Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.2007, Side 154

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.2007, Side 154
var í nýju útgáfunni enskur útdráttur. Adolf hefur auk þess rannsakað staðfræði kumla. Frá því 1998 hefur Hildur Gestsdóttir rannsakað bein úr bæði heiðnum kumlum og kristnum gröfum til að skrá margvíslegar upplýsingar um þau, bæði aldur, kyn og sjúkdóma og er einnig að vinna að rannsókn þar sem gerð er greining á ísótópum í beinagrindum. Einnig eru hafnar ýmsar aðrar rannsóknir, svo sem á fæði og uppruna þessa fólks, svo enn eru grafir mikilvægt rannsóknarefni. Kyn og kyngervi meðal varðveittra fornleifa Hér á eftir verður orðið ‚kyn‘ notað um líffræðilegt kyn einstaklings sem ráðið verður af mannabeinaleifum. Margvíslegt gagn má hafa af því að kyngreina beinagrindur og slíkri greiningu er oftar slegið fastri en gögnin í raun gefa tilefni til. Ýmiss konar ályktanir hafa verið dregnar af kyngreiningu sem byggir á haugfé og einnig er oft reynt að álykta um þjóðfélagsstöðu, virðingarröð og verkaskiptingu út frá kynferði. Þess vegna er mikilvægt að muna að greina milli líffræðilegs kyns og kyngervis. Líffræðileg kyngreining einstaklinga getur aðeins gefið okkur hluta af skilningi á því þjóðfélagi sem verið er að rannsaka. Slíkar upplýsingar gera rannsakandanum kleift að spyrja spurninga sem leiða til aukins skilnings á tengslum innan þjóðfélagsins. Kynferði einstaklingsins eitt og sér veitir ekki vitneskju um stöðu, skyldur, tign eða virðingu í sam félaginu. Þær upplýsingar einar gefa ekki heldur sýn á menninguna í heild. Með því að notast bæði við kyn og aðra þætti, má vonast til að í ljós geti komið munur á kyngervum sem byggð eru á kyni og það geti ef til vill varpað frekara ljósi á það hve mörg kyngervi þekktust í hinu íslenska samfélagi. Í yfirlitsriti Kristjáns Eldjárns (2000) kemur fram að þá voru þekktir 157 greftrunarstaðir frá því fyrir kristni og þar höfðu alls verið heygðir yfir 320 manns. Hildur Gestsdóttir (1998a) hefur skoðað bein frá þessu tímabili og skiptust þau eins og hér segir milli kynja: 48 karlar (25,4%) og 19 konur (10,0%) voru greind til kyns með vissu. Þá voru 27 beinagrindur taldar líklega karlar (14,3%) og 14 líklega konur (7,4%). Greining þeirra beinagrinda sem vafi leikur á byggist á því að þær bera flest einkenni sem nauðsynleg eru til kyngreiningar. Í 75 kumlum (39,7%) var ekki hægt að greina beinaleifarnar til kyns. Í meira en 2/3 tilfella stafaði óvissan af því að minna en 30% beinagrindarinnar voru varðveitt. Að lokum voru 6 kuml (3,2%) ekki tekin með af því að annað hvort var staðsetning þeirra ekki þekkt eða upplýsingar um hana of ónákvæmar til að notast mætti við þau hér. Þessi ógreinanlegi flokkur (41%) er þó mjög fróðlegur og væri mjög gagnlegt ef hægt væri að greina eitthvert mynstur innan hans. Ef sjá mætti KUML, KYN OG KYNGERVI 153
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188
Side 189
Side 190
Side 191
Side 192
Side 193
Side 194
Side 195
Side 196
Side 197
Side 198
Side 199
Side 200
Side 201

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.