Dagblaðið Vísir - DV - 25.03.2011, Side 28

Ein stærsta frétt vikunnar var formlegt brotthvarf Lilju Móses dóttur og Atla Gísla­
sonar úr þingflokki Vinstri grænna.
Veigamestu röksemdir þeirra fyrir
brotthvarfinu voru að foringjaræði
væri ríkjandi og að forystan um­
bæri ekki mismunandi skoðanir. Á
sama tíma varð mótsögnin ljós. Þau
gegndu bæði formennsku í nefndum,
þrátt fyrir andstöðu sína við megin­
stefnu flokksins. Og bæði Ögmundur
Jónasson og Jón Bjarnason, sem hafa
gengið gegn stefnu ríkisstjórnarinn­
ar í stórum málum, eru valdir til að
vera ráðherrar. Þetta væri óhugsandi
í flokki sem er plagaður af foringja­
ræði.
Lilja og Atli sögðust ekki vilja leng­
ur vera „tortryggð“ í sínum flokki. Svo
virðist sem þau hafi gert kröfu um að
þau mættu tortryggja stefnu foryst­
unnar, en að aðrir mættu ekki tor­
tryggja skoðanir þeirra. Steingrímur
J. Sigfússon virðist þrátt fyrir allt vera
einstaklega umburðarlyndur gagn­
vart andstöðu eigin flokksmanna,
þótt hann sé eðlilega ófær um að
fylgja öllum skoðunum.
Það liggur hins vegar fyrir að stefna
Atla og Lilju er trú stefnu Steingríms J.
og Vinstri grænna fyrir valdatökuna,
þegar hann vildi kasta Alþjóðagjald­
eyrissjóðnum úr landi. Eitt mikilvæg­
asta verkefni nýju ríkisstjórnarinnar
átti að vera að tryggja hagsmuni al­
mennings gagnvart bönkunum. Lykil­
inn að þessari réttarbót mátti finna í
lyklafrumvarpi sem Lilja lagði fram,
sem í fólst að bankar gætu aðeins leyst
til sín eignina sem þeir lánuðu út á,
en ekki elt fólk og haldið því föngnu á
eigin heimili. Lyklafrumvarpið hefði
fært ábyrgðina og áhættuna frá venju­
legu fólki yfir til bankanna. Nú virðast
bankarnir aftur komnir á fullt skrið,
dregnir áfram af réttlitlum húsnæðis­
eigendum.
Ákvörðun Jóhönnu Sigurðardóttur
um að láta ráða umsækjanda í stöðu
skrifstofustjóra, sem var metinn hæf­
astur af ráðgjafa hennar, hefur undan­
farið verið beitt óhóflega gegn henni
af þingmönnum Sjálfstæðisflokksins.
Ekkert bendir til þess að ráðningin á
karlmanni í stað kvenkyns fyrrverandi
aðstoðarmanns samfylkingarráð­
herra hafi verið pólitísk spilling í ætt
við ráðningar Sjálfstæðisflokksins á
sínum tíma. Þvert á móti einkenndist
ráðningin að þessu sinni af ásetningi
um að forðast pólitíska spillingu. En
það þykir sumum grunsamlegt. Ingi­
björg Sólrún Gísladóttir, fyrrverandi
formaður Samfylkingarinnar, notaði
tækifærið og gagnrýndi Jóhönnu fyr­
ir að taka mið af almenningsálitinu í
ákvörðun sinni. „Þegar öllu er á botn­
inn hvolft skiptir engu máli hvað sagt
er. Það eina sem skiptir máli er að gera
það sem maður veit að er rétt,“ skrifaði
hún á Facebook­síðu sína.
Ekki einu sinni einvaldskonungar
taka ákvarðanir óháð almennings­
álitinu. Margir reyna hins vegar að
forðast það með því að leyna almenn­
ing upplýsingum og/eða taka ekki
ákvarðanir. Eitt af því ógeðfelldasta
sem sést hefur í stjórnmálum á síðari
árum var ásetningur Ingibjargar Sól­
rúnar og Geirs Haarde um að villa um
fyrir almenningi í aðdraganda efna­
hagshamfaranna. Þau sátu einkafundi
um vanda íslenska efnahagskerfisins
og fóru svo í ferðir til útlanda til að
gæðavotta bankana í nafni þjóðar­
innar. Örskömmu fyrir hrun fór Ingi­
björg í viðtal hjá Viðskiptablaðinu og
fullyrti að það væri engin kreppa. „Hér
er engin kreppa,“ sagði hún beinlínis,
í hróplegu ósamræmi við raunveru­
leikann.
Ingibjörg Sólrún virðist trúa á goð­
sögnina um hinn upplýsta leiðtoga
sem með styrk sínum og skynsemi
leysir vandamál þjóða án truflandi
áhrifa frá eigin þjóð. En stjórnmál Ingi­
bjargar urðu jafn gjaldþrota og verð­
laus og bankarnir sem hrundu. Nú er
tími til að stjórnmálamenn hlusti á al­
menning. Þeir eiga að reyna að forðast
pólitíska spillingu og pólitískar ráðn­
ingar. Þeir mega gera mistök, svo lengi
sem þeir gangast við þeim og læra af
þeim. Goðsögnin um hinn alvitra og
óskeikula leiðtoga lifir enn í vestur­
hluta Líbíu, en á Íslandi er hún dauð,
þótt sumir reyni að særa hana upp.
P rófessor Hannes Hólmsteinn Gissurarson er fórnarlamb ömurlegra uppljóstrana úr míg­
lekum Landsbankanum. Dúsur sem
prófessorinn fékk frá vinum sínum
fyrir að vinna fyrir fólkið í landinu eru
allt í einu orðnar opinberar.
H annes er afturbatapíka. Hann stal texta frá Nóbelsskáldinu Halldóri Kiljan Laxness og
gerði að sínum. En hann var ekkert að
laumupokast með málið heldur stal
fyrir opnum tjöldum. Þannig þjófum
er hægt að bera virðingu fyrir. Það
er verra með þessa sem athafna sig
í myrkri og jafnvel með grímur. Auk
þess var Hannes dæmdur og hefur
tekið út sína refsingu. Hann er því sak­
laus í bata sínum og samviskan hrein
sem nýfallin mjöll.
Þ að hafa margir reynst Hann­esi vel í gegnum tíðina. Hann var um árabil einn helsti hug­
myndafræðingur þjóðarinnar og
ætlaði að tryggja þegnum hagsæld
og skattleysi í senn. Þannig var
það í Landsbanka gróðærisins. Þar
var Kjartan Gunnarsson, samherji
Hannesar og einn af hugmyndafræð­
ingum Icesave, og Björgólfur Guð­
mundsson, átrúnaðargoð prófess­
orsins. Með sameiginlegu átaki tókst
þeim að krafsa út úr fjárhirslum
bankans nokkrar milljónir króna og
gefa smáfuglinum.
Menn eins og Hannes auðg­ast sjaldnast sjálfir. Þeir fórna sér í þágu almenn­
ings og eru gjarnan háðir þeim
molum sem hrjóta af borðum
stórmenna hvers tíma. Fórnar­
lömb eigin hugsjóna eru líka
gjarnan ofsótt. Þess er skemmst
að minnast að vatnskóngurinn
Jón Ólafsson sætti sig ekki við að
Hannes kallaði hann dópsala á
heimasíðu Háskóla Íslands. Hann­
es var lögsóttur og stóð uppi sem
öreigi eftir að hafa fært eignir
sínar á nánustu vini og vanda­
menn. Hann var eins strípaður af
veraldlegum eigum og þegar hann
skaust í heiminn á sínum tíma.
O g nú er verið að vekja upp drauga fortíðar og senda til höfuðs öreiganum sem gaf þjóð
sinni allt. Huldumenn fara um skjala­
geymslur þjóðarbankans og grafa
upp millifærslur. Rétt eins og Hannes
bendir á er þetta óþolandi hnýsni um
einkamálefni þurfalinga. Eðlilegast
væri að fá lögbann á huldumenn sem
hegða sér með þessum hætti. Verst
er að það er svo erfitt að festa hönd á
huldufólki.
Margt af því fegursta í heim­inum er svo yndislegt að við álítum ósjálfrátt að það muni
vara að eilífu. (Hérna gæti ég nefnt
heimspekikenningar mínar um let­
ina sem hina dásamlegustu dyggð.
En ég ætla að hvíla þann pakka um
sinn.) Fögur orð, fagrir staðir, fagrar
sálir og fagrar minningar verða hjá
okkur að einhverju ódauðlegu. Enda
er það svo að sumar myndir verða
bara skýrari og skýrari, í hugskotinu,
með hverju árinu sem líður.
Eilíf dögun að sumri þegar send­
lingur leikur á leiru, kríur sinna
ungum og friðsælar gárur gjálfra í
fjöru, er akkúrat eitt af þessu sem
fær sálina til að brosa. Íslensk tunga
er ævarandi í hugum okkar; fagrar
setningar láta okkur trúa því að hægt
verði að halda tungumálinu óbreyttu
að eilífu. Svo getur svartagallsraus­
arinn spurt: –Hvernig ætli íslenskan
verði eftir 30.000 ár? Þá brosum við
hin og vitum að svo langt getur eng­
inn maður hugsað. Kannski verður
tunga okkar einhvern daginn að einu
samfelldu hátíðnihljóði sem þykja
mun hið fegursta af öllu fögru.
Við þurfum að taka eftir öllum
litlu, fallegu orðunum sem okkur eru
gefin á degi hverjum. Við þurfum að
nærast á öllum örstuttu augnablik­
unum sem við hljótum að gjöf. En
samtímis verðum við að hafa hugfast
að í samfélagi okkar er til fólk sem
myndi hrifsa af okkur öll fögru orð­
in og öll ljúfu augnablikin, ef þetta
fólk sæi hagnaðarvon í slíku. Við
verðum semsagt að vera á varðbergi;
vara okkur á gráðuga liðinu sem hef­
ur sjúklega heimsku að leiðarljósi og
þráir að sanka að sér öllu sem hægt
er að ágirnast.
Til viðvörunar, á ég í huga mér
mynd. Á myndinni er Guðni Ágústs­
son, þáverandi ráðherra hjá þjófa­
félagi Framsóknar og hann er að af­
henda einhverjum bankastjórum
einhvern framleiðnisjóð landbúnað­
arins til varðveislu. Þetta er svo guð­
dómlega fallegt. Hann minnir á föð­
ur sem kemur börnum sínum í skóla
hjá sannkristnum, kaþólskum prest­
um. Og allir brosa þeir á myndinni,
vitandi það að þetta fé munu menn
hirða af kostgæfni.
Í dag sé ég fyrir mér aðra fagra
mynd: Hið svokallaða hjól atvinnu­
lífsins er í algjörri kyrrstöðu og þjóð­
in þráttar um það hvort okkur beri
að greiða skuld títtnefndra óreiðu­
manna. Um þetta þrefar fólk, jafnvel
þótt flestum sé ljóst að nú þegar hafa
óreiðumenn fengið styrki til útgerð­
ar, tryggingafélaga, og sparisjóða, svo
fátt eitt sé nefnt.
Af þinni sál er aðeins eitt
eintak hér að finna
því skaltu ætíð brosa breitt
mót birtu vona þinna.
28 | Umræða 25.–27. mars 2011 Helgarblað
„Undirrituð mun
ekki ganga á svig
við úrskurð
Hæstaréttar og
þiggur því ekki boð
Alþingis um að taka sæti í
stjórnlagaráði.“
n Inga Lind Karlsdóttir fjölmiðlakona í
yfirlýsingu um stjórnlagaráð sem skipað
var af Alþingi. – DV
„Það stendur ekki
steinn yfir steini í
þessum mál-
flutningi. Pólitísk
ábyrgð er ráðherrans.“
n Bjarni Benediktsson, formaður
Sjálfstæðisflokksins, um að Jóhanna
Sigurðardóttir forsætisráðherra hafi
brotið jafnréttislög. – DV
„Ég vil ekki reka þetta
mál í fjölmiðlum, að svo
komnu máli.“
n Þorsteinn Húnbogason, fyrrverandi
sambýlismaður Sivjar Friðleifsdóttur
þingmanns, um deilur sínar við Siv sem
fara nú fram fyrir dómstólum. – DV
„Ekkert er athugavert eða
óeðlilegt við þessi fram-
lög, enda voru þau til
þjóðþrifamáls.“
n Hannes Hólmsteinn Gissurarson,
prófessor við Háskóla Íslands, um
framlög Landsbankans til „kynningará-
taks vegna skattalækkana“ sem hann fór
fyrir. – DV
Örlítil sanngirni
Leiðari
Bókstaflega
Jón Trausti Reynisson ritstjóri skrifar
Hugguleg heimsmynd
Skáldið skrifar
Kristján
Hreinsson
„Við þurfum að
taka eftir öllum
litlu, fallegu orðunum
sem okkur eru gefin á
degi hverjum.
Folaldið rólegt
n Ásmundur Einar Daðason, alþingis­
maður VG, hefur vakið athygli fyrir
rósemi undir þeim kringumstæðum
að félagar hans
Lilja Mósesdóttir
og Atli Gíslason
hafa sagt sig
úr þingflokkn­
um. Ásmundur
hefur á stund­
um verið talinn
sá róttækasti í
órólegu deild­
inni en er nú dáður fyrir yfirvegun
og fylgispekt við forystu flokksins.
Ásmundi var fyrir nokkru líkt við
folald af ekki minni manni en Össuri
Skarphéðinssyni. Nú segja gárung­
arnir að folaldið sé kominn á sinn
bás og mauli þar brakandi hey í
bland við fóðurbæti.
Guðfríður með
Ögmundi
n Einhverjir hafa haft af því áhyggj­
ur hvar í sveit Guðfríður Lilja Grétars-
dóttir alþingismaður skipi sér þegar
hún kemur aftur
á þing þann 8.
apríl eftir fæð­
ingarorlof. Guð­
fríður er hug­
sjónamaður sem
gefur sjaldan
afslátt. En hún
er jafnframt afar
handgengin
frænda sínum, Ögmundi Jónassyni
innanríkisráðherra. Eru þau al­
mennt talin vera samstiga í stjórn­
málum. Það má því teljast fullvíst að
hún fylgi honum að málum fremur
en flóttafólkinu Atla Gíslasyni og Lilju
Mósesdóttur.
Bræðurnir Pálsson
n Steinþór Pálsson, bankastjóri
Landsbankans og stjórnarformaður
Horns, hefur vakið mikla athygli fyrir
framgöngu sína og meðreiðarfólks
við að knýja fram lögbann á um­
fjöllun DV af Horni. Talsverðar vonir
hafa verið bundnar við Steinþór
sem þykir skeleggur í starfi sínu og
duglegur á ýmsum póstum. Stein­
þór er reyndar bróðir Gunnars Páls
Pálssonar, fyrrverandi formanns VR,
sem nú er umsjónarmaður golfvalla
á Kjalarnesi og í Mosfellsbæ. Þriðji
bróðirinn, Hafsteinn Pálsson, er bæj­
arfulltrúi í Mosfellsbæ.
Spútnik í
Landsbankann
n Guðfinna Bjarnadóttir, fyrrver­
andi alþingismaður og háskóla­
rektor, hvarf af yfirborði jarðar eins
og jörðin hefði
gleypt hana eftir
að hún hætti á
þingi. Einhverjir
hafa velt því fyrir
sér hvar hæfi­
leikakonuna hafa
borið niður. Nú
er þó spennunni
aflétt því að Guð­
finna mun komin í skjól Landsbank­
ans þar sem hún starfar sem ráðgjafi
og mun vera þétt við hlið yfirstjórn­
ar bankans. Ekki er vitað hvort starf
hennar hafi verið auglýst eða hún
handvalin.
Sandkorn
TRYGGVAGÖTU 11, 101 REYKJAVÍK
Útgáfufélag: DV ehf.
Stjórnarformaður:
Lilja Skaftadóttir
Ritstjórar:
Jón Trausti Reynisson, jontrausti@dv.is
og Reynir Traustason, rt@dv.is
Fréttastjóri:
Ingi Freyr Vilhjálmsson, ingi@dv.is
Ritstjórnarfulltrúi:
Jóhann Hauksson, johann@dv.is
Umsjón helgarblaðs:
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir, ingibjorg@dv.is
Umsjón innblaðs:
Ásgeir Jónsson, asgeir@dv.is
DV á netinu: dv.is
Aðalnúmer: 512 7000, Ritstjórn: 512 7010,
Áskriftarsími: 512 7080, Auglýsingar: 512 7050.
Smáauglýsingar: 512 7004.
Umbrot: DV. Prentvinnsla: Landsprent. Dreifing: Árvakur.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins
á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð.
Svarthöfði
HANNES OG VINIR HANS