorri Sigfús Birg-
isson hefur starfað í Reykjavík síðastliðin 35 ár.
Morgunblaðið/G.Rúnar
Á 15:15 tónleikum í Norræna húsinu á morg-
un, sunnudag, klukkan 15.15, munu félagar úr
Caput-hópnum flytja nokkur verka Snorra
Sigfúsar Birgissonar. Líta má á tónleikana sem
örlítið portrett af Snorra en auk þess mun
pólska tónskáldið Witold Lutoslawsky koma
við sögu. Caput bað Snorra um að velja eitt af
meistaraverkum tuttugustu aldarinnar, verk
sem á einhvern hátt varpaði ljósi á hans eigin
tónsmíðar, og varð verk Lutoslawskys, „Grave
fyrir selló og píanó“, fyrir valinu.
Flytjendur eru Snorri Sigfús á píanó, Grímur
Helgason klarinettu, Sigrún Eðvaldsdóttir og
Zbigniew Dubik á fiðlur, Þórunn Ósk Mar-
inósdóttir á víólu og Bryndís Halla Gylfadóttir
og Sigurgeir Agnarsson á selló.
CAPUT Á 15:15 TÓNLEIKUM
VERK SNORRA
Fjórtánda Kirkjulistavika í
Akureyrarkirkju hefst á
morgun, sunnudag. Sunnu-
dagurinn er að miklu leyti
helgaður minningu Davíðs
Stefánssonar, skálds frá
Fagraskógi. Hátíðin hefst
með Davíðsmessu þar sem
séra Karl Sigurbjörnsson
biskup prédikar. Tónlistin
verður að mestu leyti við ljóð Davíðs. Ásamt
Kór Akureyrarkirkju syngur Elvý G. Hreins-
dóttir og Birkir Blær Óðinsson leikur á gítar.
Að messu lokinni verður opnuð myndlist-
arsýning Joris Rademaker og Guðrúnar Pálínu
Guðmundsdóttur.
Klukkan 12.30 hefjast svo Davíðstónleikar
þar sem Kristjana Arngrímsdóttir söngkona
og Kristján Eldjárn Hjartarson gítarleikari
koma fram og Sönghópurinn Hljómeyki flytur
loks messu fyrir tvo kóra eftir Frank Martin á
tónleikum sem hefjast kl. 17 í kirkjunni.
DAGSKRÁ Á AKUREYRI
KIRKJULISTAVIKA
Davíð Stefánsson
Menning
Mín afstaða sem leikmyndahönnuðurer alltaf að gera leikmyndir semeru áhugaverðar bæði sjónrænt og
uppsetningarlega séð. Þær þurfa auðvitað að
passa inn í þá dramatúrgíu sem er verið að
vinna með hverju sinni, en samtímis vil ég að
þær séu nógu opnar til þess að bæði leik-
stjóri, leikarar og áhorfendur geti farið víða í
túlkun sinni. Ég hef mjög lítinn áhuga á því
að leikmyndin mín sé eitthvað ákveðið eitt,“
segir Anna Rún Tryggvadóttir sem hannar
leikmynd og búninga fyrir uppfærslu Borg-
arleikhússins á Peggy Pickit sér andlit guðs
eftir Roland Schimmelpfennig í leikstjórn
Vignis Rafns Valþórssonar sem frumsýnd
verður á Litla sviðinu nk. miðvikudag.
Anna Rún er myndlistarmaður að mennt,
en hún útskrifaðist frá Listaháskóla Íslands
árið 2004 og lauk meistaranámi í myndlist frá
Concordia-háskólann í Montreal í Kanada í
fyrra. Fyrsta verkefni sitt fyrir leikhúsið
vann hún fyrir sextán árum þegar hún gerði
búninga fyrir Náttúruóperuna eftir Andra
Snæ Magnason sem Leikfélag MH frumsýndi
í ársbyrjun 1999. Frá árinu 2009 hefur hún að
jafnaði unnið að einni leikhúsuppfærslu á ári
samhliða því að starfa sem myndlistarmaður.
Hún gerði búninga fyrir 4:48 Geðtruflun eftir
Söruh Kane í borgarleikhúsinu í Karlsruhe
árið 2009 og Samninga kaupmannsins eftir
Elfriede Jelinek í borgarleikhúsinu í St. Gal-
len 2011. Hún gerði leikmynd og búninga í
samstarfi við Jósef Halldórsson fyrir Óþelló í
borgarleikhúsinu í St. Gallen í Sviss 2012.
Anna Rún vann leikmynd og búninga fyrir
Karma fyrir fugla í Þjóðleikhúsinu 2013 og
fyrir Ys og þys út af engu eftir William
Shakespeare á útileikhúshátíð í Wettingen í
Sviss á síðasta ári.
Sprengdi í mér heilann
Spurð um Peggy Pickit sér andlit guðs segist
Anna Rún ekki hafa þekkt leikritið fyrir þeg-
ar hún var beðin að taka að sér að hanna
leikmynd og búninga. „Ég heillaðist hins veg-
ar strax af leikritinu við fyrsta lestur því það
hefur svo ótrúlega athyglisverða framsögn
með stöðugum uppbrotum. Þannig býr verkið
yfir áhugaverðum og formföstum takti. Þess
utan er umfjöllunarefnið sjálft einstaklega
spennandi.“
Leikritið Peggy Pickit sér andlit guðs
samdi Schimmelpfennig að beiðni Volcano-
leikhússins í Toronto í Kanada þar sem það
var frumsýnt árið 2010. Verkið er tileinkað
hinu flókna sambandi Afríku og hins vest-
ræna heims, en Schimmelpfennig mun vera
mest leikna þýska samtímaskáldið í heiminum
í dag. „Schimmelpfennig var beðinn að skrifa
um Afríku og valdi þá leið að gera það út frá
tveimur ólíkum sjónarhornum. Leikritið
fjallar um tvö pör sem voru saman í lækna-
námi. Þau voru bestu vinir og gerðu allt sam-
an. En svo skildi leiðir. Lísa varð heimavinn-
andi húsmóðir og Frank fékk góða stöðu sem
yfirlæknir. Þau hafa komið sér vel fyrir í
stórri íbúð með litlu dóttur sinni. Katrín og
Marteinn fóru aftur á móti til Afríku til að
vinna við hjálparstarf. Verkið gerist nokkrum
árum eftir útskrift þegar pörin tvö hittast í
fyrsta skiptið eftir heimkomu Katrínar og
Marteins frá Afríku. Í þessu verki endur-
speglast mikið af mýtum, klisjum og fávisku
okkar Vesturlandabúa um Afríku sem teflt er
upp andspænis reynslu parsins sem unnið
hefur úti í sex ár. Þetta er mikilvægur þráður
verksins, en stóra viðfangsefnið er mannleg
samskipti og breyskleiki. Ólík reynsla par-
anna tveggja og veruleiki þeirra er þess eðlis
að þau eiga erfitt með að brúa bilið og setja
sig í spor hvort annars,“ segir Anna Rún.
Með hlutverk Lísu og Franks fara Þóra
Kristín Haraldsdóttur og Hjörtur Jóhann
Jónsson meðan Maríanna Clara Lúthersdóttir
og Valur Freyr Einarsson leika Katrínu og
Martein.
„Verkið gerist heima hjá hjónunum sem
urðu eftir. Þau eru búin að koma sér mjög vel
fyrir og eiga nóg af peningum, en eru frekar
óhamingjusöm. Eiginkonan hefur verið
heimavinnandi síðustu ár og því haft nógan
tíma til að innrétta heimilið. Verkið er skrifað
inn í heimili Lísu og Franks og ég ákvað að
nota það, en engu að síður að brjóta upp
raunsæið,“ segir Anna Rún við undirritaða
þar sem við sitjum í áhorfendarýminu á Litla
sviðinu og virðum leikmyndina fyrir okkur.
Leikrýmið hefur verið minnkað með rimla-
vegg sem þakinn er miklum gróðri, en á gólf-
inu blasir við brennisteinsgult gólfteppi með
áberandi bungu fyrir miðju sviði.
„Það er opið til túlkunar hvort gróðurvegg-
urinn vísi til Afríku eða sé ofurstíliseraður
veggur húsfrúarinnar. Það má lesast á hvaða
hátt sem er. Bungan á gólfinu þjónar marg-
víslegum tilgangi. Hún þjónar sviðslegum til-
gangi til upphækkunar, en þetta er líka súr-
realísk eða ofurstíliseruð mubla inni á
heimilinu þar sem hægt er að sitja á henni
eða liggja uppi við hana. Hugmyndin að
bungunni kom upp í samtali við Vigga leik-
stjóra. Við vorum að leita að elementi á svið-
inu sem þjónaði okkur sem mubla og upp-
hækkun fyrir leikarana. Hugmyndin að
bungunni sprengdi alveg í mér heilann því
mér fannst hún svo skrýtin. Ég hef mjög
gaman af því sem ég skil ekki til fulls þegar
það sem ég er að vinna að kemur mér á
óvart. Á sama tíma þjónar bungan sjónrænt
og uppsetningarlega öllu því sem við þörfn-
uðumst.“ Spurð um gula litinn á gólfteppinu
segir Anna Rún margt hafa ráðið valinu.
„Þessi litur er súlfurgulur sem mér finnst við-
eigandi inn í þau eldfimu samskipti sem eiga
sér stað á sviðinu, en þess utan þá býður
hann upp á frábæra möguleika í lýsingu og er
mjög grípandi fyrir augað í dimmu leikrým-
inu,“ segir Anna Rún.
Vil fá að vera með í ferðalaginu
„Markmið mitt með bakveggnum var að
breyta upplifun áhorfenda af salnum og skapa
tilfinningu fyrir innilokun og aukinni nánd
milli leikara og áhorfenda,“ segir Anna Rún
og bendir síðan á að fyrsta sætisröðin sitji
bókstaflega inni í leikmyndinni. „Mér finnst
mjög áhugavert að afmá skilin milli leikrýmis
og áhorfendapalla – helst hefði ég viljað láta
teppaleggja alla áhorfendapallana, en það var
af praktískum ástæðum ekki hægt. Mér
finnst áhugavert að upplifa leikrýmið sem
heildræna upplifun en ekki eitthvert afmark-
PEGGY PICKIT SÉR ANDLIT GUÐS Í BORGARLEIKHÚSINU
„Leikhúsið
gleypir mann“
ANNA RÚN TRYGGVADÓTTIR STARFAR JÖFNUM HÖNDUM SEM MYND-
LISTARMAÐUR OG LEIKMYNDA- OG BÚNINGAHÖNNUÐUR. HENNI
FINNST SPENNANDI AÐ AFMÁ SKILIN MILLI LEIKRÝMIS OG ÁHORFENDA-
PALLA EINS OG HÚN GERIR Í NÝJUSTU LEIKMYNDAHÖNNUN SINNI.
Silja Björk Huldudóttir silja@mbl.is
(Inn)byrðis nefnist fyrsta einkasýning
Önnu Rúnar á Íslandi sem opnuð var í
Arinstofu og Gryfju í Listasafni ASÍ um
síðustu helgi og stendur til 3. maí. Þar
gefur að líta rýmisverk, skúlptúra, teikn-
ingar og vatnslitamyndir.
„Verkin á sýningunni eru afrakstur af
fimm ára vinnuferli. Ég hef verið mjög
upptekin af því hvernig ég get skapað inn-
setningarrými sem eru bæði mjög lík-
amleg og hafa líkamleg áhrif á áhorfendur.
Ég hef verið að vinna innsetningar sem
eru á hreyfingu og opna inn í ferli efna
sem mjög hægt og rólega eru ýmist að
byggjast upp eða brotna niður,“ segir
Anna Rún og bendir á að í rýmisverki
sínu vinni hún með dripp af vatnslit.
„Ég er algjörlega heilluð af vatnslitnum
því hann hefur svo fallega sjálfstæða
hegðun. Vatnsliturinn hjálpar mér að fjar-
lægja mig sem allsráðandi afl í minni
myndlist og tengist þannig hugmyndum
um hið óvænta, stjórn og stjórnleysi,“
segir Anna Rún.
Anna Rún skoðar innri virkni hlutanna,
bindiefni þeirra, samspil og umbreytingu.
Stjórn og
stjórnleysi