Dagblaðið Vísir - DV - 20.08.2010, Blaðsíða 24

24 erlent 20. ágúst 2010 föstudagur
Nú hafa flestir Brasilíumenn vonandi
tekið gleði sínu að nýju en þessi mikla
fótboltaþjóð varð fyrir miklu áfalli í
sumar þegar brasilíska landsliðið féll
úr leik í átta liða úrslitum HM í knatt-
spyrnu. En nú hafa Bras ilíumenn
snúið sér að annarri keppni, 3. októ-
ber munu fara fram forsetakosning-
ar í landinu og kosningabaráttan er
nú þegar hafin. Hinn gríðarlega vin-
sæli Luiz Inácio Lula da Silva, oftast
kallaður Lula, sækist ekki eftir kjöri,
enda hefur hann nú þegar setið í tvö
kjörtímabil. Brasilíska stjórnarskráin
meinar forsetum að sitja lengur en
tvö kjörtímabil í röð. En Lula mun þó
líklega hafa mikil áhrif á kosninga-
baráttuna, enda leiðir bandamað-
ur hans úr Verkamannaflokknum
og fyrrverandi undirmaður, Dilma
Rousseff, í skoðanakönnunum og
eykur sífellt forskot sitt. Samkvæmt
nýjustu könnunum hefur hún 11
prósenta forskot á helsta keppi-
naut sinn, hægrimiðjumanninn
José Serra. Þegar þessi orð eru skrif-
uð lítur því út fyrir að Dilma Rouss-
eff verði fyrsta konan sem gegnir for-
setaembættinu í þessu stærsta landi
Suður-Ameríku, sem er það fimmta
fjölmennasta í heiminum, með 193
milljónir íbúa.
Eitt er víst að það verður erfitt fyr-
ir næsta forseta Brasilíu að taka við
keflinu af Lula da Silva, sem er vin-
sælasti forseti landsins í háa herrans
tíð.
Lula elskaður og dáður
Kannanir sína að Lula, sem hefur
verið forseti frá 2003, nýtur stuðnings
75 til 80 prósenta þjóðarinnar. Það
kann að virðast nokkuð mikill stuðn-
ingur í nútímalegu lýðræðisríki, en
þegar horft er á tölfræðina sést að
gríðarlegar framfarir hafa átt sér
stað á þeim sjö árum sem hann hef-
ur stýrt Brasilíu. Á árunum 2003 til
2008 minnkaði fjöldi Brasilíumanna
undir fátækramörkum um tuttugu
milljónir. Tólf milljónir manna á af-
skekktum og fátækum svæðum hafa
nú í fyrsta sinn aðgang að rafmagni.
Ýmis verkefni stjórnvalda hafa auk-
ið lífsgæði Brasilíumanna en mik-
ill hagvöxtur hefur verið í landinu
undanfarin ár. En umfram allt virðist
Lula hafa veitt milljónum fátæklinga
í Bras ilíu sjálfstraust og sannfært þá
um að stjórnvöld landsins vinni ekki
einungis fyrir hagsmuni hinna ríku.
Jöfnuður eykst
Árið 2003 lifðu 49,5 milljónir (um
fjórðungur landsmanna) Brasilíu-
manna undir fátækramörkum. Árið
2008 voru fátækir 29 milljónir (um
fimmtungur Brasilíumanna). Þetta
eru ótrúlegar tölur og vitna um mikla
sókn brasilíska efnahagskerfisins.
Sumir hafa þó bent á að Lula da Silva
hafi aðeins verið réttur maður á rétt-
um stað. Uppgang Brasilíu megi að
mörgu leyti rekja til uppgangs Kín-
verja sem hafa á undanförnum árum
keypt gríðarlegt magn af iðnaðarvör-
um af Brasilíumönnum.
En þá hefur verið bent á að und-
ir stjórn Lula hafi ekki aðeins ver-
ið hagvöxtur, heldur hafi auðurinn
dreifst mun víðar um samfélagið en
nokkru sinni áður. Hið mikla bil á
milli fátækra og ríkra, sem Brasilía
hefur lengi verið fræg fyrir af endem-
um og kristallast hvergi jafn tært og í
stórborginni Rio de Janeiro þar sem
fátækrahverfin blasa við frá svölum
glæsilegra lúxushíbýla, hefur verið
að dragast saman. Samkvæmt hag-
tölum hafa laun þeirra allra fátæk-
ustu í landinu hækkað sem nemur
átta prósentum á áratugnum á með-
an laun þeirra allra ríkustu hafa að-
eins hækkað sem nemur um 1,5 pró-
senti.
Tvær konur í framboði
Dilma Rousseff, sem hefur unnið fyr-
ir Verkamannaflokk Lula og í ríkis-
stjórn hans, er arftaki hans og nýtur
góðs af vinsældum hans. Hún hefur
lofað að framfylgja framfarastefnu
forsetans og brúa enn frekar gjána
á milli fátækra og ríkra. Gagnrýn-
endur segja að hana skorti reynslu í
stjórnmálum, hafi aldrei verið kjörin
í embætti, heldur verið meira í átt við
embættismann.
José Serra hefur sagt að Bras-
ilía eigi þrjú neikvæð heimsmet: að
í landinu séu hæstu vextir heims,
hæstu skattar hagvaxtarlands í heim-
inum og að stjórnvöld séu ein þau
nískustu í heimi. Hann var vinstri-
maður lengst af en hefur fært sig nær
hægriöflum í gegnum tíðina.
Sá frambjóðandi sem kemur næst-
ur á eftir Rousseff og Serra er umhverf-
issinninn Marina Silva. Hún var áður
umhverfisráðherra í stjórn Lula. Hún
er fræg víða um heim fyrir einarða
baráttu sína fyrir verndun regnskóg-
anna í Amasón. En hún mun líklega
ekki fá nema um 10 prósent atkvæð-
anna í kosningunum. Silva er dóttir
gúmmíbænda frá Amasón og er fædd
í sárri fátækt, hún lærði ekki að lesa
fyrr en um 14 ára aldur.
heLgi hrafn guðmundsson
blaðamaður skrifar: helgihrafn@dv.is
Lula da silva, forseti Brasilíu, mun stíga til hliðar um áramótin en nýr forseti landsins verður kjörinn í kosn-
ingum í október. Samkvæmt skoðanakönnunum leiðir dilma rousseff, bandamaður Lula, kosningabaráttuna
en Dulma hefur lofað að halda áfram uppgangi Brasilíu í efnahagsmálum og rífa enn fleiri Brasilíumenn upp úr
sárri fátækt. Helsti keppinautur hennar er José Serra, hægrimaður sem áður var ríkisstjóri Sao Paulo-fylkis.
Brasilíumenn
kjósa nýjan forseta
Kappræður Forsetaframbjóðendurnirþrír,Marina
Silva,DilmaRousseffogJoséSerraíkappræðum
semframfóruánetinuáfimmtudag.reuTers
Allt út fyrir að Dilma Rousseff
verði fyrsta konan sem
gegnir forsetaembætt-
inu í þessu stærsta landi
Suður-Ameríku.
Kannan-ir sýna að
Lula, sem hefur
verið forseti frá
2003, nýtur stuðn-
ings 75 til 80 pró-
senta þjóðarinnar.
Brasilía
Íbúafjöldi: 193milljónir(Jafntog
samanlagðuríbúafjöldiSpánar,
Frakklands,Bretlandsogallra
Norðurlandanna)
flatarmál: 8.5milljónferkílómetr-
ar(Meiraenhelmingimeiraen
samanlagtflatarmálallraríkjaESB)
höfuðborg: Brasilía
Tungumál: Portúgalska
hlaut sjálfstæði frá Portúgal árið
1822
RiodeJaneiro
SaoPaulo
Brasilía(höfuðborg)