Dagblaðið Vísir - DV - 03.09.2010, Blaðsíða 36

36 viðtal 3. september 2010 föstudagur
Ætlaði ekki að
særa
neinn
Móttökudaman kemur inn til blaðamanns: „Kristján Jó-hannsson er kom-
inn.“ Blaðamaður þakkar fyrir en það
þurfti ekkert að láta hann vita. Það
fer ekkert á milli mála að Kristján Jó-
hannsson er mættur og á undan áætl-
un. Einföld kveðja hans er öflugri en
söngrödd hins almenna manns og
berst kveðjan um allt hús, ekki ólíkt því
þegar hann stendur á sviði fyrir fram-
an fjölda manns. Það eru kaflaskil í
lífi Kristjáns Jóhannssonar. Hann hef-
ur skilið við glamúrinn og frægðina á
Ítalíu í bili og býr nú heima á Íslandi.
Ekki samt fyrir norðan á Akureyri þar
sem hann ólst upp í stórum systkina-
hópi.
„Ég er næstyngstur sjö systkina, öll
eru þau enn þá þokkalega spræk en
einn bróðir minn er fallinn frá,“ seg-
ir Kristján um uppvöxtinn á Akureyri.
„Móður mína missti ég í fyrra en föður
minn fyrir þrjátíu árum. Ég naut venju-
legs íslensks uppeldis nema að því
undanskildu að ég ólst mikið upp við
tónlist. Það var mikið sungið og spilað
heima og hlustað á tónlist. Pabbi var
mjög góður og ástsæll söngvari, þekkt-
ur fyrir fallega túlkun á klassískum, ís-
lenskum lögum. Ég fylgdi honum al-
veg frá því ég man eftir mér og ég er
afskaplega þakklátur fyrir það.“
Ætlaði aldrei að græða á söng
Vegna föður síns byrjaði Kristján ung-
ur að syngja og kom fyrst fram opin-
berlega aðeins átta ára gamall. „Það
var til siðs á jólunum á Akureyri al-
veg frá því ég man eftir mér að sung-
in voru jólalög á svölum eins hússins
niðri í miðbæ og þar var pabbi oft að
syngja, klæddur í jólasveinabúning.
Eitt árið þegar ég var átta ára gamall
tók hann mig með sér á svalirnar og þá
var ég líka klæddur í jólasveinabúning.
Ég man að hann sagði fólkinu að ég
væri smár en helvíti knár. Þegar hann
var búinn að kynna mig svo svakalega
var komið að mér að syngja. Ég var al-
veg skíthræddur en söng þarna Heims
um ból undir harmonikkuspili og gekk
vel,“ segir Kristján og hlær dátt.
Söngurinn átti hug Kristjáns allan
en það stóð aldrei til að leggja hann
fyrir sig sem atvinnugrein. „Alveg nán-
ast til dagsins í dag er erfitt að lifa af
list eða tónlist í landinu. Pabbi, systur
mínar og auðvitað Jóki bróðir sungu,
þannig að fyrst og fremst gerði ég þetta
af ánægju og ástríðu. Það var ekki fyrr
en Sigurður Demetz, tónlistarfröm-
uður mikill, kom norður og gerbreytti
mér og mínum hugsunarhætti að
hlutirnir fóru að rúlla,“ segir Krist ján
sem lýsir sér ekki sem undrabarni.
„Ég myndi ekki segja að ég hafi ver-
ið undrabarn en ég hafði umfram aðra
góða rödd. Ég var frakkur og aldrei
mjög hræddur og mér þótti gaman
að fá að gjósa. Flestir sem þekkja mig
trúa því kannski ekki en ég var allt að
því til baka þegar ég var barn. Það var
kannski í einhverri sjálfsvörn að mað-
ur gerði prakkarastrik og var óþekkur
en alla jafna var ég feiminn og allt að
því einfari,“ segir hann.
Þjálfaður af Hemma Gunn
Eins og Akureyringum sæmir var
Kristján á kafi í íþróttum sem ung-
ur maður og helst í knattspyrnu. Eins
og flestir vita eru tvö lið fyrir norðan,
KA og Þór, og ekki hlýtt á milli þeirra.
Blaðamaður rak augun í Kristján á leik
FH og KA fyrr í sumar og ætlaði að slá
um sig með því að þykjast vita að hann
væri KA-maður. „Nei, ég er Þórsari,“
svarar Kristján um hæl. „Þar sem ég
ólst upp á Suðurbrekkunni á Akureyri
voru samt engir Þórsarar, þeir voru all-
ir úti í Þorpi og eitthvað á Eyrinni. Ég
veit ekki hvort það var rauði liturinn
eða hvað sem heillaði mig en ég var
allavega á röngum stað,“ segir Kristján
og brosir.
Aðspurður hvort hann hafi eitt-
hvað getað svarar Kristján: „Það sagði
nú við mig góður frændi minn að nafni
Víkingur Björnsson: „Þú getur orðið
mjög góður knattspyrnumaður.“ Þessu
gleymi ég ekki því þetta sló mig,“ segir
Kristján. Hann var þó ekki sá fallegasti
á velli eins og hann viðurkennir sjálf-
ur. „Ég var nú svolítill fantur og frek-
ar grófur. Ég spilaði þó fjölmarga leiki
alveg upp í annan flokkinn og gerð-
ist svo frægur að Hermann Gunnars-
son þjálfaði mig. Hann var náttúru-
lega flottastur þá en ég veit nú ekki
enn hvaða afstöðu hann hafði til spila-
mennsku minnar,“ segir Kristján og
skellir upp úr.
„Ég fylgist enn með íþróttum í dag
og gerði alla tíð þegar ég bjó á Ítalíu.
Ég er það sem kallað er „Juventino“, sá
sem heldur með Juventus. Synir mín-
ir halda svo með Inter Milan og hinn
með AC Milan þannig að það liggur nú
stundum við slagsmálum. Báðir voru
þeir í knattspyrnu alveg fram á síðustu
ár.“
Líður vel á sviði
Rétt ríflega tvítugur fór Kristján út til
Ítalíu fyrir tilstilli tónlistargoðsagnar-
innar Sigurðar Demetz sem hafði tek-
ið við honum. „Það var Demetz sem
ákvað að óperusöngur yrði mitt fag.
Ég skyldi syngja Verdi og ekkert múð-
ur um það meir,“ segir Kristján bros-
andi og áfangastaðinn var Demetz
líka með á hreinu. „Við vorum bún-
ir að hugsa um Vín, Þýskaland og
jafnvel Stokkhólm. En á endanum
sagði Demetz bara að ég ætti að fara
til Ítalíu, þar ætti ég heima. Og hann
klikkaði ekki,“ segir Kristján og held-
ur áfram:
„Mér gekk best á Ítalíu og þar sló ég
fyrst í gegn. Sennilega vegna þess að
skapferði mitt og raddstyrkur hentaði
þar vel. Ég er „performer“ og mér líður
vel á sviði. Ítalirnir vilja listamann sem
þeir geta dáðst að með augunum en
helst eyrunum. Þeir vilja láta sér líða
vel og vilja finna að listamaðurinn sé
þarna fyrir þá, hjarta til hjarta. Þannig
hefur mér alltaf liðið, að mín siðferð-
islega skylda væri að láta áhorfendum
líða vel. Listamaðurinn má alls ekki
vera hræddur, Ítalinn vill öryggi og það
gat ég veitt honum.“
Var á endanum útlendingur
Þrátt fyrir að vera vagga tónlistarinn-
ar með aldalanga listahefð tók Ítalía
aðkomumanninum vel segir Kristján.
Sigurður Demetz fann fyrir hann kenn-
ara sem kunni ensku og hóf Kristján að
læra óperusöng fyrir alvöru. En þegar
kreppan skall á var auðvelt fyrir Ítalana
að ákveða hver færi fyrstur. „Mér leið
vel þarna frá fyrsta degi. Ég varð aldrei
var við neitt nema ég væri mjög vel-
kominn. Núna verð ég aftur á móti var
við það í kreppu að manni er ýtt aðeins
til hliðar. Menn og konur eru að skera
niður í leikhúsum um allan heim, al-
veg sorglegt ástand. Ítalía fór ekkert
betur út úr þessu en önnur lönd þótt
ástandið sé hvergi eins og hér,“ segir
Kristján og bætir við:
„Þegar fer að kreppa að þá eru Ítal-
irnir bara rétt eins og við öll. Ég hef
fengið margar viðurkenningar og ver-
ið kallaður á Ítalíu sendiherra ítalskr-
ar tónlistar um heiminn, er meira að
segja heiðursborgari þeirrar borgar
þar sem við bjuggum. Ítölunum þótti
vænt um mig og gerðu mikið til þess
að sýna mér mikla virðingu og vænt-
umþykju í leiðinni. En þegar það fór að
kreppa að þá var ég alltaf útlendingur
og það kom að því að manni var ýtt út
á kantinn. Ég lét það samt ekkert trufla
mig eða væntumþykju mína fyrir Ítöl-
unum enda sköpuðu þeir mig.“
Kom heim fyrir konuna
Kristján er elskulega giftur eins og
hann orðar það sjálfur. Kona hans
heitir Sigurjóna Sverrisdóttir og saman
eiga þau þrjú börn og hann önnur tvö
úr fyrra hjónabandi. Drengirnir þeirra
fluttu ungir út með hjónunum til Ítalíu
og tólf ára gömul dóttir þeirra hjóna er
fædd og uppalin á Ítalíu. Kristján, kon-
an og dóttirin eru nú komin heim og
fundu sér samastað í Garðabæ. Þau
hjónin ákváðu að nýta sér þrengingar
í starfi Kristjáns til að láta drauminn
rætast um að koma heim, að minnsta
kosti í nokkur ár.
„Augnablikið kom að konuna mína
langaði til að gera eitthvað. Konunni
fannst vanta einhverja fyllingu og hvað
gat ég gert annað en að gefa henni
nokkur ár? Mér fannst hún bara eiga
það alveg milljón sinnum skilið. Hún
er í MBA-námi í Háskóla Íslands og á
þar eftir eitt ár. Við fundum yndislegt
húsnæði í Garðabæ og eigum núna
fjögur barnabörn. Það tosaði í mann
að koma til Íslands þannig að það var
annaðhvort að gera þetta núna eða
gera það ekki,“ segir Kristján sem er
fyrstur til að viðurkenna hversu mikil
viðbrigði það eru að koma heim.
„Þetta er ofsalega mikið öðruvísi en
það vill nú þannig til að hjartað slær á
Íslandi og hefur gert það núna í sex-
tíu ár. Þú gleymir aldrei uppruna þín-
um. Mér hefur tekist mjög vel að skipta
um ham, bara eins og snákurinn sem
rífur hann af sér í grasinu. Við höfum
ferðast í allt sumar um landið sem við
höfum ekki gert í yfir tuttugu ár. Við
fórum líka á tvö ættarmót, annað sem
við höfum ekki gert í jafnlangan tíma.
Vissulega höfðum við lifað lúxuslífi í
tuttugu og fimm ár og það gerum við
líka hér, bara svolítið öðruvísi,“ segir
hann.
En hversu lengi á að vera hér
heima? „Við ætlum að gefa þessu tvö
til þrjú ár. Jóna ætlar að klára skólann,
sem hún er að gera með stæl. Eftir það
sjáum við bara til.“
Ferillinn gerður upp
Kristján hefur undanfarna mánuði
verið að vinna að plötu sem mun gefa
fólki skýra mynd af því hvað og hvar
hann hefur verið að syngja undanfarin
þrjátíu ár. Á plötunni verða upptökur
allt frá því þegar hann var ungur mað-
ur á Akureyri til stærstu og virtustu
óperuhúsa heims en Kristján hefur
sungið í þeim öllum. „Það hefur ver-
stórtenórinn Kristján Jóhannsson er kominn heim, að minnsta kosti í bili, og unir hag sínum ágætlega
á Íslandi. Hann heldur sér uppteknum með kennslu og söng auk þess sem hann er að gefa út ferilsplötu og
einnig bók um fjörutíu ára söngferil sinn. Kristján hefur sungið í öllum helstu óperuhúsum heims og verið á
toppnum í faginu árum saman. Tómas Þór Þórðarson settist niður með Kristjáni og ræddi um heimkomuna,
frægðina, hvernig Íslendingar hafa ekki alltaf náð honum og hvernig Pavarotti tapaði alltaf í póker.
Kennir nú sönG Kristján
fékk góða kennslu þegar
hann var ungur en í dag
kennir hann við Söngskóla
Sigurðar Demetz.
mynd siGtryGGur Ari