Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.2007, Blaðsíða 143

manna. Annað dæmi eru rúnasteinar með óskiljanlegu rúnaletri. Stungið
hefur verið upp á því að þeir séu dæmi um ákveðna vanþekkingu á
viðfangsefninu og reynt hafi verið að stæla þekkta rúnasteinaristara. Sjálfur
textinn var ekki aðalatriðið, heldur steinninn og skreytið á honum.69
Hví skyldi alþýðu manna ekki hafa dottið í hug að herma eftir rúnaletri
hinna lærðu, þó að hún hafi aðeins litið á krotið sem mynstur sem sótt
hafi verið til yfirstéttarinnar? Kannski hafði krotið kraft í sjálfu sér og
þannig gátu menn eignast eilítinn hlut í þeim krafti sem rúnirnar voru
taldar búa yfir. Aðeins sá sem krotaði rúnirnar, eða guðirnir, vissu við
hvað var átt og skeyttu ekki um hvort rangt eða rétt væri farið með sjálft
letrið. Hugmyndin að baki var því mikilvægari en sjálf fram kvæmdin.
Seinni tíma fræðimenn hafa síðan freistast til að gefa krotinu allt annað
innihald og trúað því að miklu skipulagðari og meðvitaðri athöfn hafi
legið að baki launrúnum. Túlkun þeirra getur hafa litast af samtíma þeirra.
Auðvitað á þetta ekki við um allar launrúnir, en kannski hluta þeirra.
Af svipuðum toga eru margar launmyndir. Alþýða manna hafði fyrir
augum hina opinberu stíla, hvort sem það var á rúnasteinum, vefnaði,
142 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
35. mynd. Sýnishorn af skipsmyndum á Heiðarbæjarmyntum. Úr Malmer 1966. Pl. 1.