Reykjalundur - 01.06.1962, Qupperneq 11

en að glata trúnni á sjálfan sig og lífið, ekk-
ert ömurlegra en finnast sér ofaukið í önn
dagsins.
Slík voru þá viðhorf berklasjúklinga, jafnt
þeirra, sem biðu útskrifunar og hinna, sem
voru ólæknandi (króniskir). Þetta þurfti að
breytast.
Það þurfti framar öllu að gefa berklasjúkl-
ingnum trúna á sjálfan sig og sólris næsta
dags, trúna á framtíðina. Hinn kroniski, með
einhverja starfsgetu — þótt lítil væri —
varð að ná fram rétti sínum til þjóðnytsam-
legra starfa við hæfi sitt, og hinn útskrifaði
varð einnig að fá létta vinnu á meðan kraft-
ar hans voru að stælast í það að þola volk
hinnar almennu lífsbaráttu. Og þetta mátti
ekki vera eitthvert föndur til að drepa tím-
ann, heldur starf, sem gæfi honum eitthvað
í aðra hönd og aukna möguleika til að standa
á eigin fótum.
Hér var fyrir höndum mikið verkefni, sem
krafðist endurskoðunar á gömlu mati og
nýrra viðhorfa. Þetta verkefni var óleysan-
legt nema þjóðin í heild léði því lið, og frum-
kvæðið gátu engir átt nema þeir, sem bezt
vissu hvar skórinn kreppti, sem sé hinir
sjúku sjálfir. — Og þar kom árið 1938 að
hafizt var handa af hálfu berklasjúklinga
með stofnun SÍBS. —
Það er næsta athyglisvert hve stofnendum
samtakanna er þegar í byrjun vel ljóst,
hversu samstaða þeirra og almennings í
landinu er veigamikið skilyrði fyrir góðum
árangri. — En í fyrsta ávarpi SÍBS-stjórnar
segir m.a. svo:
,,Með stofnun SIBS hafa íslenzkir berkla-
sjúklingar komið auga á sjálfa sig sem
stærð í baráttunni gegn berklunum og
fundið kraftinn í sjálfum sér til að vinna
þjóðnytjastarf. . . . Hversu mikill og skjót-
ur árangur verður af þessu starfi er ekki
lítið undir því kominn að þjóðin þekki vitj-
unartíma sinn í þessu efni.“
Vér spyrjum. Hefir frumkvæði berkla-
sjúklinga frá 1938 borið árangur og þjóðin
þekkt „vitjunartíma sinn í þessu efni“?, svo
notuð séu ávarpsorðin gömlu.
Eg hygg, að báðum þessum spurningum
megi svara á viðhlítandi hátt, með því að
Reykjalundur
benda á Reykjalund, þótt ekki sé fleira
talið, því Reykjalundur eða nokkur hlið-
stæða hans væri vissulega ekki til nú í land-
inu án samtaka á borð við SIBS og frá-
bærra undirtekta þjóðarinnar.
Frá upphafi hefir SÍBS haft framar öllu
þjóðarhag fyrir augum í starfi sínu, og er
þess ánægjulegt að minnast nú, að ein af
mörgum röksemdum stofnendanna fyrir
byggingu veglegs vinnuheimilis berklasjúkl-
inga var sú, að slík stofnun gæti orðið al-
þjóð að notum þótt þar kæmi, fyrr eða síð-
ar, að sigrast yrði á berklaveikinni á land-
inu.
A síðasta aldarfjórðungi hafa unnizt svo
stórfelldir sigrar á þessu sviði heilbrigðis-
málanna að tala berklaveikra í landinu er
nú orðin lítið brot af því sem hún var áður.
Eigi að síður minnir vinnuheimili okkar,
Reykjalundur, alls ekki á neitt eyðibýli í
dag. Öðru nær. — Alþjóð veit, að í Reykja-
lundi er nú skipað hvert rúm, þótt ekki sé
nema nokkur hluti vistmanna þar berkla-
sjúklingar og enn fari þeim fækkandi í hlut-
falli við rénun veikinnar.
Við getum sem sé fagnað því í dag, að
Reykjalundur hefir uppfyllt fyrirheit sín
berklasjúklingum til handa og er þegar af-
lögufær í þágu annars fólks, sem hefir sömu
þörf fyrir þetta athvarf og þeir sjálfir áður
fyrr. — Þannig uppsker sú þjóð, sem varð
við kalli SIBS fyrir tæprnn aldarfjórðungi
og studdi sjúka til sjálfsbjargar.
SIBS á vissulega mikla sigursögu að baki,
en jafnframt mikla og margþætta reynslu.
Það mun því ekki missa sjónar á þeim sann-
indum, að einn þýðingarmesti aflvakinn í
sigurgöngu þess var og verður virkur áhugi
og vakandi skilningur félagsdeildanna og að
einmitt hið lifandi starf sambandsins víðs-
vegar um landið var og verður sá tengiliður
við þjóðina, sem ekki bregzt
Þessari félagslegu reynslu SÍBS ber að
halda til haga og miðla hinum ungu liðs-
mönnum samtakanna, hvort sem þeir eru
vistmenn á vinnuheimili eða sjúklingar á
hæli, — að ég ekki tali um þá nýju vist-
menn, sem með breyttum lögum SÍBS hafa
þar nú réttindi og skyldur.
9