Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.2007, Page 68

ef þau væru rök, en annars upp á 5100 varmaeiningar. Svedberg var
þeirrar skoðunar að þegar lengra væri komið inn í fjallið yrðu kolin betri,
varmagildið myndi aukast og aska og raki minnka. Í lokin hvetur hann til
frekari rannsókna og tilraunavinnslu.
Svedberg beið ekki boðanna heldur sendi fjóra námuverkamenn
frá Billeholmsverken undir verkstjórn áðurnefnds Alfreds Olsons og
komu þeir til Íslands 30. maí. Vinna gat ekki hafist fyrr en 20. júní en
Guðmundur hafði ráðið menn til viðbótar og hafið undirbúning að
sjálfum rannsóknunum. Olson sendi svo út sýnishorn og skýrslu um
framkvæmdir og var niðurstaða hans sú að námuþakið væri traust, vatn
hindraði ekki vinnu, vinnuskilyrði væru góð og eftir að verkamennirnir
hefðu fengið þjálfun ætti að vera hægt að framleiða 1,2-1,5 tonn af kolum
á dag. Erfitt gæti hins vegar orðið að skipa öllum kolunum út vegna
aðstæðna við ströndina og veðurskilyrða.61 Hann taldi að kolin dygðu
prýðilega til notkunar á Íslandi en ekki til útflutnings og þrátt fyrir minna
varmagildi ættu íslensku kolin að vera samkeppnishæf þar sem þau væru
miklu ódýrari en innflutt kol.
Í framhaldi af þessu lagði hann til að fleiri verkamenn yrðu þjálfaðir
HOLLUR ER HEIMAFENGINN BAGGI 67
5. mynd. Í Stálfjallsn ámunni.
Egill Ólafsson safnstjóri
Minnjasafnsins á Hnjóti
rannsakar einn af vögunum sem
notaðir voru í Stálfjallsnámunni.
Vagninn er nú varðveittur í
safninu á Hnjóti. Ljósmynd í
eigu Kristins Þórs Egilssonar.
Ljósmyndari:Bjarni Jónsson.